Startpagina Melkvee

Ierland: vleesvee en schapen, melkvee zonder stal

Het Irish Farmers Journal schrijft niet alleen over boeren, maar is als eigenaar van een bedrijf met vleesvee en schapen en mede-eigenaar van een melkveebedrijf ook een landbouwbedrijf. Het ene bedrijf moet bewijzen dat je economisch effectief vleesvee en schapen kunt houden, terwijl in het tweede bedrijf volledig zonder jongvee en stallen wordt gewerkt.

Leestijd : 6 min

De Irish Farmers Journal besloot enkele jaren geleden in het verleden opgebouwd kapitaal te gebruiken om te gaan boeren. Het is eenopmerkelijke keuze voor een journalistiek blad, dat met een krant elke week 60.000 lezers bereikt in Ierland, Noord-Ierland en - beperkt - Schotland. Hoofdredacteur Justin McCarthy zag de landbouw sterk veranderen en vroeg zich af hoe zijn onderneming haar lezers beter zou kunnen helpen het hele jaar door belangrijke beslissingen te nemen. “Boeren is in feite het aan de lopende band maken van keuzes. Door zelf te boeren kunnen we een niveau van transparantie bieden die je bij ‘gewone’ boeren niet vindt.”

Mixed-grazing

Tullamore Farm is een in 2016 opgerichte demonstratiebedrijf in Co Offaly, in het hart van Ierland, dat de mogelijkheden van ‘mixed grazing’ schetst. Het bedrijf combineert op een oppervlakte van 73 hectare het houden van circa 200 vleesrunderen en 200 schapen. De locatie werd gekozen vanwege haar centrale ligging, die het bereikbaar maakt voor boeren in het hele land, maar ook omdat de agrarische omstandigheden typisch zijn voor de meeste bedrijven die vleesrunderen- of schapen houden.

Het bedrijf moest ook groot genoeg zijn om een ingehuurde ‘farm manager’ bezig te houden. Voor de Irish Farmers Journal levert het bedrijf ook voortdurend kopij op. “Het geeft ons geloofwaardigheid maar ook kennis van zaken”, aldus McCarthy van het blad. “En we weten steeds wat er gebeurd bij onze lezers, omdat het bij ons zelf ook gebeurd.”

“Alles dat goed gaat maar ook alles dat mis gaat, brengen we in kaart en gooien we in onze krant en op onze website. Dingen waar een boer vaak liever niet over praat, kunnen wij zo opschrijven.” Het blad kon de grote investering in een demonstratieboerderij doen omdat het eigendom is van een fonds, The Agricultural Trust, waar decennialang alle winst van het blad werd gestopt, en dat het bedienen van de Ierse sector als enige doel heeft.

De Irish Farmers Journal wil bewijzen dat het efficiënt tegelijk houden van vleesrunderen en ooien technisch en economisch perfect mogelijk is, en perspectief biedt voor bedrijven in een leeglopend platteland. Daarmee gaat de boerderij in tegen een trend, waarbij de melkveehouderij groeit ten koste van de vleesveehouderij en akkerbouw. De melkveehouderij in Ierland groeide de laatste paar jaar door de afschaffing van het EU-melkquotum van 1 miljoen naar 1,4 miljoen dieren. De vleesveehouderij kromp juist, al bedraagt ze nog altijd 1 miljoen stuks. Ook gaat ze in tegen de trend van in schapen of vleesvee gespecialiseerde bedrijven.

Tullamore Farm wordt vanaf 1 januari 2017 voor een periode van 15 jaar geleased van Padraig en Joan Grogan. Het duo is al bijna 50 jaar actief in de akkerbouw en het afmesten van vleesrunderen. De vier kinderen van het koppel hebben geen interesse in overname. De voorwaarden werden volgens McCarthy aan de keukentafel uitgewerkt, onder het genot van kopjes thee en grote hoeveelheden zelfgemaakte appeltaart.

Doel was een leasecontract af te sluiten dat door anderen gekopieerd kan worden. De basis ligt in voorwaarden die de Irish Farmers Association als boerenorganisatie heeft uitgewerkt voor de sector, maar er zijn ook specifieke afspraken gemaakt. Een specifieke pachtprijs van 346 euro per hectare werd afgesproken, met herzieningen in 2022 en 2027 die gelinkt moeten zijn aan de ontwikkeling van de prijzen van rundvlees op dat moment.

Uitgaven verdeeld

Ook is besloten dat de kapitaaluitgaven verdeeld worden, waarbij het tijdschrift 60% besteedt en de Grogan-familie 40%. Er moest snel worden geïnvesteerd in hekken, verbetering van de toegangsweg, drainage en gereedschap voor het houden van vee. Tullamore Farm was totdat de Irish Farmers Journal het pachtte een akkerbouwbedrijf. Ook is afgesproken dat de Grogan-familie als eigenaar de basisbetaling van de EU zou blijven ontvangen. Productie-gerelateerde gaan naar de Irish Farmers Journal. Gestart werd met 120 vleesrunderen en 120 schapen maar inmiddels zijn de veestapels gegroeid tot elk 200 beesten.

