Online landbouwgrond kopen komt eraan

Notaris Philippe Bosseler uit Aarlen is sinds dit jaar de voorzitter van de Belgische Federatie van het Notariaat. De notarisbarometer zal de komende jaren verder ontwikkeld worden naar een nog gedetailleerder analyse-instrument, en dat met minimaal een jaarlijkse herhaling. Ook op andere vlakken zit het notariaat niet stil. “Het online bieden op gronden is geen toekomstmuziek meer, maar praktijkrijp.”

Waarom is de notarisbarometer voor landbouwgronden er gekomen?

“Wel, voor huizen en appartementen bestond die al. Notarissen vulden er formulieren voor in die door de federatie verwerkt werden. Zelfs voor appartementen aan de kust was er een barometer. Laat de barometer voor landbouwgronden hier de tegenhanger voor de landbouw op zijn. We kunnen zelfs werken met reeds bestaande gegevens. Vergeet niet dat notarissen dicht bij de landbouwwereld staan. Gronden vormen een essentieel onderdeel van het landbouwersbestaan. Er is geen landelijke gemeente zonder notaris. Notarissen zijn dus van oudsher sterk geïnteresseerd in de landbouw.”

U bent dus tevreden met de barometer?

“De gegevensverzameling was al bezig voor ik voorzitter werd, maar om het hier op Libramont voor te kunnen stellen is toch een echte primeur. Het is een werkstuk, we moeten nog perfectioneren, maar de machine is gestart. Grondeigenaren en boeren kunnen de barometer gebruiken bij het uitstippelen van hun investeringen en de ontwikkeling van hun bedrijf.”

Wat kan er nog beter?

“We willen nog meer in detail gaan en uitspraken kunnen doen over de prijs van landbouwgronden tot op arrondissementsniveau. We maken ook nog geen onderscheid tussen landbouwgrond die landbouwgrond blijft, of landbouwgrond die van bestemming verandert. Daardoor zijn onze prijzen alvast aan de Waalse kant hoger dan de prijzen die Waals minister van Landbouw Collin verzamelt.”

Was u verrast door de conclusies van de barometer?

“Engiszins wel. Ik ben notaris in Belgisch Luxemburg en had daarom niet zo’n nationaal overzicht. Ik dacht altijd dat de meest vruchtbare gronden zich in Haspengouw bevonden, en dat deze daarom de duurste gronden zouden zijn, maar dat blijkt dus niet zo. Maar dat er ook andere andere zaken een belangrijke rol spelen dan grondkwaliteit is iets wat ik ook ervaar in mijn kantoor.”

Vertel...

“We merken in Luxemburg dat boeren vanuit het Groothertogdom Luxemburg, of van over de grens met Duitsland bij ons gronden kopen. En ik meen dat men dat fenomeen met de Nederlandse grens ook in Vlaanderen kent. Specifiek voor het Groothertogdom is dat ontwikkelaars er naar ik verneem worden verplicht om elders opnieuw in landbouwgrond te investeren. Gronden die ze niet in het Groothertogdom vinden, waarna ze in België zotte prijzen komen bieden.”

Kunnen provinciale gemiddeldes die specifieke omstandigheden wel goed weergeven?

“Moeilijk, daarom dat we in de toekomst ook fijner willen rapporteren. Naar locatie, én naar gebruik. Ik heb in mijn kantoor ook al verkopen gezien van landbouwgrond aan  € 350.000/ha, maar dat ging dan om landbouwgrond die een nieuwe bestemming kreeg. Ook het al dan niet pachtvrij zijn heeft een enorme impact op de prijs. Wanneer er geen pachter aan verbonden is, kan de prijs soms maal twee of maal drie gaan. Dat willen we in toekomstige barometers bloot leggen.”

Is het zo dat gronden steeds meer worden gekocht door investeerders van buiten de sector?

“Ook daar hebben we nu nog geen cijfermatig zicht op, maar dat wordt verteld. In mijn eigen kantoor merk ik evenwel dat de grote meerderheid van de kopers nog steeds boeren zijn.”

Het notariswezen heeft niet het meest moderne imago. Zijn notarissen wel klaar voor de digitale revolutie, of voor de blockchaintechnologie waarvan gezegd wordt dat ze notarissen kan overbodig maken?

“Blockchain is een digitaal systeem dat kan gebruikt worden om gegevens vast te leggen, waaronder inderdaad wie eigendom is van welk perceel. We zijn er ons bewust van dat het een belangrijk werktuig kan zijn, waarnaar ook vraag is. Maar we stellen ons wel de vraag wie er wat op blockchain zet en wie verifieert of hetgeen op blockchain gezet wordt ook wel waar is.”

Jullie werken ook rond het online bieden op gronden. Hoe ver staat het daarmee?

“Dat wordt realiteit, en wel binnenkort. In september start er een proefproject. Via de website www.biddit.be of de biddit-app zullen kopers bindend kunnen bieden op onder meer landbouwgrond. De wetgeving is al gewijzigd zodat deze manier van openbare verkoop mogelijk wordt. Deze nieuwe manier van bieden verandert het spel toch enigszins. In een veilingzaal kan iedereen zien wie er biedt, via internet en de app zal het anoniem kunnen. Enkel de notaris zal weten wie er een bod uitbrengt. Het gaat dus om een nieuwe, derde manier van kopen, naast de directe verkoop en de klassieke openbare verkoop. In september start het pilooproject en zullen er effectief ook verkopen via biddit verlopen. Al zal het in eerste instantie gaan om telkens een beperkt aantal percelen.”

IDC