Jongveeshow moet jongeren warm maken om zelf mee te doen aan veeprijskampen

Als voorbereiding op de Jongveeshow organiseerde de werkgroep Rundvee en het inrichtende comité van Agro‐Expo Vlaanderen, in samenwerking met 4 scholen met een landbouwopleiding, begin december van vorig jaar een praktijkdag over het toiletteren en presenteren van dieren op een prijskamp.

Toiletteren is een kunst op zich

Enkele specialisten leerden de tientallen jongeren hoe ze met een roskam, shampoo, haarlak, haardroger en tondeuse een rund met de mooiste topline kunnen presenteren. Andere specialisten vertelden hoe het er op een veeshow aan toegaat en waar je als deelnemer op moet letten. Ze lieten de studenten voorts aan den lijve ervaren hoe je een jong rund moet leiden aan een halster en hoe je moet reageren als het dier niet mee wil werken.

“Op Youtube vind je heel wat video’s over ‘showmanship’ bij prijskampen en als je daarin geïnteresseerd bent, kan je al heel wat uit die filmpjes halen. Nergens anders leer je echter echt wat het is dan op deze praktijdag of door gewoon ‘in het echt’ eens mee te doen aan een prijskamp”, vertelt Mieke Vander Schueren, zelf een gerenommeerde deelnemer aan prijskampen en ook jurylid, op de praktijkdag.

Kennis en enthousiasme doorgeven

De praktijkdag van begin december werd gehouden op het melkveebedrijf van de familie Vandewalle in Boezinge. Pieter Vandewalle is de vijfde generatie van een familiaal landbouwbedrijf. Pieter was al vroeg geïntrigeerd door de veeprijskampen. Hij doet er al aan mee van toen hij nog maar 7 jaar oud was. Negentien jaar later geeft hij met veel plezier zijn kennis, enthousiasme en ervaring door aan de volgende generatie. Zelf kijkt hij vooral uit naar de Vlaamse Koeparade, de zondag na de Jongveeshow.

Geen verplichte les

De praktijkdag was geen verplichte les. Enkel die studenten met een interesse voor veeprijskampen waren aanwezig in Boezinge. Het toiletteren begint met het wassen en trimmen van de koe of het kalf. De vacht aan de rug wordt geblazen met een haardroger, tegen de groeirichting van de haren in. Daarna wordt de vacht gefixeerd met haarlak en waar nodig bijgekleurd.

Met andere ogen naar een koe leren kijken

Waarom moeten landbouwstudenten leren hoe het eraan toegaat op een veeprijskamp? “In de praktijk heb je misschien rechtstreeks niet zo veel aan die kennis en ervaring. Een koe of een kalf touwmak maken, dat doen melkveehouders nog maar zelden voor de dagelijkse routine.

Het toiletteren heb je op een melkveebedrijf nog minder nodig. Op deze praktijkdag leren die toekomstige veehouders echter met andere ogen kijken naar een koe”, duidt Jacques Monbaillieu van de werkgroep Veeteelt van Agro-Expo.

“Tegenwoordig kan je alle mogelijke informatie over een koe vinden via een app op je gsm en je kan al de volumes en gehaltes in de melk voorspellen voordat een kalf geboren is of zelfs voordat de moederkoe bevrucht is. Om een ‘goede’ koe te vinden, heb je dus geen prijskamp meer nodig.

Vroeger was de redenering bij de veehouders vaak zelfs omgekeerd. Een koe die het goed deed op de show, deed het meestal niet goed in de stal. Die 2 zijn vandaag helemaal naar elkaar toe gegroeid”, gaat Monbaillieu verder.

Visuele inschatting leren maken

“Op een prijskamp leren jonge veehouders het verschil zien tussen een goede koe en een nog betere koe. Ze zien met eigen ogen op welke punten die ene koe beter scoort dan een andere en wat de betekenis is achter dat verschil.

Die kennis kunnen ze dan later gebruiken als visuele inschatting in hun eigen stal, naast de klassieke cijfertjes, om te weten welke kalveren en koeien ze moeten houden en welke ze beter wegdoen”, legt Monbaillieu verder uit.

Niet moeilijk om gepassioneerd te geraken

Meedoen aan prijskampen is vandaag vooral een roeping of een hobby. “Uit elke jongveeshow komen er wel een paar jongeren die blijven hangen in het circuit van de prijskampen en we hopen dat er ook van deze lichting een aantal zullen zijn die de smaak te pakken krijgen. Het is niet moeilijk om hierdoor gepassioneerd te geraken. Het is een mix van competitie en fierheid over het dier dat je meehebt.”

Een prijskamp is nooit op voorhand gewonnen. Zoals bij een wielerwedstrijd kunnen er allerlei onverwachte situaties opduiken bij het presenteren van de dieren en elk jurylid heeft zijn eigen aandachtspunten. Het is ook emotie, leren omgaan met verwachtingen, met druk, met winst of verlies.

Geen goedkope hobby

Deelnemen aan prijskampen is geen goedkope hobby. “Als melkveehouder ben je voor een prijskamp al snel een ganse dag kwijt, terwijl je voor het werk op je eigen boerderij een vervanger moet hebben. Bovendien valt er op een prijskamp niet veel te verdienen en maak je bovenop de tijd dat je erin steekt nog kosten voor het transport, de gemiste melkinkomsten voor die dag en de bloedonderzoeken die verplicht zijn voor de runderen die deelnemen”, vertellen Vandewalle en Monbaillieu. Naar verluidt is tijdgebrek een van de redenen waarom steeds minder veehouders meedoen aan prijskampen.

“Voor veel deelnemers zijn prijskampen een soort van uitlaatklep: even weg uit de dagelijkse routine en sleur van het melken en voederen. Ook dat heb je als toegewijde veehouder soms eens nodig. Daarom laten we de jongeren hiervan proeven. Zij moeten weten dat er meer is in het leven dan koeien melken”, zeggen Vandewalle en Monbaillieu nog.

Interesse in de fokkerij

Een van de jongeren die op de praktijkdag in Boezinge de smaak van de prijskampen al te pakken hebben, is de 17-jarige Luna Vantorre. “Ik liep eerst school in een andere studierichting, maar door mijn passie voor dieren ben ik naar een landbouwopleiding overgestapt. Op school heb ik een voorliefde voor runderen opgepikt. Thuis hebben we paarden. Het is begonnen met minipaardjes en nu hebben we meer dan 15 paarden.

Ik loop stage op een paardenfokkerij en de fokkerij in het algemeen spreekt mij wel aan, zowel bij paarden als bij vee. Als ik de kans krijg, zou ik daar graag later professioneel iets mee doen. Daarom ben ik blij dat we met onze school deze kans gekregen hebben om deze praktijkdag te volgen”, zegt Luna.

Jury uit Nederland

De Jongveeshow wordt georganiseerd op zaterdag 27 januari in de tent op Agro-Expo in Roeselare en begint om 12 uur. De juryleden voor de Jongveeshow zijn Wouter Bloemen en Jo-Anne Van Zetten, beiden Holstein-melkveehouders uit Nederland.

Filip Van der Linden