Georgie heeft een hart voor de sector. Hoewel ze al 25 jaar in de sector zit, heeft ze slecht 13 jaar ervan haar eigen kippenboerderij. Drie jaar geleden schakelde ze over naar biologische kweek. “In de US is er een sterke druk om over te gaan naar antibioticavrij. Daarom schakelde ik over, en kwam ik hoger te staan in de waardeketen. Ik heb niets tegen reguliere kippen, maar er is ook niets mis met die van mij. Echter, ze zijn drie keer zo duur in productiekost, en dat komt vooral door hun voedsel.”
Om sneller te kunnen overschakelen op bio werd rond de perimeter van de kippenstal de grond uitgegraven en gevuld met steen. “Vroeger gebruikten we glyfosaat, maar voor bio te worden is een gewasbeschermingsvrije grond nodig.”
Naast haar leven als kippenhoudster, heeft deze bezige bij ook nog een job bij de universiteit van Delaware. Daar houdt haar job in de landbouwers les te geven in onder andere goed stewardship en in het verbeteren van hun relatie met de kippensector, ook op commercieel vlak. “Op mijn bedrijf en in mijn job probeer ik zo veel mogelijk de consument, of de mensen die hier komen, terug te verbinden met de sector”, vertelt ze ons.
“Maar omdat ik niet altijd op de boerderij ben, werk ik samen met nog iemand. Zij houdt het hier in het oog als ik weg ben. Er is veel geautomatiseerd, dus dat helpt.”
148.000 kippen in vier stallen
Op haar domein staan vier kippenstallen, die elk 20 op 183 m groot zijn. In elke stal zitten er 37.000 kippen, wat maakt dat er 148.000 kippen rondlopen op haar boerderij. De beestjes kunnen ook naar buiten. Daar is er verrijkingsmateriaal voorzien, maar ook kleine onderdakjes waar de kippen onder kunnen voor schaduw. 15 deurtjes moeten de kippen naar buiten toe leiden. “Maar ze gaan er niet altijd vaak door. In de stal is namelijk alles aanwezig: water, voedsel en een goede temperatuur. We voorzien buiten wel water, maar zorgen dat de temperatuur iets hoger buiten is dan de temperatuur binnen.” Buiten is er ook meer kans op ziekten en predatoren. “We hebben ooit een vos gehad die 1.000 kippen in de stal doodde.”
Ze krijgt haar lading kippen van de dag dat ze uitkomen en houdt ze dan zeven weken bij. Op het eind weegt elke kip ongeveer 3 kg. Dat betekent dat ze per lading 414.545kg aan vlees heeft. Dat is een productie van 2.268.000 kg vlees per jaar. “De gemiddelde Amerikaan eet 38 kg kg kip per jaar, dus 59.808 mensen per jaar kunnen hiermee worden gevoed”, klinkt het.
Bloeiende economie in Delmarva
Om even te situeren, Delaware ligt samen met Maryland en Virginia op het Delmarva-schiereiland aan de oostkust van de Verenigde staten. Daar zijn zes bedrijven gevestigd, waaronder Tyson, Amick Farms, Allen Harim, Coleman organic, Perdue en Mountaire. Zij kopen haar kippen op. “En daar zijn we heel gelukkig mee, want in andere delen in Amerika zijn er misschien maar 1 of 2 in de regio waarvoor je kippen kweekt.” Met hen heeft ze een contract afgesloten. “Zij voorzien ons van voedsel en de kippen. Ik moet alleen zien dat ze gezond opgroeien. Ik zorg voor het dagelijks management, goede kwaliteit van de lucht, de stallen, de elektriciteit,... Natuurlijk kan je wisselen van bedrijf, maar dat kan de landbouwer een slechte reputatie opleveren.”
In Delmarva zijn er 1.736 kippenboeren en 14.500 mensen die in de kippenbedrijven zijn tewerkgesteld. Voor elke job in de kippenindustrie bestaan er zeven jobs in de gemeenschap. De streek Delmarva levert niet veel eieren, want door de vliegweg naar Amerika is de kans op influenza groter.
