Edito: Melk van bij ons, je kan niet beter hebben!
We wisten het al: de kwaliteit en de footprint van melk in de Lage Landen is topklasse. En hippe melkalternatieven kunnen de voedingswaarde ervan niet zomaar evenaren, zo blijkt nu ook uit een Nederlandse studie.
In september 2023 presenteerde het Instituut voor landbouw-, visserij- en voedingsonderzoek (ILVO) cijfers die aantoonden dat Vlaanderen de meest klimaatvriendelijke melk ter wereld produceert. ILVO claimde dit na een grondige vergelijking van de ecologische voetafdruk van de melkproductie van bijna 150 Vlaamse melkveebedrijven met de rest van de wereld.
Ook de recente resultaten van het Melkcontrolecentrum (MCC) toonden aan dat we in Vlaanderen een sterk staaltje koemelken kunnen presenteren. We hebben hier niet alleen topkoeien, maar ook melkveehouders die melk van topkwaliteit afleveren. Jammer genoeg zijn er alsmaar minder melkveehouders, maar dat is een ander verhaal... het stikstofdossier is hier niet vreemd aan natuurlijk.
Wanneer vergelijkingen worden gemaakt van melk met melkalternatieven raakt dit topproduct – naargelang de bron – nochtans wel eens in het verdomhoekje. Een product van dierlijke afkomst wordt vandaag de dag immers al snel afgedaan als minder duurzaam.
Bij duurzaamheidsvergelijkingen worden bovendien niet altijd alle parameters van het hele productie- en verwerkingstraject meegeteld. De koolstofvoetafdruk van een product kan daardoor – al dan niet bewust – lichter of zwaarder uitvallen. Het is dus maar hoe correct of volledig je zaken vergelijkt!
Een recente studie van onderzoekers van het Nederlandse lectoraat Duurzame Voedsel- en Zuivelverwerking bewijst dit ook. Hun nieuwe berekeningsmethode – verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Sustainability – bepaalt niet alleen hoe duurzaam, maar ook hoe voedzaam ons voedsel is. En dat is toch wel een zinvolle bijkomende parameter, want wat heb je aan een product met een lage ecologische voetafdruk zonder voedingswaarde?
Bij hun vergelijking van halfvolle melk met plantaardige dranken op basis van haver, soja, rijst, kokosnoot en amandel kwamen ze tot een frappant resultaat. Voor een optimale voedingswaarde zou je meer plantaardige drank moeten consumeren dan melk, wat leidt tot een hogere carbon footprint, behalve bij sojadrank. De onderzoekers zijn bovendien van oordeel dat, mits de juiste productiemethodes, melk in de toekomst nog verder in duurzaamheid kan toenemen, ook ten opzichte van sojadrank.
Met andere woorden: via melk kom je op de duurzaamste manier aan je dagelijkse nutriënten. Als dat niet mooi geformuleerd is!
