Aardappelboer blijkt alweer de zwakste schakel in de keten
De prijs van de vrijemarktaardappelen is de afgelopen weken gekelderd en ligt inmiddels rond de kostprijs. De aardappelboer blijkt alweer de zwakste schakel in de keten en zit met de schade. Minister Brouns volgt de situatie van nabij.
In de commissie Landbouw van 12 maart bekritiseerde parlementslid Lydia Peeters (Open Vld) dat sommige afnemers eenzijdig de afgesloten contracten verbreken. Ze verlagen het afnamevolume met 10 tot 20%.
Veranderende economische omstandigheden
Volgens de verwerkende industrie ligt de oorzaak in de veranderende economische omstandigheden. Daardoor liggen er te veel aardappelen vast in contracten voor het komende seizoen. Deze visie wordt allerminst gedeeld door Belpotato.be. Die zijn niet opgezet met de gang van zaken. Het verminderen van contractvolumes zonder wederzijds overleg wordt daar bestempeld als ongezien en onaanvaardbaar. Het gaat volgens Peeters ook in tegen een van de speerpunten van de brancheorganisatie, namelijk een eerlijke contractvorming.
Belgapom, de federatie van de Belgische aardappelhandel en -verwerking, sluit zich bij deze visie aan. De federatie veroordeelt de gang van zaken als het gaat om contracten die door beide kanten ondertekend werden. Als het gaat over een contactvoorstel dat nog niet ondertekend werd door beide partijen, liggen de kaarten uiteraard anders.
Commissielid Lydia Peeters ziet als extra knelpunt de lange tijd tussen een mondelinge overeenkomst en de daadwerkelijke ondertekening van contracten. Die termijn kan oplopen tot 10 weken. Intussen moet de landbouwer al kosten maken, maar tezelfdertijd evolueert de prijs op de markt in zijn nadeel.
100 euro per ton minder
Vlaams landbouwminister Jo Brouns (cd&v) stelt net als de interpellante vast dat de prijs van de vrije aardappelen eind januari op 300 euro per ton lag. Door verschillende factoren die volgens de minister vooral in het buitenland te zoeken zijn, is de prijs sinds 1 maart gedaald naar 200 euro per ton.
Volgens Brouns mag men niet vergeten dat de aardappelprijs het afgelopen jaar op een zeer hoog niveau stond. De prijs van de vrije aardappelen is onderhevig aan schommelingen en dit wordt, net als in alle andere markten, gevoed door heel wat factoren.
Brouns zegt dat hij de situatie van nabij opvolgt, ook door contacten met de sector. Er is de nauwe samenwerking met Belpotato. Belpotato staat vooral in voor de opvolging van de aardappelcontracten tussen de verwerkers en de telers. Een van die belangrijkste taken van Belpotato is net om te waken over de contractuele relaties en te streven naar die evenwichtige commerciële relaties tussen de producent en de eerste koper binnen de leveringscontracten voor industriële aardappelen.
Daarnaast verwijst de minister naar de federale inspectie. Als er effectief eenzijdig illegale stappen ondernomen zijn volgens de richtlijn op oneerlijke handelspraktijken, is het aan de federale Economische Inspectie om daarin tussen te komen. Voor elke schakel in de keten geldt, naast de verwachting van goed gedrag, ook gewoon de wet.
1,7 miljoen voor promotie
De minister verwees ook naar de ondersteunende acties het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM). VLAM investeert dit jaar in totaal 1,7 miljoen euro in de promotie van aardappelen en aardappelproducten. 57% daarvan komt uit Europese promotiefondsen die VLAM opnieuw wist binnen te halen voor de promotie van de Vlaamse aardappelsector. De rest komt uit de sector zelf. Zowel voor de promotie op de binnenlandse markt als voor de exportacties lopen Europees gecofinancierde campagnes. Dankzij die hefboom kan VLAM de sector ook extra slagkracht geven op gebied van promotie en marketing.
In het binnenland mikt VLAM via de Europese campagne sterk op de doelgroep 18- tot 34-jarigen. Aan de hand van hippe recepten wil VLAM de veelzijdigheid van onze verse aardappelen in de kijker zetten en ook jongeren stimuleren om vaker aardappelen op het menu te zetten. Voor de iets oudere consument loopt er een informatiecampagne die de duurzaamheidsinspanningen van de landbouwers op dat vlak benadrukt. En omdat Vlaamse aardappelen vaak verwerkt worden tot frieten, organiseert VLAM dit najaar opnieuw de Week van de Friet ter promotie van de frietjes van de frituur.
Azië, Verenigd Koninkrijk en Noorwegen
De Vlaamse aardappelsector is sterk op export georiënteerd. Om die reden ondersteunt VLAM de exportbedrijven met specifieke acties. Dit jaar organiseert VLAM groepsstanden op 3 Europese vakbeurzen, zodat de exporteurs vlot hun klanten kunnen ontmoeten. Daarnaast starten dit jaar 2 nieuwe driejarige programma’s met Europese cofinanciering. Het eerste mikt op de Aziatische markt en focust op kwaliteit, smaak en duurzaamheid van onze aardappelproducten. Het tweede Europese programma promoot verwerkte aardappelen in het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen.
