Bouwshift: landbouwers en andere organisaties trekken opnieuw aan de alarmbel
De coalitie van boeren- en milieuorganisaties, architecten en stedenbouwkundigen heeft opnieuw aan de alarmbel getrokken in het dossier van de Vlaamse bouwshift of ‘betonstop’.
De scherpe kritiek luidt dat de sluipmoord op de open ruimte gewoon door gaat. “Met voorbedachten rade. De compensatieregeling maakt de bouwshift onbetaalbaar en onhaalbaar.”
Taskforce Bouwshift
Boerenbond, Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, Netwerk Architecten Vlaanderen en Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning bonden vorig jaar in een open brief de kat de bel aan. Enkele dagen later richtte Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) een taskforce op om zich te buigen over de bouwshift.
Maar één jaar na het eindrapport van de Taskforce Bouwshift ligt nog veel werk op de plan, stellen de verschillende organisaties nu woensdag 30 november de decreten voor de bouwshift behandeld worden in het Vlaams Parlement. “Van de roadmap en het actieplan van de Taskforce Bouwshift - die door heel veel stakeholders breed gedragen zijn - werd in de decreten die nu voorliggen in het Vlaams Parlement nagenoeg niets meegenomen. Voor de meest urgente opgaves worden vooral beloftes gemaakt. En tot slot, de regie wordt volledig uit handen gegeven. Men laat gemeenten over aan hun lot.”
De Vlaamse regering moet daarom dringend een tandje bijsteken. “Want met de huidige vrijwilligheid en vrijblijvendheid, laten we de sluipmoord op onze open ruimte gewoon doorgaan en schuiven we de factuur voor ons uit.” Zo hekelen de verschillende organisaties dat de compensatieregeling - voor wie bouwgrond herbestemd ziet worden - zowat ongewijzigd is gebleven. Dat zou de planschades 10 keer zo hoog maken en zo speculatie belonen. Lokale besturen zeggen nu al dat ze te weinig middelen hebben, klinkt de klacht. Met een hogere kostprijs gaan overheden nog minder planningsinitiatieven nemen om onze ruimtelijke ordening op punt te krijgen.
Afwaarderingsfactoren
De organisaties pleiten zelf voor ‘afwaarderingsfactoren’ om de betaalbaarheid te garanderen. Omdat de factuur hoger dreigt uit te komen, moet Vlaanderen meer middelen voorzien, en het niet afwentelen op lokale besturen. Het bouwshiftfonds van 100 miljoen euro ter ondersteuning voor de gemeenten is ruim onvoldoende voor een volwaardige bouwshift waarbij 30.000 ha herbestemd moet worden.
Voorts zijn er bezorgdheden over het vrijwaren van open ruimte en het beleid rond kernversterking. De bouwshift betekent dat de inname van open ruimte tegen 2040 tot nul wordt herleid, door niet meer te bouwen op slecht gelegen plaatsen.
