Albert de Groot: "Ik ben ervan overtuigd dat koemelk over 100 jaar nog steeds relevant is"
De Nederlandse melkpoederproducent Vreugdenhil Dairy Foods kondigde eind 2022 aan dat ze ook in de provincie Antwerpen graag melk willen ophalen. In hun verkenningsronde hebben ze al enthousiaste en dynamische melkveehouders ontmoet. Op de Agridagen willen ze zich als bedrijf nog prominenter positioneren bij Vlaamse melkveehouders.
Vreugdenhil Dairy Foods zit inzake melkophaling in Vlaanderen nog in de verkennings- en onderhandelingsfase. “De beslissing nemen en bekendmaken, dat was veruit de makkelijkste fase. Daarna waren er nog flink wat administratieve hordes die moesten genomen worden. En we beseffen dat Vreugdenhil in België net iets minder bekend is dan een FrieslandCampina of een Royal A-ware. De Vlaamse melkveehouders wennen nog aan onze naam en onze aanpak”, zegt Albert de Groot, CEO van Vreugdenhil Dairy Foods.
Goede match in kwaliteit en volumes
“De beslissing om naar Vlaanderen te komen om melk op te halen was voor ons een heel logische zet. Wij hebben een melkpoederfabriek in Gorinchem en als je daar de aanrijafstanden en –tijden van bekijkt, dan kom je bijna automatisch uit in de provincie Antwerpen. Wij zijn in melkpoeder een van de grootste en meest gespecialiseerde bedrijven. Wij zijn op zoek naar meer volume melk omdat de markt voor melkpoeder nog elk jaar groeit. In België is er een match tussen de kwaliteit en de volumes die wij zoeken.”
Dat het bij de regionale uitbreiding Vlaanderen werd en bijvoorbeeld niet Duitsland heeft met meer te maken dan enkel de afstand. “In taal en in bedrijfscultuur zijn wij als Nederlands bedrijf dichtere buren met Vlaanderen dan met Duitsland.”
Vreugdenhil heeft een paar interessante troeven voor Vlaamse melkveehouders. Deze Nederlandse melkophaler is geen coöperatie. Leveranciers moeten zich niet eerst ‘inkopen’ om te mogen leveren. Vreugdenhil is een familiebedrijf met veel persoonlijk contact met hun melkleveranciers.
Het Nederlandse bedrijf heeft ruim 850 melkleveranciers, waarvan er al heel wat leveren sinds de overname van de 2 melkpoederfabrieken van Nestlé door Vreugdenhil.
Sterke positie
“De prijs is natuurlijk vaak van doorslaggevend belang in gesprekken met nieuwe melkveehouders. Wij betalen in Vlaanderen dezelfde prijs als in Nederland. Er bestaat niet zoiets als ‘de Belgische melkprijs’, maar in verhouding tot wat andere melkophalers betalen in Vlaanderen hebben wij een sterke positie als het gaat over de melkprijs.”
Bovenop de melkprijs volgens de gehaltes aan vet en eiwit biedt Vreugdenhil een aantal premies, zoals een hoeveelheidstoeslag, een kwaliteitspremie en een duurzaamheidspremie (diergezondheid, emissies, biodiversiteit…). “Wij zien in Vlaanderen een profiel van melkveehouders die goed bij Vreugdenhil passen. Dat zou voor België gaan om een jaarvolume van zo’n 100 miljoen l. We zoeken toekomstgerichte en ondernemende veehouders die hun management goed voor mekaar hebben, die zeg maar zowel per individuele koe en over hun bedrijf als geheel de cijfers hebben en kennen en die weten hoe ze die moeten interpreteren.”
De melkkwaliteit en het management zijn heel belangrijk voor Vreugdenhil Dairy Foods. Melkpoeder is vandaag de dag een hoogtechnologisch product dat ingezet wordt voor bijvoorbeeld babyvoeding, bij medische voeding en als ingrediënt voor de voedingsindustrie. In deze 3 sectoren ligt de lat superhoog.
België is belangrijke afzetmarkt
In het leveren aan de voedingsindustrie zal een deel van de in België opgehaalde melk als melkpoeder terugkeren naar ons land, voor het maken van Belgische melkchocolade, ijs en koekjes. “België is doorheen de geschiedenis van Vreugdenhil Dairy Foods altijd een belangrijke afzetmarkt geweest. Melkpoeder is een fantastisch exportproduct, omdat je de waarde van de melk behoudt terwijl je het volume en het gewicht fors reduceert. Dat maakt transport over lange afstanden mogelijk. Maar een belangrijk deel van onze export zit gewoon bij de buurlanden en de rest van Europa.”
Vreugdenhil Dairy Foods voert uit naar 130 landen. Export wordt politiek gezien niet altijd gewaardeerd als het over landbouw en milieu gaat. “Zonder export eten wij morgen hier geen bananen of chocolade meer en drinken we geen koffie meer. Het is geen toeval dat er in Nederland, Vlaanderen en Noord-Frankrijk zoveel melkveehouders zijn en bijvoorbeeld geen rijstboeren. Dat heeft te maken met een combinatie van bodem, klimaat, kennis, het ondernemerschap en de nabijheid van afzetgebieden”, zegt de Groot.