Wel worden kippen gekweekt met vele labels. Het vlees komt terecht in 181 landen. Er worden conventioneel vleeskuikens, haantjes en maïskippen gekweekt, op gmo voedsel. Verder wordt er antibioticavrij (ABF: Antibiotic free), nooit antibiotica (NAE: no antibiotics ever) en biologisch geproduceerd. “Die termen zijn best verwarrend voor de consument, want geen enkele kip heeft uiteindelijk antibiotica gehad. Op sommige verpakkingen staat ook ‘geen hormonen, geen steroïden’. Het punt is echter dat die stoffen sinds 1950 al niet meer worden gebruikt, maar het geeft wel automatisch het gevoel dat waar het niet opstaat, er nog wel in zit. Wat niet het geval is, want alles wordt gecontroleerd door het USDA.”
Plantaardig kippenvoedsel...
70% van de landbouwactiviteit in Delaware is afkomstig van gevogelte. De waarde van de verkochte kippen is 3,2 miljard dollar, maar de jaarlijkse voedselkost bedraagt 997 miljard dollar. De kippen krijgen maïs en sojabonen, wat nu de belangrijkste eiwitbron is voor kippen. “Dat wordt tot meel verwerkt. In de 1950’s was de transitie naar volledig plantaardig voedsel voor kippen een feit.”
Ze geeft de kippen 85,4 miljard maïskolven en 35,5 miljard bussels sojabonen. Eén lading kippen krijgt 680.400 kg voedsel, wat voor Georgie overeenkomt met 3.855.600 kg per jaar. In Delmarva wordt echter weinig biologisch graan geteeld, en het meeste is gmo. “Dat wordt niet gevoederd aan de kippen hier.” Voor de biologische kippen komt graan over uit Turkije en Argentinië.
“Er wordt wel gestimuleerd om biologisch te telen, maar dat is moeilijk hier. Het duurt drie jaar eer de switch naar bio kan gemaakt worden en dan is er nog het probleem van kruisbestuiving. Er zijn wel fondsen die ondersteunen bij de switch. Daarenboven is het ook zo dat de voetafdruk bij conventionele landbouw veel lager is. Eigenlijk moet je voor jezelf uitmaken wat je belangrijk vindt. Ik vind wel dat alle opties open moeten blijven voor de toekomst, zowel bio, antibioticavrij als conventioneel. Mensen moeten wel naar de wetenschap kijken en niet alleen naar emoties.”
... met probiotica
Omdat ze bio werkt, moest niet enkel het strooisel vervangen worden en alles gedesinfecteerd. Ook antibiotica mijdt ze. “Alles wat nu gebruikt wordt, moet bio gecertificeerd zijn.” Zo gebruikt ze appelciderazijn, oregano, kopersulfaat en citroengras. “Het grootste probleem bij biologisch en antibioticavrij is de darmgezondheid van de vogel. Coccidiose en necrotische enteritis zijn de grootste uitdagingen. Ik gebruik die producten als soort probiotica in het voedsel.”
Van 900 gram naar 4 kg per kip
“Er heerst een grote misconceptie dat de kippen zo dik groeien door hormonen en steroïden, terwijl dat helemaal niet het geval is”, klinkt het verder. In 1957 kostte het acht weken om een kip te kweken van 900 gram. In dezelfde acht weken nu, krijgt een landbouwer een kip van 4 kg. Dit is te danken aan verschillende verbeteringen, zoals in genetica. “Op de boerderij kies je de kippen en hanen uit met de juiste karakteristieken en laat je ze kruisen.”
Bovendien speelt voeding een belangrijke rol op die korte tijd dat ze matuur worden. “Ze krijgen vier tot vijf verschillende types voedsel doorheen hun leven. We weten meer over kippenvoedsel dan over humaan voedsel”, lacht ze. Ook verbeteringen in de stallen hielpen mee om de gezondheid van de kippen te behouden of te verbeteren. De stallen bij Georgie zijn allemaal klimaatgecontroleerd: de temperatuur kan worden geregeld, zodat de vogels nooit temperatuurstress hebben. Bovendien heeft Georgie gezorgd voor een gesloten systeem van watervoorziening. “Op die manier is in contact komen met bacteriën weer wat kleiner.” Elke stal is voorzien van een aparte bron met putwater.
