Extreme zomer laat zich voelen in de melkaanvoer
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep met ons de internationale zuivelmarkten. Zo zien we voor augustus een impact van de hete, droge zomer.
De soep wordt zelden zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Zo lijken de markten op de voorlopig meevallende uitkomende bedrijfsresultaten te reageren. Men had blijkbaar nu al erger verwacht.
Energieprijzen dalen op internationale markten
Hetzelfde kan gezegd worden van de evolutie van de energieprijzen. Beyers: “De Europese gasvoorraden zijn voor 91% gevuld en we hebben uitzonderlijk zachte weersomstandigheden voor de tijd van het jaar. De Europese Commissie komt met een voorstel tot een tijdelijke ‘dynamische corridor’ op gas voor de dag en er wordt al massaal zuinig omgesprongen met energie. Zo daalde het TTF-gascontract (TTF = Title Transfer Facility) van november deze week naar 112 euro/MWh. Datzelfde contract noteerde einde augustus nog bijna 350 euro/MWh. Dat is toch wel een spectaculaire daling met 68% en een prijs die we de laatste keer begin juni zagen, toen er nog een pak minder onheilstijden werden voorspeld.
Hetzelfde beeld zien we bij het novembercontract voor elektriciteit, waar men nu zelfs van een daling van 75% spreekt sinds einde augustus. Ook olie lijkt de prijsopstap na de aangekondigde productiebeperking door de OPEC+ (Organisatie van olie-exporterende landen, plus andere producenten zoals Rusland) niet te kunnen volhouden.”
De dollar blijft stevig tegenover de euro, waardoor het muntpaar EUR/USD licht onder pariteit blijft bewegen en ook inflatie stuwend blijft voor Europa. In China benoemde het Nationaal partijcongres Xi Xinping terug voor 5 jaar als president. Dat hij het zero covid-beleid vurig verdedigde, doet de zorgen rond de Chinese economie niet wegebben.
De Global Dairy Trade (GDT)-veiling kreeg op 18 oktober een tik van -4,6% en komt hiermee op het laagste punt sinds begin januari 2021.
Impact van de zomer op melkaanvoer
Bij de melkaanvoer over augustus van de exportlanden is Europa weer als laatste van de klas genoteerd. De grote exportregio’s melken in augustus samen 0,3% minder dan vorig jaar. De Amerikaanse melkaanvoer stijgt met 1,7%, wat +0,54% betekenis heeft binnen de exportgroep. De Europese melkaanvoer daarentegen daalt met 0,8%, wat binnen de totale export -0,4% betekent.
Raf Beyers: “Binnen Europa zien we over augustus een duidelijk onderscheid tussen noord en zuid. De zuidelijke landen zoals Italië, Portugal, Spanje en Frankrijk (-2,5%) hebben duidelijk hinder ondervonden van de extreem zomerse weersomstandigheden in augustus. Dat stond in schril contrast met het noorden, waar België, Nederland, Polen en Ierland minder hinder ondervonden in deze zomermaand. De Nederlanders doen er over september zelfs nog een schepje van +3,6% bovenop tegenover vorig jaar. De Franse melkaanvoer op weekbasis laat zien dat de zomer toch wel parten speelde, want sinds half september knopen de zuiderburen aan, met bijna 1% meer melk.
Dat er binnen West-Europa seizoensmatig over september en oktober toch wel melk komt, kan ook blijken uit de prijs voor spotmelk, die sinds 4 weken een veer moet laten. Dat de vers verhandelde producten mageremelkconcentraat en room de voorbije weken in prijs dalen, is daar niet vreemd aan.”
Vanuit Nieuw-Zeeland stuurde Fonterra deze week een bericht dat ze hun melkproductieprognose voor het lopende seizoen 1% naar beneden bijstellen. De grillige weersomstandigheden worden genoemd als oorzaak. Het United States Department of Agriculture (USDA) bevestigde onlangs dat de recente stijging in melkaanvoer in de Verenigde staten zich ook in 2023 zal doorzetten. Men verwijst daar naar de hoge melkprijs, die meer koeien doet aanhouden, en naar een hogere melkproductie per koe. De USDA voorspelt voor 2023 een melkprijs die 10% lager zou liggen dan dit jaar.
Europese boterprijs duikt onder 7.000 euro/ton
“De Nederlandse boterprijs ging in de week van 17 oktober voor het eerst sinds eind maart onder de grens van 7.000 euro/ton”, aldus Raf Beyers. “Is dit een teken aan de wand? De Nederlandse notering tikte deze week 6.700 euro/ton aan. Ook de Europese boterindex daalt deze week voor het eerst sinds de lente onder deze magische grens en liet deze week 6.887 euro/ton optekenen.”
Op de GDT gingen de melkvetprijzen AMF (-2,7%) en boter (-2,6%) minder naar beneden dan de recente Europese prijsdalingen. Wel is de boterprijs in Nieuw-Zeeland nog altijd circa 2.000 euro/ton lager dan in Europa. Mogelijke alternatieven voor melkvet, kijkende naar prijzen van palmolie en koolzaadolie, zijn intussen gedaald naar prijsniveaus van de jaarwisseling 2020/2021. Palmolie zit nu ongeveer op het gemiddelde van voorbije 5 jaar en koolzaadolie tikt het gemiddelde van de voorbije 3 jaar aan. Dit kan een risico betekenen voor het gedrag van Europese consumenten die momenteel prijsgevoelig zijn. Intussen blijft de Amerikaanse boterprijs stijgen, waardoor ze daar nu internationaal de hoogste boterprijs hebben.
Dalende melkpoederprijzen
“Er zijn de voorbije tijd in prijsvorming van poeder 2 duidelijke verschillen met boter”, stelt Raf Beyers. “Poeder is al heel wat langer dan boter over zijn piek heen en de prijzen bewegen internationaal allemaal in dezelfde richting. Deze week daalde de Europese index voor mageremelkpoeder (Skimmed Milk Powder, SMP) verder naar 3.510 euro/ton. Met de derde notering van deze maand is de index al 200 euro/ton gedaald.
De Nederlandse SMP-notering is deze week nog steviger gedaald naar 3.400 euro/ton. De Nederlandse prijs was voor de Europese poederindex meestal richtinggevend. Op de voorbije GDT kreeg SMP een klop van -6,9% en zakt zo stevig naar een prijs van 3.250 euro/ton. Zo zit de SMP op de GDT op het laagste niveau sinds september vorig jaar.
Ook vollemelkpoeder (Whole milk Powder, WMP) had het weer moeilijk op de GDT, met een prijsdaling van 4,7%. Het tanende consumentenvertrouwen in China, waar men sparen verkiest boven geld uitgeven, doet de zuivelimport van het immense land geen goed. Natuurlijk gaan sparende consumenten op een gegeven moment toch terug hun geld uitgeven. Dat is iets dat we hier ook kenden kort na de Covid-crisis.
De voorbije weken zien we dat de kaasprijzen voor het eerst sinds lang ook lichte druk ondervinden. Kaasprijzen die nog maar recent iets dalen en poederprijzen die al wat langer druk ondervinden, zorgen ervoor dat kaasmakers normaal het huidigr melkprijsniveau langer zullen kunnen vasthouden dan poederproducenten.