Verantwoordelijkheid nemen
“Dat geeft die regio’s een verantwoordelijkheid om melk te produceren voor regio’s waar het onmogelijk of veel minder efficiënt is om melk te produceren. In veel Afrikaanse landen zijn de omstandigheden niet gunstig om melkkoeien te houden. Andersom zal rijst telen in onze polders nooit zo succesvol zijn als ze dat doen op andere continenten. Laat elke regio doen waar ze het beste in is. Dat is ook wat de Verenigde Naties zopas verkondigd hebben: de rijke Westerse landen dragen inzake voedselvoorziening een grote verantwoordelijkheid ten opzichte van heel wat andere landen. Export is veel meer dan winstmaximalisatie. Wij hebben niet de ambitie om de hele wereld te voeden, maar wij willen daar een bijdrage aan leveren en gaan onze verantwoordelijkheid niet uit de weg.
In Nederland en Vlaanderen beginnen nu pas de begrippen ‘voedselzekerheid’ en ‘zelfvoorzieningsgraad’ door te dringen. Met de oorlog in Oekraïne aan de grens van Europa beseft de politiek stilaan dat er strategische sectoren zijn waarvoor we beter niet afhankelijk zijn van anderen. Dat geldt voor energie, bepaalde technologie en wapens, maar dus ook voor voedsel. In het geopolitieke spel heb je altijd een betere positie als je kan exporteren dan als je iets moet importeren. Export is echt niet iets waar je je als melkveehouder of als melkophaler voor moet schamen”, stelt de Groot.
Het beginnende besef inzake voedselzekerheid heeft in Nederland mee gezorgd voor een kentering in het beleid. “De formatiegesprekken voor een nieuwe Nederlandse regering moeten nog starten, maar als je de partijprogramma’s naast elkaar legt van de partijen die in de informatieronde met elkaar praten, dan zie je toch een andere visie ten opzichte van zuivel dan bij de vorige regering. Het gaat in die partijprogramma’s bijvoorbeeld niet langer over het uitkopen van veeteeltbedrijven en het verminderen van de veestapel. Dat is bemoedigend voor onze sector, maar het blijft natuurlijk afwachten wat het beleid van de volgende regering wordt. Dat besef dringt ook in Vlaanderen steeds meer door. Zelfs op Europees niveau voel je die kentering al”, aldus de Groot.
Nog stappen zetten in verduurzaming
Hij wijst erop dat de Nederlandse zuivelsector – net als in Vlaanderen – positief staat tegenover verduurzaming. “Het lijkt soms alsof de zuivelsector altijd op de rem wil gaan staan, maar niets is minder waar. Er zijn de voorbije decennia al gigantische stappen gezet, zowel bij de melkveehouders als in de verwerking. En er kunnen nog stappen gezet worden.
Als je ziet wat er allemaal mogelijk is met veevoer, nog betere managementtechnieken en nieuwe technologie om de emissies te beperken, dan ziet de toekomst voor de melkveehouder er goed uit. Het wordt er voor de melkveehouder natuurlijk niet makkelijker op, maar het is ook in het verleden nooit makkelijk geweest.
De melksector beseft dat inzake emissies de urgentie bijzonder groot is en dat geeft een boost aan allerlei innovaties. Het is ook niet dat wij als verwerker daarvoor de bal volledig in het kamp van de melkveehouder leggen. Bij ons als melkpoederproducent is energie de belangrijkste factor, zowel economisch als inzake duurzaamheid. Elk jaar opnieuw lukt het ons om met grote en kleine ingrepen ons energieverbruik te verminderen en te verduurzamen en om onze ecologische voetafdruk te verkleinen.”
Melk wordt niet weggedrukt door alternatieve eiwitten
Vreugdenhil produceert en vermarkt behalve de klassieke melkpoeders ook nog poeder van geitenmelk en van biologische melk, net als poeder van soja en andere planten. “Als er voldoende vraag naar is en wij kunnen het leveren, dan doen we dat. Dat zijn we als gespecialiseerd bedrijf aan onszelf en onze klanten verplicht. Tegelijk verwacht ik niet dat plantaardige alternatieven inzake eiwitten de markt zullen gaan overnemen. De groeicurves zijn bij die melkalternatieven nu nog heel spectaculair en daar staat dan een stagnerende of procentueel veel kleinere groei bij echte zuivel tegenover. Die alternatieven groeien zo sterk omdat ze nog maar net van nul gestart zijn, terwijl de echt grote volumes nog steeds gewoon met melk gerealiseerd worden. Wereldwijd groeit de vraag naar zuivel nog elk jaar”, verzekert Albert de Groot.
Koemelk is een blijver
“Wij zien in het algemeen in de markt een terugkeer naar de oorsprong. Consumenten willen steeds vaker het authentieke product en niet de kopie. Ik blijf daarom liever investeren in zuivel dan in bijvoorbeeld een productie-eenheid op basis van planten, insecten of microfermentatie. Ik weet zeker dat koemelk binnen 100 jaar nog steeds relevant is”, besluit de CEO van Vreugdenhil Dairy Foods.