‘Farm manager’ Shaun Diver doet in principe al het werk alleen, waarbij de strategische en tactische besluitvorming samen met Woods en het team van de Irish Farmers Journal plaatsvindt. Een belangrijke les die in 2018 geleerd werd, was dat de onderneming voor een hete en droge zomer meer kuilvoer nodig heeft dan gedacht. De prognoses voor gras dat overblijft voor gebruik in de winter blijken te optimistisch.

De grasgroei zat lang tegen. Op 10 april noteerde Diver 10 kg droge stof per hectare per dag en was het alle hens aan dek om de opbrengst te verhogen en reserves aan te spreken. De weken erna werden 64 en 48 kg droge stof groei per hectare per dag genoteerd. Voor het winterseizoen zal de boerderij 125 ton aan voorraad ‘meenemen’.

Het landgebruik en de situatie van de dieren wordt zeer specifiek bijgehouden en gedeeld met alle abonnees. Zo werd voor juni genoteerd dat de ooien 70kg wegen en 3 kg droge stof per dag nodig hebben terwijl de koeien 700 kg wegen en 13 kg consumeren. De grondsituatie? Van 24,75 hectare is de eerste snede afgehaald, 38,35 is opnieuw ingezaaid en wordt begraasd terwijl 10,36 oud grasland in gebruik is en 7,38 hectare opnieuw wordt ingezaaid.

Melkvee zonder stallen

Tullamore Farm is niet het enige bedrijf waarmee Irish Farmers Journal zich in de Ierse landbouw roert. Het bedrijf is samen met een grondbezitter en de Ierse melkophaler Glanbia eigenaar van een gepacht bedrijf vlakbij Kilkenny, waar op 112 hectare landbouwgrond bijna 330 melkkoeien worden gehouden: Greenfield Farm.

De boerderij werkt met een kruising van Holstein Friesian/Jersey-koeien. Het zijn slanke, vrij kleine beesten met vrijwel geen bespiering. Ze worden twee keer per dag gemolken. Het is een bedrijf dat anders dan Tullamore Farm, dat in de sector zeer goed ontvangen is, flink wat debat oproept. Het jongvee wordt volledig extern gecontracteerd en het bedrijf werkt zonder stallen – de beesten zijn of het nu zeer warm of koud is, droog of regenachtig is, buiten. De dieren maken in de winter gebruik van een ‘out-wintering pad’, waarbij ze kunnen liggen op een laag van circa 50cm houtresten die over een kunstmatig gedraineerd oppervlak verspreid zijn.

Het bedrijf richt zich op een piekproductie in de lente. Al het machinewerk, inclusief het verdelen van de mest, wordt uitbesteed aan loonwerkers - die in Ierland vaak ook zelf boer zijn.

Het bedrijf is van start gegaan met een 15 jaar durende lening van ruim €850.000 tegen een marktconforme rente van 4,5%. Het bedrijf is volgens de business case die bij de bank werd ingeleverd met minimale inzet van 1 manager en twee melkers rendabel. Over de gehele periode moet een bedrag gelijk aan de lening worden terugverdiend, met het grootste surplus aan cash in jaar 10 (€90.000).

Storm Emma

Het stalloze concept werd in februari en maart op de proef gesteld door de Storm Emma, al snel door de media “The Beast from the East” genoemd. Het was niet alleen zeer koud maar en viel ook een meter sneeuw. Het werd te koud om te melken, de melkmachines bevroren en de watervoorziening moest opgewarmd. ‘Farm manager’ Eoin Finneran zag diverse kalveren direct na het werpen sneuvelen.

Bleef de grasgroei in de winter van 2017 redelijk op een normaal seizoenspeil, met 20 tot 30 kg droge stof productie per dag. In 2018 werd voor februari en maart minder dan 10 kg droge stof per dag genoteerd. Het extra voer dat tijdens deze periode moest worden ingekocht, kostte circa €2,50 per koe per dag, dus toch €825 in totaal. De melkproductie daalde in februari met 26 % tot bijna 142.000 liter. Elf van de 330 koeien werden beoordeeld als in minder goede conditie, en tijdelijk teruggezet naar 1 keer melken per dag.

Storm Emma was extreem, een groter probleem voor Greenfield Farm is het vinden van goed personeel. “

JCB

Lees ook in Melkvee

MilkBE lanceert nieuw duurzaamheidscharter

Melkvee MilkBE heeft een nieuw Duurzaamheidscharter. Met engagementen van zowel landbouworganisaties als zuivelindustrie zal MilkBE een verdere verduurzaming van de melkveehouderij stimuleren en wil het zo deel van de klimaatoplossing zijn.
Meer artikelen bekijken