Startpagina Mechanisatie

Veel innovaties op Nederlandse graslanddemo

De Nederlandse vakbladen Boerderij en Trekker organiseren jaarlijks een ‘grasdag’ of graslanddemonstratie. Hierin staan de teelt en winning van gras centraal.

Leestijd : 6 min

Er worden tal van machines voor de voederwinning gedemonstreerd. Daarnaast zijn er een kennis- en machinebeurs en workshops. Er zijn geen proefvelden, want het evenement wordt elk jaar op een andere locatie gehouden.

Dit jaar was de jaarlijkse Grasdag heel toepasselijk in het Limburgse dorp Grashoek. Hier heeft de familie Engelen een groot melkveebedrijf en het KI-station van K.I Samen. De broers Bas en Ralph Engelen melken er ongeveer 500 melkkoeien en hebben daarvoor 130 ha gras en 70 ha maïs tot hun beschikking. K.I. Samen is de grootste particuliere KI- en fokkerijorganisatie van Nederland.

Goed graslandbeheer staat in Nederland sterk in de belangstelling. Veel voer van eigen land is belangrijker dan ooit. Zeker als er met dit voer veel eiwit gewonnen kan worden, zonder veel kunstmest te gebruiken, heeft dat een positief gevolg voor het inkomen van de boer. Mengsels van gras en klaver en gebruik van kruidenrijk grasland staan versterkt in de belangstelling. K.I. Samen maakte van de gelegenheid gebruik om tijdens de Grasdag 4 dochtergroepen te presenteren.

Op de eerste dag kregen de bezoekers te maken met een paar forse buien. De tweede dag scheen de zon weer volop. Dat was beter weer om een beurs te bezoeken, maar minder gunstig voor de grasgroei. De 70 standhouders waren na afloop tevreden en dat gold ook voor de 3.000 bezoekers.

Lely Exos-voerrobot

In 2020 kwam Lely voor het eerst naar buiten met de Exos, een autonoom werkende voerrobot, die geheel zelfstandig gras maait en voor de koeien brengt. Inmiddels zijn we 3 jaar verder en loopt de testperiode nog. In het kader hiervan lopen 13 machines op Nederlandse veehouderijbedrijven. In 2024 gaat dan eindelijk de verkoop van start.

De Exos wordt elektrisch aangedreven op 400 Volt. Het heeft hiervoor een accu aan boord. De machine maait het gras met een maaibalk. Dat gebeurt stil en vraagt weinig vermogen. Op stal zorgen 2 loswalsen en een dwarsafvoerband ervoor dat het gras voor het voerhek komt. Opvallend is dat de wagen geen kettingen met meenemers heeft om te lossen, maar een draaiende PVC-bodemband. Per keer kan de Exos ongeveer 1.000 kg vers product vervoeren. De machine staat op 4 wielen. Die zijn alle 4 gestuurd en hebben elk een elektromotor.

Buiten de stal navigeert de machine op gps. In de stal zorgen 2 ultrasone sensoren voor de positiebepaling ten opzichte van het voerhek. Twee stereocamera’s houden de omgeving en de wagen in de gaten en mochten ze een obstakel missen, dan zorgen de veiligheidsbumpers rondom ervoor dat er geen schade wordt aangericht. Via een smartphone kun je het hele proces controleren. De machine gebruikt per lading gras ongeveer 4 tot 5 kWh aan stroom. De demomachine diende ook meteen bij het maaien vloeibare kunstmest toe.

Kema-messenbalk

Er is in Nederland een heel voorzichtige wederopstanding van de maaibalk gaande. Er zijn meerdere aanbieders, maar op de Grasdag draaide alleen importeur Kruse Ootmarsum met de Kema-maaier. De maaibalk heeft een paar voordelen. In de eerste plaats gaat volgens de voorstanders de hergroei sneller, omdat het groeipunt van het gras niet beschadigd wordt. De maaibalk knipt het gras namelijk en slaat het niet van de stengel. In de tweede plaats trekt de maaibalk, vergeleken met een cirkelmaaier, erg licht en vraagt hierdoor een kleine trekker. Hij verbruikt daarbij weinig brandstof. Verder zou het voer minder verontreinigd raken met grond, waardoor de voerkwaliteit beter is en de opname hoger.

