Wervel en Boerenforum pleiten voor prijsafspraken binnen ketenoverleg
Wervel en Boerenforum willen dat binnen het ketenoverleg wordt onderhandeld over prijzen en productievolumes. Het gaat dan om gesprekken tussen boeren en eerste kopers die uitmonden in het afsluiten van interprofessionele akkoorden. Daarnaast pleiten de twee boerenbewegingen dat vertegenwoordigers van verbruikers en ngo’s mogen deelnemen aan het ketenoverleg.
Wervel en Boerenforum uiten hun wensen in een open brief aan de voorzitter van het ketenoverleg, Georges Hanot. Binnen het ketenoverleg overleggen vertegenwoordigers van boeren, veevoederindustrie, de voedingsindustrie, de handel en de distributie regelmatig over correcte handelspraktijken – zoals het respecteren van vooraf afgesproken betaaltermijnen.
De vzw’s stellen in de brief dat de afspraken die binnen het overleg worden gemaakt, samen een gedragscode vormen. Deze gedragscode is niet dwingend, maar zorgt in geval van klachten volgens de boerenbewegingen wel voor een zekere druk op de betrokken marktdeelnemers. Het is volgens hen echter onvoldoende.
Rigide wetgeving
De wetgeving van de EU staat niet toe dat het ketenoverleg zich inlaat met het prijzenniveau of met een redelijke verdeling van winstmarges tussen de verschillende partners van de voedselketen. “Er kan hoogstens over het probleem gepraat worden, maar een afdwingbaar resultaat waarmee desgevallend een zeker onevenwicht hersteld wordt, is niet aan de orde”, zo valt in de brief te lezen.
De organisaties zien dat wanneer de situatie te acuut en te bedreigend wordt, er tijdelijk een som geld aan de boeren verdeeld wordt die uiteindelijk via de distributie terugbetaald wordt door de eindverbruiker. “Dit deed zich voor bij twee melkcrisissen (2008/2009 en 2015) en één keer bij een dieptepunt, in 2016, in de quasi permanent geworden varkenscrisis”, schrijven Wervel en Boerenforum.
Ze verwijzen naar Canada, waar prijs en aanbod in de zuivelsector wel wordt geregeld. Het is een systeem dat de Nederlandse-Canadees Jan Slomp van de National Farmers Union niet lang geleden aanprees in zijn kritiek op het vrijhandelsverdrag CETA.
Cao voor boeren
De organisaties stellen vast dat sociaaleconomische onderhandelingen binnen de EU wel regelmatig plaatsvinden en zijn toegestaan. Het gaat daarbij om collectieve arbeidsovereenkomsten waarin aanpassingen van de lonen en van andere vergoedingen en arbeidsvoorwaarden voor de werknemers zijn opgenomen. Door het toepassen cao’s is de inkomensongelijkheid in België binnen bepaalde perken gebleven, en kleiner dan het Europese gemiddelde.
“Gelukkig heeft de sociale strijd in het verleden ervoor gezorgd dat het bestaan van werknemersvakbonden een feit is en dat vandaag de Europese wetgeving het collectief voeren van loononderhandelingen niet kan verbieden”, aldus de briefschrijvers. Wervel en Boerenforum pleiten ervoor dat boeren als een belangrijke groep werkers een loon dat recht doet aan hun inzet bekomen.
Daarnaast vindt men dat voor een goede werking van de voedselketen ook de verbruiker, de consument, actief betrokken zou moeten worden bij het ketenoverleg. Momenteel maken vertegenwoordigers van boeren, veevoederfabrikanten retail en voedingsmiddelenproducenten deel uit van het ketenoverleg: ABS, Boerenbond, FWA, BFA, Fevia, Unizo, UCM en Comeos.
