Batterij boost boerderij
Overmorgen, op 19 september, sluit de projectgroep SAVE, dat staat voor Slim Aansturen Van Electriciteit, haar missie af. Op drie locaties werden batterijen ingezet, met slimme aansturing, zodat de relatief hoge investeringskost optimaal kan worden terugverdiend. Eén daarvan ligt bij Inagro, nabij Roeselare.
Vóór 2015 konden mensen die zelf hun energie opwekken het distributienet gratis gebruiken als opslagplaats voor elektriciteit. De teller draaide simpelweg terug, en dat was dat. Door de invoering van het prosumententarief dat jaar is dit verleden tijd. Je betaalt om elektriciteit van het net af te halen, en om er elektriciteit op te plaatsen. Zijn er andere oplossingen om overschotten aan elektriciteit op te slaan voor later?
Prijs batterijen daalt
Dankzij de aandacht die elektrische wagens krijgen zijn ook de batterijen die hen aandrijven er sterk op vooruitgegaan. Moderne lithium-ion-accu’s zijn een zegen voor wie afwisselend met energie-overschotten en -tekorten kampt. Sinds 2009 daalde hun prijs met bijna 80 %. Hoe meer elektriciteit je wil opslaan, hoe duurder de aankoop natuurlijk. Gelukkig zijn er manieren om het meeste uit een batterij te halen, zonder het net in te schakelen.
Waar het op neer komt, is zoveel mogelijk elektriciteit gebruiken op het moment dat die voorhanden is. Heb je een warmtekrachtkoppeling, dan weet je perfect hoeveel elektriciteit je mag verwachten. In functie daarvan plan je dan bepaalde werkzaamheden in. Bij zonnepanelen of windmolens kan je dat moeilijker voorspellen. Toch loont het sterk de moeite het weerbericht hierbij in te schakelen.
Koelinstallatie met batterij
Inagro beschikte al over zonnepanelen op de loods waar de preiwassers- en koelinstallatie staan. Die liggen gericht naar het zuiden, en zijn goed voor een productie van 17,7 kWp. Sinds juli 2017 zijn ze, in het kader van het SAVE-project, aangesloten op twee lithium-ion-batterijen van Mercedes-Benz. Een sturingseenheid kiest of de zonne-energie naar de batterij of de installaties gaat.
Met batterij consumeren de preiwassers- en koelinstallatie van Inagro 84 % van de elektriciteit opgewekt in de zonnepanelen op het dak van de loods, in plaats van 63 % zonder batterij. Tegelijkertijd voorzien die zonnepanelen in 33 % van de behoeften van de koel- en preiwasinstallatie, in plaats van 25 % zonder batterij.
Terugverdientijd: 19 jaar
Dat betekent dat Inagro nog steeds elektriciteit op het distributienet injecteert, én nog steeds elektriciteit van het net afhaalt, zij het minder. “Ontdooiers en preiwassers hebben gewoon teveel vermogen, ze vragen te hoge pieken om op te vangen met de batterij, maar dat is niet erg. Dat is niet de doelstelling”, beoordeelt Willem Boeve van Inagro.
Die vermindering resulteerde niettemin in een jaarlijkse besparing van € 855. Dat ziet er niet zo indrukwekkend uit tegenover de initiële investeringskost van € 24.498. Dankzij de ontvangen VLIF-steun van 15 % en de verhoogde investeringsaftrek - samen goed voor € 4.799 - denkt Inagro de investering op 19 jaar terug te verdienen. Daarbij rekent ze op € 100 jaarlijkse kosten voor preventief onderhoud. “Ik denk dat we redelijk aan de marktprijs zitten qua investering”, zegt Boeve daarover.
Extra functie: back-up
Wat heeft Inagro precies gekocht? De twee lithium-ion-accu’s hebben een totale nuttige capaciteit van 21 kWh. 18 kWh daarvan staat ten dienste van het eigenverbruik, en helpt Inagro de investering terug te verdienen. 3 kWh is bedoeld als back-up. Wanneer zowel de zonnepanelen als het distributienet het laten afweten, kan de batterij de koelinstallatie nog ongeveer 6 uur laten draaien.
In die back-up functie van de batterij zit de grote meerwaarde ervan. Voor varkensbedrijven kan dit bijvoorbeeld ook belangrijk zijn. Zo vermijd je dat de ventilatie uitvalt in de zomer, in het geval dat het net het laat afweten.
De batterijen hebben een rendement van 97 % en kunnen zo’n 8000 cycli laden en ontladen. “Door herhaaldelijke cycli, maar ook door omzetting, langdurige opslag... gaat er energie verloren. Als je 5.200 kWh in de batterij brengt, haal je er 4.072 kWh uit. We hadden wel een zeker verlies verwacht, maar minder groot”, waarschuwt Boeve.
Sturing
Claude Vanderschelden houdt zich als koeltechnieker en adviseur witloof bij Inagro onder meer bezig met de bewaring van witloofwortels bij -2 °C in de koelcellen. Wanneer de zonnepanelen volop elektriciteit opwekken kan hij ervoor kiezen om een koelcel extra te gaan koelen, nog voor het nodig is. Op die manier vermijd je dat die elektriciteit nodig heeft op een moment dat er weinig zonne-energie voorhanden is.
Hij demonstreert hoe de temperatuur evolueert in de koelcellen. “Met de temperatuur kunnen we niet teveel spelen, natuurlijk. De kwaliteit moet behouden blijven”, relativeert hij. De testen die hij uitvoert neemt het team dan mee naar de optimalisatie. Boeve kan alvast meegeven dat de koelcel niet meer verbruikt door de verbinding met de batterij. “Dat was ook een vrees”, zegt hij.
Inschrijven voor het slotevent van het SAVE-project kunt u op www.slimaansturenvanelektriciteit.be. Daar vindt u ook verhalen en hulpmiddelen om het rendement van een batterij in combinatie met eigen energie te berekenen.
