75ste jaargang Landbouwleven: ‘Al 75 jaar een gids in tijden van verandering’
Dit jaar dook
Stel je voor, een boer uit 1900 die plots een halve eeuw later op een veld belandt, in 1951, het jaar waarin Landbouwleven werd opgericht. Hij zou waarschijnlijk even moeten wennen, maar toch veel herkennen: de ploeg, het zaaigoed en de zorg voor het vee. Zet diezelfde boer echter op een akker anno 2025, en hij zou versteld staan. Hypermoderne machines, drones die het veld monitoren, geavanceerde software en precisielandbouw maken vandaag de dag deel uit van de dagdagelijkse landbouwpraktijk. De sector heeft de afgelopen 75 jaar een ware revolutie doorgemaakt.
Meer dan nostalgie
In 1951, bij de eerste jaargang van Landbouwleven, werkten bijna een kwart miljoen mensen in de landbouw. Het platteland was toen nog een lappendeken van kleinschalige familiebedrijven, en de motorisatie stond nog in de kinderschoenen. De aankoop van een tractor was voor veel boeren een moeilijke keuze: zou zo’n dure investering ooit rendabel zijn? Zelfs de overheid was voorzichtig en stimuleerde coöperatieve aankopen van machines, al bleef het succes daarvan beperkt. Op sommige velden ploegde men nog met paarden, terwijl op andere de eerste tractoren voorzichtig hun intrede deden.
Het is verleidelijk om met een vleugje nostalgie terug te kijken naar die tijd, maar we mogen niet vergeten hoe fysiek zwaar en onzeker het boerenbestaan vroeger was. De vooruitgang heeft niet alleen geleid tot hogere opbrengsten, maar ook tot een al bij al betere levenskwaliteit voor landbouwers.
Tractor als symbool van historische omwenteling
De overgang van de kleinschalige traditionele landbouw naar de kapitaalintensieve, hoogtechnologische en gespecialiseerde landbouw vandaag de dag verliep gestaag en volgens verschillende versnellingen. De tractor staat vandaag de dag symbool voor die historische omwenteling. In 1950 waren er zo’n 15.000 tractoren geregistreerd in België, 30 jaar later waren er dat al 107.000. Tegelijkertijd maakte het aantal landbouwpaarden de omgekeerde beweging: terwijl er in 1950 nog 214.000 paarden geregistreerd werden, zakte dat aantal dramatisch naar 21.000 in 1980. Het aanzien van de landbouw werd echter niet enkel grondig veranderd door de introductie van de tractor. Wetenschappelijke innovaties, professionalisering en technologische ontwikkelingen hebben de sector grondig getransformeerd – niet zonder de inspanningen van generaties landbouwers.
Een gids voor de lezers
Dat Landbouwleven in 1951 werd opgericht, was een teken aan de wand van de grootschalige veranderingen die zich aankondigden. Dat blijkt ook uit de lezing van de allereerste voorpagina: Lezen is leren… Leren is zich bekwamen om tot voorspoed te komen. Het blad was niet alleen een observator, maar werd een betrouwbare partner, een gids die boeren ondersteunde bij het navigeren doorheen de talrijke veranderingen en uitdagingen.
Journalisten moesten, net als de landbouwers zelf, meegroeien met de sector en zich meermaals aanpassen aan nieuwe realiteiten. Met vakkennis, netwerken en inzicht zorgden ze ervoor dat Landbouwleven al bijna 75 jaar lang een betrouwbare gids is voor de sector.
Rijke erfenis
Vandaag de dag kan Landbouwleven met trots terugkijken op zijn rijke erfenis. Het is erfgoed dat niet alleen betekenis geeft, maar dat ook gekoesterd moet worden. Om die nalatenschap in de kijker te zetten, belicht Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) het komende jaar elke maand een opvallende gebeurtenis uit het archief van Landbouwleven. Samen met jou trekken we in vogelvlucht doorheen de revolutie die de landbouw de voorbije 75 jaar kleurde, met Landbouwleven als trouwe partner en bevoorrechte getuige.
