Edito: Moeskoppen of naharken, een wereld van verschil...
Moeskopperij is jammer genoeg een jaarlijks weerkerend fenomeen naarmate de oogst nadert. Het blijft een raadsel waarom deze misdaad niet (meer) in het federale strafwetboek staat.
In tegenstelling tot suikerbieten, cichorei en graan, zijn aardappelen, groenten en fruit gewassen die zowat vanop het veld rechtstreeks op je bord kunnen belanden. En dat merken telers meer en meer naarmate de oogst nadert of bezig is. De voorbije weken doken op sociale media dan ook weer tal van foto’s en berichten op van geplunderde aardappelpercelen. De ‘burger’ deinst er duidelijk niet voor terug om (’s nachts?) de schop boven te halen. Het gaat meestal niet over een aardappelplantje uittrekken en enkele knollen bovenhalen, maar over het inslaan van een flinke voorraad. Zelf waren we trouwens getuige van ongeoorloofde appelpluk. Terwijl we – samen met de boer – de man in het vizier hadden, vulde hij zonder schroom enkele tassen met appels. Recht van de boom, verser kan niet...
Het is eigenlijk je reinste diefstal en een aanslag op de broodwinning van de boer, maar moeskopperij is sinds 2005 niet meer strafbaar. Gemeenten kunnen er sindsdien voor kiezen om het binnen hun grenzen te bestraffen met een gemeentelijke administratieve sanctie (GAS)-boete, maar weinigen doen dat. En daar stopt het dus als gedupeerde.
Een heel ander verhaal is het zogenaamde ’naharken’ of het ophalen van de oogstresten. Dat mag volgens het aloude Veldwetboek wel, onder welbepaalde omstandigheden. Het gebeurt trouwens frequent met de toestemming van de landbouwer. Maar ook hier gaan sommigen alsmaar driester te werk. Verhalen van hele families die met hun kinderen tussen de rooimachines hun slag willen slaan, zijn niet ongewoon. Het is niet alleen een levensgevaarlijke situatie voor henzelf, maar het is ook uiterst lastig voor de loonwerker die zich extra moet concentreren om ongelukken te vermijden. Het toont bovendien weinig respect voor de boer.
Het Bosdecreet is daarin blijkbaar wél heel duidelijk. Je mag geen vruchten, planten of paddenstoelen meenemen uit het bos, omdat je anders de biodiversiteit en de natuur in gevaar zou kunnen brengen. Als het om individueel gebruik gaat, is de wetgeving echter wat soepeler, stelt het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Dan is 250 g blijkbaar het richtgewicht van toelaatbaarheid voor kastanjes, braambessen en paddenstoelen.
Als je als aardappelboer aan elke passant aan elk perceel het gratis en onbestraft meenemen van 250 g aardappelen zou moeten toestaan, dan zal het de boer zijn die deze winter honger lijdt...