Dat de technologie verandert, ziet de kippenhoudster ook enkel maar als een voordeel. Door middel van haar smartphone en apps kan ze de ventilatie regelen, weet ze hoeweel water de kippen drinken en hoeveel voedsel ze binnenkrijgen. “Nu is slechts één persoon nodig om het landbouwbedrijf te runnen, maar 25 jaar geleden was er voor de helft van de capaciteit een fulltime job nodig. Het zorgt er overigens voor dat we veiliger voedsel afleveren, en dat we efficiënter en milieuvriendelijker zijn.”
Omgaan met duur strooisel
Op het landbouwbedrijf van Georgie wordt gekozen om de kippen te kweken op hergebruikt strooisel, wat anders is in Europa. “In Europa wordt tussen elke lading kippen gekuisd en nieuw strooisel verspreid. Bij ons is strooisel heel duur, dus doen we het op onze eigen manier.” Georgie conditioneert het strooisel tussen de ladingen door. Dat gebeurt met een polarizer, die de mest afbreekt met meer dan 30% relatieve vochtigheid. “Erna wordt het strooisel gedroogd met een droger en zal de temperatuur opbouwen tot 140°C. Zo doden we de eventuele pathogenen af. Dit wordt terug gestrooid in de stallen.”
Niet alles in het strooisel is slecht, het reduceren van de slechte bacteriën moet wel gebeuren. Er wordt een beetje strooisel in de stallen gelaten, wat zorgt voor een betere weerstand bij de kippen. Elk jaar wordt er het strooisel wel volledig vernieuwd. Dat gebeurt niet bij alle boerderijen. “Sommige doen het om de twee jaar, er zijn er zelfs die het om de acht jaar doen. Belangrijk is echter wel dat er steeds droog strooisel ligt voor het dierenwelzijn.”
Milieubewust door het NRCS
Ten slotte doet Georgie haar best om milieubewust te zijn. Dankzij het Nrcs kon ze verschillende beheermaatregelen implementeren. Zo installeerde ze zwaar gebruik tegels, een mestopslaggebouw, een composteerder en enkele bomenbuffers. “Zonder hen kon ik het niet alleen. We zitten ook dicht bij Chesapeake bay en landbouwers zijn nu eenmaal de eersten die zorg moeten dragen voor het milieu. We staan aan het begin van de keten.”
Het mestopslaggebouw werd gebouwd omdat de mest niet altijd direct naar het veld gereden kon worden. “En op die manier gebeuren er geen lekken naar het milieu toe.” De zware gebruik tegels moeten er dan weer voor zorgen dat zwaar materiaal en verkeer tot aan het bedrijf kan komen. Verder maken de vegetatieve buffers de omgeving niet alleen mooier, ze vangen ook het stof en de pluimen op van de ventilatie. “Later zou ik nog warme seizoensgrassen willen ook”, klinkt ze zelfverzekerd. “Dat geeft immers ook schaduw aan de kippen.”
Interessant is ook dat ze de dode dieren van haar bedrijf zelf composteert in een ‘vessel composter’. “Dat levert me enkel voordelen: het composteren gebeurt in een gecontroleerde omgeving en het vermindert het materiaal 8 % meer in vergelijking met conventioneel composteren.”
Ten slotte wil ze zo energie-efficiënt mogelijk zijn. De ventilatie is het al, en voor de verlichting koos ze LED-lampen. Later wil ze nog investeren in zonne-energie. De energiekost is momenteel nog de grootste kost. “Dat bedrag schommelt tussen de 35.000 tot 40.000 dollar per jaar.” De windtunnel die ze gebruikt om de stallen te koelen, is bijvoorbeeld niet energie-efficiënt. “Maar op dit moment is het dat, of een deel van mijn kippen verliezen”, verklaart ze. “Het blijft pro’s en contra’s tegen elkaar op wegen.”
MV
