Greenpeace wil boeren inspireren tot ecologische landbouw
Greenpeace heeft in Heverlee zijn ‘Farmer2Farmers’-project voorgesteld. Met een heuse ‘Farmererasmus’ bracht de organisatie een aantal boeren uit verschillende Europese landen samen om van elkaar te leren. Op voorwaarde dat het over ecologische landbouw ging. Ook in ons land werden op dat vlak inspirerende bedrijven bezocht.
De actiegroep is in België een fors uit de kluiten gewassen organisatie. Ze telt naar eigen zeggen 110.000 leden en 77 voltijdse equivalent-werknemers. Directeur Vincent De Brouwer pleitte voor dramatische veranderingen. “De gehele maatschappelijke cultuur moet veranderen en daarvoor moet de basis, de agricultuur veranderen”, zo gaf hij mee.
De focus van Greenpeace lijkt daarmee ook veranderd of op zijn minst verbreed te zijn. De organisatie is bekend van haar werk tegen de walvissenjacht, glyfosaat en kernenergie, maar wil zich ook volop in het landbouwthema profileren. “We werken nog maar enkele jaren op landbouw”, legt Greenpeace-campaigner Muriël de Pauw verder uit, “maar het hedendaags landbouwsysteem is een intensief systeem met een grote milieu- en sociale impact. Sociaal in die zin dat boeren grote moeilijkheden hebben om hun inkomen te versterken.”
Biologisch niet goed genoeg
In de kern lijkt de overtuiging van Greenpeace sterk op de principes van biologische landbouw. Greenpeace wil geen pesticiden, geen kunsmest en geen ggo’s. Maar toch zet de organisatie haar schouders niet onder het biologische label.“We staan achter biologische landbouw. Maar bio heeft een lastenboek,en je hebt ook grootschalige biologische bedrijven,en dat is niet wat wij actief willen promoten”, aldus mevrouw de Pauw. Greenpeace wil meer ecologische landbouw, waarbij diversificatie centraal staat. “Dat kan landbouw zijn waarin er naast de klassieke gewassen ook plaats is voor hoogstamfruit of klein fruit. Maar het kan ook gaan om diversificatie binnen rassen met meerdere rassen tomaten of granen. Op die manier is de boer beter beschermd tegen oogsten die tegenvallen door bijvoorbeeld het weer.”
Boeren leren van boeren
Hoewel Greenpeace dus wel strikte ideeën heeft hoe onze landbouw er moet uitzien, wil Greenpeace vooral dat boeren van andere boeren leren, en dat op Europees niveau. Daarom richtte het een website op, waarop het een aantal gevalsstudies beschrijft. Het gaat telkens om boeren die werken volgens principes die Greenpeace als goed beoordeelt: geen glyfosaat of neonicotinoïden, ruime aandacht voor biodiversiteit, kringloopdenken, lokale voedselproductie en korte keten.
Zo’n zestien boeren,waaronder vijf Belgen, konden op kosten van Greenpeace ook kijken hoe collega’s het elders in Europa (België, Bulgarije,Griekenland en Frankrijk) het deden. Afgelopen week kwamen er ook vijf boeren (uit Slovakijke, Bulgarije, en Griekenland) in België op bezoek. Zij bezochten onder andere Benedictushoeve De Wikke in Herent, de boerderij van Danny Billens in Gooik en de boerderij van Brecht Goussey en collega’s in Heverlee, allen in Vlaams-Brabant.
Structurele samenwerking
Op hun beurt bezochten twee Belgische boeren Franse boeren. Raphaël Grodent bezocht een Franse boer die werkt rond gewasdiversificatie en duurzaamheid. Vooral de structurele samenwerking tussen boeren aldaar en de toegang tot land wekten zijn interesse.
Jarno Vandepoel uit Kortenaken zit in zijn laatste jaar opleiding landbouw maar wil later de boerderij van zijn ouders in Kortenaken overnemen. Daar worden momenteel een 75-tal koeien van het witblauw mixte type gehouden. “Voor mij is autonomie en zelfvoorzienendheid heel belangrijk. Boeren in België zijn heel afhankelijk van inputs. Biologische landbouw is voor mij nog net even een stap te ver, maar ik wil zoeken naar een systeem om duurzamer te boeren. In Frankrijk zag ik een boer die zelf zijn hooi droogt met zonne-energie, en dat leek mij wel interessant.”
Volgens Greenpeace-actievoerder Muriël de Pauw moeten we weg van het idee dat er tegen 2050 veel meer voedsel moet geproduceerd worden. “Het probleem ligt niet bij de productie. We produceren in het Noorden te veel en in het Zuiden te weinig. Mensen hier moeten minder vlees eten, en in andere landen kan de vleesconsumptie stijgen, maar niet naar Westerse normen.” Ook voor export is er in het Greenpeace-model geen plaats. “Export is niet duurzaam; boeren moeten voor de lokale markt produceren, en volgens wat het milieu aankan.”
