Startpagina Archief

Gehakseld, gesorteerd en in zakken gedaan...miscanthus gaat van de boer naar de particulier

Benoît Lempereur heeft samen met Guy, zijn vader, Belcanthus opgericht in 2013. Sindsdien is het bedrijf, gespecialiseerd in de productie van miscanthus voor particulieren, zich voortdurend blijven ontwikkelen.

Leestijd : 7 min

Eens de miscanthus geoogst is, wordt het meestal gebruikt als biobrandstof of als strooisel voor dieren. In Thorembais-Saint-Trond (Waals-Brabant) heeft een jonge landbouwer er echter voor gekozen om miscanthus anders te gebruiken. Het is in de vorm van strooisel dat Benoît Lempereur zijn miscanthus op de markt brengt, en dit reeds sinds vijf jaar.

Ter vervanging van braakland

Het idee om deze teelt aan te leggen is geleidelijk aan gegroeid. “Mijn vader en ik hebben percelen langs de autostrade E411. De berm, die er gekomen is door het bouwen van de snelweg, zorgt ervoor dat de randen van het veld weinig vruchtbaar zijn. Nadat we ze jarenlang braak hebben laten liggen, wilden we deze grond bebouwen met een teelt die meer opbrengt,”legt Benoît uit. Hij doet onderzoek op internet. Miscanthus en de talrijke voordelen ervan staan hem wel aan. De eerste planten, die ontstaan zijn door vermenigvuldiging in vitro, zijn in de grond gestopt in 2011 met behulp van een plantmachine voor kolen, die speciaal voor deze gelegenheid gekocht werd.

Tegelijkertijd koopt de landbouwer miscanthus en stelt hij zijn eigen proeven op om te bepalen hoe het gemalen stro het best benut kan worden in de vorm van grondbedekking voor eenjarige en overblijvende planten en struiken. Omdat deze proeven doorslaggevend zijn, richt hij het bedrijf Belcanthus op, dat zich bezighoudt met de verkoop van miscanthus voor tuincentra.

Zelf sorteren

Het gemalen stro kan niet verkocht worden zoals het geoogst is. Voor de eerste oogst in de lente van 2013 maken Benoît en Guy dus een sorteermachine om de dikste deeltjes, ofwel 90% van het mengsel. Die worden dan verkocht.

“We willen niet massaal investeren in een industriële machine en dan het risico lopen om alles te verliezen als het mislukt”, vertelt Benoît. “We hebben de machine dus helemaal zelf gemaakt, grotendeels met behulp van het materiaal dat aanwezig was op de boerderij.” Met vallen en opstaan slagen vader en zoon er uiteindelijk in om een goed werkende machine te maken die beantwoordt aan hun verwachtingen.

Van zodra het strooisel gesorteerd is, wordt het verpakt in zakken van 100 l, klaar om verkocht te worden onder de naam «Belcanthus». Het blijft evenwel een uitdaging om tuincentra te vinden die dit nieuw product willen verkopen. De jonge ondernemer ontpopte zich dan maar tot commercieel vertegenwoordiger en overtuigde een tiental bedrijven om vertrouwen in hem te hebben. Daarnaast nam hij deel aan verscheidene opendeurdagen om zijn product voor te stellen maar ook om te weten wat de mogelijke gebruikers ervan vinden.

Het succes laat niet op zich wachten en al snel wordt de oppervlakte bestemd voor de teelt van miscanthus uitgebreid tot 4 ha. “Voor de nieuwe aanplantingen hebben we perceelpunten uitgekozen waarop men meestal moeilijker kan werken, zodat dit geen gevolgen heeft voor de oppervlakte die bestemd is voor de traditionele teelten”, legt Benoît uit.

Het bedrijf strekt zich immers uit over ongeveer 200 ha, bestemd voor granen (vermeerdering van zaden), bieten, witloof, conserve-erwten en aardappelen. Er werd eveneens een tweede product vervaardigd, op vraag van klanten. Het gaat om ‘Potanthus’, wat verwijst naar strooisel van groenten voor de moestuin. Dit bestaat uit fijnere deeltjes van ongeveer 2 tot 3 cm, die op voorhand ontstoft werden. Dit product wordt ook verpakt in een zak van 100 liter.

Zorgvuldig geoogst

De vraag naar Belcanthus en Potanthus, die momenteel verspreid worden in bijna 50 Waalse tuincentra, is zo groot dat het bedrijf Lempereur niet genoeg miscanthus meer produceert. Benoît heeft zich dus gericht tot andere landbouwers, die hen de grondstoffen leveren. “Het contract wordt elk jaar vernieuwd, als de twee partijen dit wensen”, legt hij uit. “Het verschaft ook zekerheid. Enerzijds zijn mijn partners zeker dat ze een afzetmarkt voor hun product vinden. Anderzijds beschik ik over de hoeveelheid die ik nodig heb.” Om problemen te vermijden tijdens het opslaan, moet de geoogste miscanthus een voldoende laag vochtgehalte hebben. Dit criterium is voor Benoît noodzakelijk, en hij vraagt ook dat zijn partners dit naleven. “Door te oogsten met minder dan 15 % vochtgehalte kunnen de stengels zeer goed bewaard worden“, specificeert hij.