De messenbalk is in Nederland aan een voorzichtige heropstand bezig. Hier de versie van Kema.
De messenbalk is in Nederland aan een voorzichtige heropstand bezig. Hier de versie van Kema. - Foto: A-J B

Een nadeel van de maaibalk was vroeger een lage capaciteit en veel verstoppingen. Dat was vooral het geval bij de enkele messenbalk, waarbij het mes langs een vast tegenmes beweegt. De huidige messenbalk is een dubbele messenbalk, waarbij zowel het ondermes als het bovenmes bewegen. Daardoor is een rijsnelheid tot 12 km/uur mogelijk. Op de demo maaide de Kema op ongeveer 7 cm en de overige maaiers op 4 cm. De organisatie had hier geen voorwaarden aan gesteld. Het maaibeeld is niet zo glad als van een cirkelmaaier. De maaibalk duwt het jonge gras onder de balk door en laat het staan. Dit zorgt voor een ander maaibeeld. Dat is even wennen.

Bélair Premium- stalvoerwagen

Importeur Farmstore demonstreerde de Bélair Premium Zero Graze- stalvoerwagen. Dit is een opraapwagen, met op de plaats van de pick up een trommelmaaier met 2 trommels. Via een kettinginvoer met 9 balken wordt het gras in de bak gebracht, zonder dat het de grond heeft beroerd. Het wordt daardoor zo goed als niet met grond verontreinigd. Bovendien wordt de waslaag van het gras weinig beschadigd, waardoor het langer vers blijft en de koeien er veel van opnemen.

De Bélair Premium Zero Graze-stalvoerwagen vervuilt het gras nagenoeg niet met grond.
De Bélair Premium Zero Graze-stalvoerwagen vervuilt het gras nagenoeg niet met grond. - Foto: A-J B

De wagen werkt dankzij een knikdissel in verstek van de trekker. De trekker hoeft dus niet door het gras te rijden. In de stal kan de wagen lossen via 2 doseerwalsen en een dwarsafvoerband of direct achteruit. De maaier heeft een werkbreedte van 229 cm en wordt via de aftakas aangedreven. De invoer heeft een hydraulische aandrijving, de maaier wordt door de aftakas aangedreven.

Pöttinger-bandhark

Hoewel bandharken duurder zijn dan cirkelharken, hebben veel fabrikanten van cirkelharken ook een bandhark in hun programma. Een goede capaciteit, gekoppeld aan een gewas sparende behandeling, zorgen voor de vraag naar bandharken. De machines hebben weinig brokkelverliezen, maar in een droog of bladrijk gewas kunnen deze aanzienlijk zijn.

Veel fabrikanten van cirkelharken beginnen ook bandharken te bouwen, zoals Pöttinger.
Veel fabrikanten van cirkelharken beginnen ook bandharken te bouwen, zoals Pöttinger. - Foto: A-J B

Eén van de 3 op de Grasdag gedemonstreerde merken is Pöttinger. De Nederlandse importeur Duport toonde de Mergento VT 9220. Deze hark is vorig jaar op de markt gebracht. Hij heeft 2 elementen, met een gezamenlijke werkbreedte van 8,60 m bij zijaflegging en van 9,20 m bij middenaflegging. De Mergento heeft 2 hydraulisch aangedreven afvoerbanden van 90 cm breed. Deze kunnen 2 kanten op draaien en daardoor werkt de machine heel flexibel.

