Vlaams Parlement legt vast hoe landbouwers uitstoot ammoniak kunnen reduceren

De Vlaamse administraties die de ammoniakemissiereductie moeten beoordelen, kunnen zich vanaf nu baseren op de maatregelen die in het decreet zijn opgenomen. Voor systemen die al erkend zijn in een aangrenzend land, een aangrenzende regio of een aangrenzend gewest is een versnelde erkenningsprocedure voorzien.

Innovatie kansen geven

Als voor de opname in de lijst van reducerende maatregelen nog metingen moeten worden uitgevoerd, kunnen daarvoor proefvergunningen verleend worden. “Onze Vlaamse landbouw is de meest duurzame en innovatieve van Europa”, zegt Tinne Rombouts (CD&V). “Tegelijk staan we voor enorme uitdagingen, zoals de reductie van ammoniak. Innovatieve technieken, zoals ammoniakemissiearme staltechnieken, kunnen een belangrijke bijdrage leveren. Met deze nieuwe regelgeving kunnen we innovatie in de landbouw alle kansen geven.”

Oppositie hekelt het aanmodderen

De oppositie viel woensdag over het feit dat het decreet met spoed werd ingediend. Ook de lange termijn van de proefvergunningen, tot 15 jaar, waren Groen en Vooruit een doorn in het oog. Volgens beide partijen gaat het in veel gevallen om technologieën waarvan in het buitenland al is bewezen dat ze niet werken.

“Dit gaat om het doelbewust blijven aanmodderen met als enige ambitie toch maar vergunningen te kunnen blijven afleveren”, zei Bruno Tobback van Vooruit. “Subsidies geven, vaststellen dat het niet werkt en niet vragen om bij te sturen, dat is onwaarschijnlijk”, zei Mieke Schauvliege van Groen. “We duwen de landbouw opnieuw in een diepe crisis.”

Juridische zekerheid

Minister van Landbouw Jo Brouns verduidelijkt het decreet en zegt dat: “dit juridische zekerheid aan landbouwers biedt en ervoor zorgt dat we kunnen innoveren en experimenteren dankzij een proefstalregeling.”

“Het decreet bevat de huidige AEA-lijst en de PAS-lijst. Door deze decretaal te verankeren kunnen erkende reductiepercentages niet meer bijgesteld worden in vergunningen van landbouwers die afgeleverd zijn. De individuele vergunning met een AEA/PAS-techniek wordt hierbij gevrijwaard. Concreet betekent dit dat wanneer een landbouwer een vergunning verkregen heeft omdat hij een techniek heeft toegepast met een erkende reductie van bijvoorbeeld 70 %, dit reductiepercentage in zijn vergunning niet meer herroepen kan worden. Als bijvoorbeeld enkele jaren later blijkt dat de techniek maar een reductie kan garanderen van 50 %, dan heeft de landbouwer volgens het decreet aan zijn verplichtingen voldaan en kan zijn vergunning hierdoor niet bijgesteld worden. Landbouwers die nadien in een nieuwe vergunningsaanvraag diezelfde techniek willen gebruiken, zullen wel rekening moeten houden met het nieuwe reductiepercentage.”

Door deze decretaal te verankeren weten landbouwers, dat wanneer doorheen de looptijd van hun vergunning er een aanpassing zou komen aan de erkende reductiepercentages, dat zij enkel technische aanpassingen aan de gebruiksvoorwaarden van de reeds aanwezig ammoniakreducerende maatregelen moeten doorvoeren op hun bedrijf. Deze aanpassingen zijn enkel beperkt tot niet-vergunningsplichtige aanpassingen (bv de frequentie waarmee de mestrobot doorheen de stal rijdt).

“Hiermee willen we onze landbouwers de rechtszekerheid bieden die ze nodig hebben”, meent Brouns, “Niemand zal nog durven investeren en ondernemen als men geen garantie heeft dat er later nog bijkomende grote investeringen nodig zijn”, zegt Brouns. “Het was essentieel om dit te kunnen regelen.”

Proefstalregeling en fast lane

Een ander onderdeel van het decreet is de proefstalregeling. Die gaat er vanuit dat er per testtechniek 4 proefvergunningen verleend kunnen worden na advies van de WeCommV (Wetenschappelijk Comité Veeteelt). “Zonder regeling om bepaalde technieken te kunnen testen, kan er uiteraard ook niet geïnnoveerd worden. Hiermee kunnen we nu eindelijk van start gaan met een aantal beloftevolle innovaties, denk maar aan de pocketvergister met stikstofkraker”, aldus minister Brouns.

Ten slotte bevat het techniekendecreet ook artikelen over de ‘fast lane’ voor wetenschappelijke innovaties en over het meetprotocol voor nieuwe technieken. Dat laatste moet er nu binnen de 3 maand komen. De ‘fast lane’ betekent dat technieken die in Frankrijk, Ierland, Nederland, Duitsland of Denemarken reeds erkend zijn, ook hier op basis van hetzelfde dossier kunnen aangemeld worden. Dit betekent niet automatisch dat ze ook dezelfde reductiepercentages zullen genieten; daar blijft het aan het WeComV (Wetenschappelijk Comité Veeteelt) om de reductiepercentages te bepalen op basis van de meetgegevens uit het dossier.

“Innovatie en rechtszekerheid zijn twee cruciale zaken in gans het stikstofdossier . Aan landbouwers moeten we zekerheid kunnen bieden over hun investeringen. Aan constructeurs van stallen en technieken moeten we het juridisch kader aanreiken waarbinnen ze kunnen innoveren. En in de eengemaakte Europese markt mogen we onze bedrijven niet verstrikken in eindeloze bureaucratie om hun technieken erkend te krijgen. Hier moeten onze ondernemers nu eindelijk mee aan de slag kunnen”, besluit Brouns.

Klein lichtpuntje, maar geen stap vooruit

Boerenbond noemt het ‘techniekendecreet’, een klein lichtpuntje. “Maar momenteel helpt dit onze landbouwers geen stap vooruit. Er verandert immers niets aan het stikstofdecreet dat in voege is en uitgaat van het reduceren van de stikstofneerslag. Ook missen we immers nog heel wat puzzelstukken voordat de sector aan de slag kan met het stikstofdecreet, en de vergunningenstop dus echt kan worden opgeheven.”

“Het nieuwe techniekendecreet voorziet naast het reduceren van de veestapel dan wel in een bijkomende mogelijkheid om aan stikstofreductie te voldoen door middel van technische oplossingen, de PAS-referentie waaraan zij dienen te voldoen, blijft onbetrouwbaar en onrealistisch”, klinkt het bij Boerenbond. “Bovendien, voordat landbouwers aan de slag kunnen met deze technieken, zijn er nog verschillende uitvoeringsbesluiten, praktische wegwijzers en instructies nodig. Zolang die er niet zijn, blijft het voor boeren onmogelijk om vergunningen te krijgen. Aan de slag gaan met de reducerende technieken uit het techniekendecreet is vandaag dus geen optie.”

Lode Ceyssens, voorzitter Boerenbond, stelt dat: “de rechtsonzekerheid voor landbouwer voortduurt hiermee is geen toekomstperspectief geboden. Boerenbond gaat dan ook door met de juridische stappen tegen het stikstofdecreet. Dat is de enige weg vooruit voor de boeren om hun toekomst veilig te stellen.”

Belga, BB, TD