Boerenorganisaties niet blij met landbouwplannen Colruyt Group
Supermarktbedrijf Colruyt Group wil bestaande landbouw-gronden gaan exploiteren en nieuwe landbouwgronden verwerven. De supermarktketen wil voor het bewerken van de gronden samenwerken met lokale landbouwers. ABS en Boerenbond reageren sceptisch tot negatief over de plannen.
Colruyt Group is het bedrijf achter onder meer een keten van supermarkten (Colruyt), gemakswinkels (OKay Compact) en biologische speciaalzaken (Bio-Planet). De supermarktketen Colruyt is in België met een marktaandeel van meer dan 30% marktleider. Colruyt Group richt nu een werkmaatschappij op met de naam Agripartners. Doel is gronden die het bedrijf al bezit te gaan exploiteren, en nieuwe gronden aan te kopen.
Het bedrijf bezit al landbouwgrond rondom een aantal distributiecentra. Deze zijn in het verleden verworven met het oog op eventuele uitbreiding. Nu wordt er geboerd, maar zonder dat Colruyt Group invloed heeft op welke producten dat zijn, of aan wie de producten worden verkocht. In de toekomst zal dat dus anders zijn. Daarbij benadrukt Colruyt Group dat het wil werken vanuit wederzijds vertrouwen.
Ook worden dus nu nieuwe gronden verworven, waarbij de onderneming niet direct aangeeft om hoeveel hectares het ongeveer zal gaan. Doel is grond te vrijwaren voor de landbouw. Er is veel druk op de grond, geeft Colruyt Group aan. Diverse actoren op de grondmarkt willen de bestemming graag veranderd zien om bijvoorbeeld woningbouw, infrastructuur of industrie mogelijk te maken. In eerste instantie zoekt Colruyt Group vooral grond in een brede perimeter rond het hoofdkwartier in Halle.
Controle over teeltplan
Colruyt Group zal dus bij de gronden die onder Agripartners worden uitgebaat controle uitoefenen op het teeltplan. Op langere termijn denkt Colruyt Group als eigenaar van gronden ook verduurzamingsplannen te kunnen uitrollen, en nieuwe landbouwinnovaties te introduceren. Altijd in overleg met de landbouwers, zo benadrukt men.
Overigens kocht Colruyt Group al in augustus landbouwgrond, door de bioboerderij Het Zilverleen in het West-Vlaamse Alveringem te kopen. De eigenaar van deze hoeve met 25 ha grond was op zoek naar een overnemer, waarna Colruyt Group instapte. De onder meer broccoli, knolselder, prei, aardappelen, witte kool, bloemkool en courgette die van de gronden komen worden verkocht bij Colruyt en Bio-Planet.
In dit geval ligt al het technische werk bij een zelfstandig opererende boer, terwijl strategische beslissingen over bijvoorbeeld investeringen samen met Colruyt Group worden genomen.
Algemeen directeur Colruyt Group Fine Food en verantwoordelijk voor het landbouwbeleid, zegt dat Colruyt Group zeker niet zelf gaat boeren. “Wel willen we verzekeren dat de producten die op onze gronden worden geteeld, zoveel als mogelijk in onze winkels terechtkomen.” De stap moet volgens de onderneming worden gezien als een diepgaandere samenwerking met de landbouw.
Eerdere stappen
In dat opzicht haalt het bedrijf al enkele jaren de banden met de primaire sector aan. Sinds 18 september vinden klanten bij Colruyt en OKay aardappelen die het resultaat zijn van een hecht partnership tussen 16 lokale telers. Ook hielp Colruyt Group bij het opzetten van een nieuwe biovarkensketen en werden samenwerkingsovereenkomsten gesloten met een drietal producentenorganisaties.
“Essentieel element in al deze projecten is dat het in samenwerking gebeurt met Belgische, lokale landbouwers. Als Belgische speler willen we ons aanbod immers zoveel als mogelijk Belgisch en lokaal aanbieden en verankeren”, legt Goethaert uit. In eerste instantie mikt de supermarktgroep vooral op gangbare akkerbouwgewassen zoals aardappelen, wortelen, enzomeer.
De retailer benadrukt dat er in de toekomst ook in de bestaande manieren van aankopen van landbouwproducten verder geïnvesteerd zal worden, zoals de aankoop van groenten via de Belgische veilingen of de aankoop van rundvlees via de producentenorganisaties van rundveehouders. “Diversificatie en risicospreiding in het aankopen van landbouwproducten zijn voor een retailer onontbeerlijk. Crisissen zoals Covid-19 zetten dit nog eens extra in de verf”, meent Goethaert.
Scepsis bij boerenorganisaties
Boerenbond vreest dat Colruyt Group teveel rollen gaat spelen en het ondernemerschap dat de boerenstand sterk maakt, uitholt. Voorzitter Hendrik Vandamme van Algemeen Boerensyndicaat (ABS) is cynisch. “De visie is duidelijk: we kopen grond aan, laten de boer het werk dat wij willen zien, gebeuren, uitvoeren en verkopen ons verhaal naar de buitenwereld toe als zouden we fijne partners zijn voor de landbouwsector.”
Vandamme wijst erop dat de jaarcijfers van Colruyt Group mooie jaarcijfers schrijft en profiteert van de laagsteprijzenpolitiek die het al heel lang voert. “De impact van hun laagsteprijzenstrategie op het Belgische retaillandschap en in de agrovoedingsketen is niet gering”, stelt de akkerbouwer vast. Hij suggereert dat de bestaande samenwerkingsinitiatieven met boeren grotendeels om marketing draaien. “Alles bij elkaar gaat dat over een beperkt aantal land- en tuinbouwers die als bevoorrechte partner naar voor geschoven worden en waar maar al te graag mee uitgepakt wordt als gezicht van een promocampagne.”
Kortom, Agripartners is volgens Vandamme niet het nieuwe verdienmodel waar de Vlaamse landbouw op zit te wachten. “Een terugkeer naar de middeleeuwen wil ik het niet noemen, maar een eigenaar die beveelt wat waar, wanneer en hoe moet geteeld worden, dat is meer dan een stap terug in de tijd.”