De breedte van elk harkelement (pick upbreedte) is 3,70 m en je kunt dus 2 zwaden maken, waarbij je 3,70 m bij elkaar legt. Je kunt ook alles naar één kant werken en wanneer je dan 2 zwaden tegen elkaar legt, heb je ruim 17 m bij elkaar liggen. Een uiteraard heb je ook nog de middenafleg, waarbij je 9 m bij elkaar harkt.

ARB-Tec Cutaro

Een echte blikvanger werd gedemonstreerd door Kamps de Wild, vooral om de belangstelling te peilen: de ARB-Tec Cutaro SR 1100 zelfrijdende maaier. Deze vormt een alternatief voor de Krone Big M. Het voordeel van de Cutaro is een lager eigen gewicht. De Cutaro weegt 8,5 ton, terwijl een Big M 450, met een iets kleinere werkbreedte, 16 ton op de weegbrug brengt. ARB-Tec is een kleine Zwitserse fabrikant, die innovatieve oplossingen bedenkt en produceert voor de landbouw en transportsector.

De ARB-Tec Cutaro SR 1100 is een ‘lichtgewicht’ zelfrijdende  maaier.
De ARB-Tec Cutaro SR 1100 is een ‘lichtgewicht’ zelfrijdende maaier. - Foto: A-J B

De Cutaro heeft 3 maaiers, met een gezamenlijke werkbreedte van 11 m. De maaitechniek, balken en kneuzers, komen van Claas. Elke maaier wordt aangedreven door 2 hydromotoren, 1 voor de schijven en 1 voor de kneuzer. Het geheel wordt aangedreven door een Mercedes-dieselmotor, met een vermogen van 350 pk. De chauffeur zit in een comfortabele Claas-cabine. De bediening loopt voor een deel via de bekende zijconsole van Claas, maar ARB-Tec maakte zelf een rijhendel, waarop je via knoppen de hele machinebediening in de hand hebt. Vanuit de cabine heb je een uitstekend zicht op de maaiers, omdat ook de zijmaaiers voor het hart van de vooras werken.

Kuhn 13 m maaier

Vorig jaar introduceerde Kuhn een grote triplemaaier, de FC 13460 RA. Deze maaier heeft een totale werkbreedte tussen 12,4 en 13,4 m. De triple bestaat uit een FC 2135 DF-frontmaaier en uit 2 zijmaaiers in een getrokken frame. De zijmaaiers hebben elk 2 maaibalken met 6 schijven. Deze worden aangedreven vanuit het midden van de zijmaaiers. De kneuzers hebben pendelende stalen vingers. Het gewas kan breed worden afgelegd, of met behulp van 2 afvoerbanden op één zwad in het midden. De breedte van dit zwad is instelbaar tussen 180 en 300 cm.

De Kuhn FC 13460 RA-maaier heeft een totale werkbreedte tussen 12,4 en 13,4 m.
De Kuhn FC 13460 RA-maaier heeft een totale werkbreedte tussen 12,4 en 13,4 m. - Foto: A-J B

De achteras van de machine kan tot 4 m uitgeschoven worden, zodat het zwad tussen de wielen past. De machine wint hiermee ook aan stabiliteit. De as is niet gestuurd, maar een stabilisatiestang zorgt ervoor dat de wielen goed in de rijrichting blijven staan bij het uitschuiven van de as. Door een ver naar achter liggend knikpunt van de dissel is de maaier toch goed spoorvolgend. De maaier wordt via Isobus bediend. De eerste 2 draaien inmiddels bij loonwerkers in Nederland.

Arend-Jan Blomsma

Lees ook in Mechanisatie

Hoe de juiste grasmaaier kiezen?

Groenvoorziening De grasmaaier is niet enkel functioneel maar vaak ook een stukje emotie. Het motortype, het aantal pk's, de maaibreedte, de grootte van de opvangzak, het maaimechanisme, het zijn allemaal zaken waarmee tuinliefhebbers graag uitpakken bij collega-tuiniers.
Meer artikelen bekijken