Pluimveehouder Bart Baeyens: “Gaan ze onze bedrijven echt sluiten op basis van foute en verouderde gegevens?”
Heel de landbouwsector krijgt vandaag te maken met de grootste verzameling aan uitdagingen waar die ooit al voor gestaan heeft, en het lijkt maar niet te stoppen. Voor pluimveehouder Bart Baeyens uit Oud-Turnhout viel de grootste bom toen begin 2022 de rode bedrijven op de PAS-lijst bekend werden gemaakt. Zijn vleeskuikenbedrijf met 2 gloednieuwe stallen moet sluiten.
Op Agriflanders is ook de pluimveehouderij aanwezig. Net als andere veehouderijsectoren wordt ook deze sector geconfronteerd met het stikstofdossier.
H
Rode PAS-brief
Gloednieuwe stallen
Eindelijk mee in het bedrijf
Belplume-lastenboek
“Wij kweken onze kippen onder het Belplume-lastenboek en het Colruyt- en Delhaize-label. Voorlopig willen we nog niet meegaan in het verhaal van conceptkippen, want daar is de marktvraag gewoonweg te klein voor. Als je aan het eind van de dag in de winkel kijkt, zie je dat die producten blijven liggen. Ze zijn duurder en minder goed van smaak. Een traag groeiende kip zit langer in de stal en weegt minder dan een gewone kip. Dat zorgt ervoor dat het vlees minder goed van smaak wordt. Als er een rendabel verdienmodel aan zou hangen, zouden wij dat wel overwegen.
Onze kippen gaan nu weg op 6 weken. Ongeveer 25% vertrekt al een week eerder, want anders is de bezetting per m2 te groot. Dat kleinere aandeel kippen weegt ongeveer 1,9 kg en is kleiner, waardoor die verkocht kunnen worden in een kippenkraam of in een winkel als volledige kip. Kippen van 6 weken wegen ongeveer 2,8 kg en zijn daar te groot voor. Die worden versneden en verkocht als billen, filets, vleugels…”
Ook een hart voor zoogkoeien
Vader Ronny heeft altijd een zwak gehad voor zoogkoeien. Momenteel staan er nog zo’n 25 op het bedrijf. Bart: “Dat is mijn vader zijn hobby. Hij is graag met die koeien bezig. Enkele jaren geleden schakelden we om van Belgisch witblauw runderen naar Blonde d'Aquitaine, omdat dat ras veel minder arbeid vraagt.
Eigenlijk hebben we een vergunning voor 45 stuks, maar momenteel hebben we het al genoeg werk en zorgen. Natuurverenigingen blijven hier ook landbouwgrond opkopen. Dat maakt het moeilijk om koeien te houden, want die hebben veel meer grond nodig dan kippen.”
Steeds andere impactscore
“Ons hart ligt zoals je merkt echt in dit bedrijf, en het zou voor ons echt een ramp zijn als we moeten stoppen. Het meest vervelende is dat we al een paar keer een andere impact-score hebben gekregen, en dat er nog steeds geen rekenmodellen voor emissies op de markt zijn die betaalbaar zijn en die werken op individueel bedrijfsniveau. Dat betekent dat de overheid moet gokken, en eigenlijk helemaal niet kan weten hoeveel ons bedrijf effectief uitstoot. Ik begrijp niet dat zij mensen hun levenswerk willen afpakken op basis van verkeerde en verouderde berekeningen. Als ze nog enkele jaren afwachten, is het misschien wel mogelijk om op bedrijfsniveau die metingen te doen, en als er correcte tools worden gebruikt, zullen wij als landbouwers een sluiting ook beter kunnen plaatsen.
Hele gebied zit op zijn gat
“In het Turnhouts Vennengebied liggen ook alle landbouwbedrijven stil. Wij willen graag innoveren en bijvoorbeeld zonnepanelen leggen en een windmolen zetten, maar banken willen ons geen lening meer geven door de onzekerheid. Hier gaat elke week wel iets kapot, en dat moet vernieuwd of gerenoveerd worden, maar we durven en kunnen geen investeringen meer doen. Als we effectief de deuren moeten sluiten in 2025, dan krijgen wij de miljoenen die wij de afgelopen jaren investeerden nooit nog terugbetaald, en ik geloof niet dat wij van de overheid een eerlijk bedrag zullen krijgen om al die schulden af te lossen.
Of er nog een sprankeltje hoop in mij zit? Dat is een heel moeilijke vraag. Als je logisch nadenkt, kan de overheid dit gewoonweg niet doen. Deze werkwijze valt niet goed te praten, en toch blijkt het mogelijk.
Hier is nog nooit iemand langsgeweest om meer uitleg te geven over de rode brief, of om effectief metingen op bedrijfsniveau uit te voeren. Die brief zat zonder waarschuwing en zelfs niet aangetekend in de brievenbus. Wij waren er 100% van overtuigd dat wij geen rode kleur meer zouden krijgen, want wij hadden net een nieuwe vergunning gekregen. Wij hebben telkens alles correct aangevraagd, en de overheid heeft ons die vergunning gegeven. Wij hebben niets fout gedaan, al doen mensen soms of wij schurken zijn.
Het veld aan de overkant van de straat is nieuw ingekleurd als habitatgebied, maar het is tot vandaag eigenlijk herbevestigd landbouwgebied. Als dat kleine veld niet was ingekleurd, had ons bedrijf nog een groene kleur gekregen. Daar kan je toch niet aan uit? Dat veld is al 20 jaar in handen van Natuurpunt, en nog nooit hebben zij daar iets mee gedaan. In 2022 stonden er voor het eerst 2 dagen schapen op.”
Stuurgroep Turnhouts Vennengebied
“Ik zit in het bestuur van de Stuurgroep Turnhouts Vennengebied. Wij zijn een groep agrarische ondernemers die onafhankelijk werken van vakorganisaties. Wij vertegenwoordigen meer dan 300 bedrijven in het gebied en zetten regelmatig acties op poten om die bedrijven een stem te geven. We willen zoveel mogelijk burgers bereiken met onze verhalen en hebben daarom nu ook 6 documentaires gemaakt met onze nieuwe actie ‘Red je Boer’. Het is belangrijk dat ook de landbouwsector gehoord wordt, en niet enkel de politiek.
Het enige dat we nu kunnen doen, is van ons laten horen en rechtszekerheid vragen, waar we recht op hebben. We doen ons best om gehoord te worden, en we hopen dan ook dat dat iets zal uithalen in de toekomst”, besluit Bart zijn verhaal.