Bovendien is het cruciaal dat bij de oogst de hakselaars worden voorzien van voldoende geslepen messen en tegenmessen om ervoor te zorgen dat de halmen juist gesneden worden. “De miscanthusstengels mogen niet te lang zijn, want dan zouden ze de sorteermachine kunnen blokkeren.”

Omdat de vraag toeneemt hebben Benoît en Guy het vermogen van hun sorteerinstallatie opgevoerd. Er werd een ontstofmachine in gemonteerd die heel nuttig is voor de productie van Potanthus. De te fijne deeltjes moeten verwijderd worden, want ze zouden een gebrek aan stikstof voor de moestuin kunnen veroorzaken, en dit is helemaal niet de bedoeling! Het stof dat overblijft (5 tot 6t/jaar) wordt verspreid over de velden , maar vader en zoon denken eraan om het anders te gebruiken. “We hebben met een partner geprobeerd om er pellets van te maken, maar dit bleek nogal ingewikkeld te zijn op technisch en economisch vlak.” De mogelijkheid om er een substraat voor champignons van te maken wordt bestudeerd.

De rush tijdens de winter!

Om te kunnen leveren aan de tuincentra moet men niet alleen oogsten en sorteren, maar ook verdomd goed kunnen organiseren.” We moeten aan elk bedrijf kunnen leveren voor het begin van de oogst in april. Het beheer van de voorraad is dus cruciaal als we in onze opzet willen slagen”, gaat Benoît verder. Daarom wordt een belangrijk deel van de onverwerkte miscanthus opgeslagen na de oogst om gesorteerd te worden en in zakken gedaan te worden tijdens het volgende laagseizoen, van half december tot half maart ongeveer. Er worden partijen gemengd van verschillende herkomst om de homogeniteit van de producten te garanderen.

Omdat hij geen dieren houdt , heeft hij inderdaad tijd om zich hiermee bezig te houden nadat het materiaal voor andere teelten van het bedrijf in orde gebracht werd. “Zo heb ik iets te doen tijdens de kalme periodes, maar geloof niet dat het werk zo eenvoudig is”, grapt hij.

Na de winter, na het leveren aan de tuincentra, worden een tiental paletten met zakken met Belcanthus en Potanthus ook bewaard. Dit doet hij om de bedrijven opnieuw te bevoorraden die dat vragen, zonder de tijdrovende lentewerkzaamheden te onderbreken. “Er wordt veel verkocht in april en mei, wanneer we op de velden zijn. We moeten er dus op voorhand mee klaar zijn, om tegemoet te komen aan de vraag.” De leveringen worden uitgevoerd met bemiddeling van een vervoerder.

Tijdens deze periode of tijdens regenachtige dagen, houdt Benoît zich ook nog een tweetal weken bezig met prospectie, om nieuwe partners te vinden. Hij doet dit zelf omwille van twee redenen. Enerzijds kent hij zijn producten zeer goed en stelt hij vlot de verschillende productiefases voor. Anderzijds geeft hij voorrang aan onafhankelijke tuincentra en geeft raad aan particulieren, zodat deze Belcanthus en Potanthus zouden ontdekken en er het meeste voordeel uit zouden halen. “Ik wil alleen de best mogelijke voorwaarden voor mijn producten!”, benadrukt hij.

In de gemeentes en binnenkort in Vlaanderen?

Andere boeren hebben misschien hun miscanthus gebruikt in de vorm van strooisel, maar Benoît Lempereur is wel degelijk de eerste in Wallonië die zich in dit avontuur gestort heeft. Zowel Belcanthus als Potanthus zijn trouwens in heel de streek beschikbaar. En binnenkort in het noorden van het land? “Ik zou hen nu op de markt willen brengen in Vlaanderen, maar dat lijkt ingewikkelder. Het mulchen is nog niet zo bekend, terwijl de fytosanitaire behandelingen talrijk zijn bij particulieren”, stelt hij vast. Verschillende Waalse gemeentes hebben ook interesse getoond in het project, hoewel er op deze markt hevige concurrentie is.“ De groene ruimtes moeten aanzienlijke minder vaak gewied worden, eens ze gemulchd zijn. Zo is het personeel vrij om andere taken uit te voeren. Het is echt een voordeel voor de gemeentes!”, verduidelijkt hij. Miscanthus wordt dus niet gesorteerd geleverd, in bulk of in een big-bag. Laat hier evenwel geen misverstand over bestaan, de landbouwer wil zijn bedrijf niet tot in het oneindige uitbreiden en hij denkt er niet over na om personeel aan te werven. Integendeel, hij wil correct betaald worden voor het werk dat hij doet. “Met Belcanthus is dit mogelijk want ik bepaal zelf de verkoopprijzen. Dat is zeker niet het geval voor de andere teelten..”

Twee prijzen!

De verschillende prijzen die Benoît al gewonnen heeft, zijn het bewijs dat zijn project belangstelling opwekt. Zo mocht hij in 2013 de 1e Prijs ‘Innovatie in de Landbouwsector van de provincie Waals-Brabant’ mee naar huis nemen, dankzij de diversificatie van zijn bedrijf in de handel van miscanthus.

Enkele weken geleden kwam daar de ‘Trophee Incidences de l’innovation agricole’ bij. Hij kreeg deze onderscheiding voor de installatie voor het sorteren, te calibereren en in zakken te doen die hij zelf bedacht had.

Naar JV

Actueel

Voir plus d'articles
Meest gelezen