Landbouw krijgt steeds meer te maken met klimaatrisico's
Volgens een nieuw rapport verliest de landbouwsector in de Europese Unie jaarlijks ruim 28 miljard euro door slecht weer. Europa kan meer doen om de verzekeringsdekking voor Europese boeren uit te breiden
Meer dan 28 miljard euro verliest de landbouwsector in de Europese Unie (EU) gemiddeld per jaar als gevolg van ongunstige weersomstandigheden, zoals droogte of overstromingen.
De EU kan meer doen om dergelijke bedrijfsrisico's te verminderen, onder meer door de landbouwverzekeringen uit te breiden, stelt een nieuwe studie. Die analyse, die zopas werd gepubliceerd door de Europese Investeringsbank (EIB) en de Europese Commissie, stelt dat door de klimaatverandering de gemiddelde jaarlijkse verliezen in de landbouw in de EU tegen 2050 kunnen oplopen tot maar liefst 66%. Er wordt tevens aangedrongen op een sterker EU-risicobeheersysteem voor de landbouwsector.
Slecht klein deel risico’s is verzekerd
Slechts 20 tot 30% van de klimaatgerelateerde verliezen in de landbouw in de EU wordt verzekerd via publieke, privé of samenlopende systemen, waaronder systemen die worden ondersteund door het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB). Verzekeringsdekking met overheidsfinanciering is vaak effectiever dan compensatieprogramma's van de overheid, blijkt uit de studie.
"Klimaatgerelateerde risico's vormen een toenemende bron van onzekerheid voor de voedselproductie. Het beperken van deze risico's door middel van verzekeringen en risicoverminderingsmechanismen is essentieel om de investeringen van Europese boeren te ondersteunen", aldus EIB-vicepresident Gelsomina Vigliotti. "De bevindingen van deze analyse zullen onze toekomstige acties sturen, omdat we de steun intensiveren om de veerkracht van het landbouwsysteem van de EU te versterken."
De EIB-groep heeft de landbouwsector in de EU tot nu toe op 3 manieren ondersteund. Ten eerste gebeurde dit door leningen en garanties aan landbouwbedrijven of door aandelenbelangen in deze bedrijven, ten tweede door de financiering van plattelandsinfrastructuur zoals irrigatie en wegen en ten derde door advies aan overheden en financiële instellingen over hoe EU-landbouwsubsidies kunnen worden gebruikt om financiering uit andere bronnen aan te trekken en om risico's te beperken, waaronder klimaatgerelateerde risico's.
Resterende verliezen dekken
"Klimaatverandering en de gevolgen ervan kunnen de toegang van boeren tot financiering beperken, omdat banken nog terughoudender kunnen worden om risico's te nemen dan ze nu zijn. De studie die we vandaag samen met de EIB publiceren, toont aan dat slechts 20 tot 30% van de klimaatgerelateerde verliezen wordt verzekerd door publieke, privé of onderlinge verzekeringsstelsels", zegt Christophe Hansen, Europees commissaris voor Landbouw en Voedselvoorziening.
"We moeten iets doen om de resterende verliezen te dekken. Ik moedig alle lidstaten aan om nieuwe financiële instrumenten in het kader van hun strategische GLB-plannen te beoordelen en te lanceren, om klimaatrisico's in de landbouwsector beter te voorkomen. Ik ben ook verheugd over het werk van de EIB-groep, die een sleutelrol speelt bij het mobiliseren van kapitaal om de veerkracht van de agrovoedingssector in de EU op lange termijn te waarborgen", zegt Hansen nog.
De nieuwe studie is de eerste in zijn soort die landbouwverzekeringsregelingen in de EU analyseert. De studie werd uitgevoerd in opdracht van het directoraat-generaal Landbouw van de Europese Commissie door EIB Advisory, via het fi-compass-platform, met steun van de wereldwijde verzekeringsintermediairgroep Howden. De publicatie van het rapport valt samen met een EIB-Commissieconferentie in Brussel over verzekeringen en toegang tot financiering voor de veerkracht en aanpassing van landbouwbedrijven in de EU.
28 miljard verlies door klimaat
Volgens de studie bedragen de door het klimaat veroorzaakte verliezen voor de landbouwsector in de 27 EU-landen gemiddeld 28,3 miljard euro per jaar. Dat is ongeveer 6% van de jaarlijkse gewas- en veeteeltproductie in de EU. De opwarming van de aarde dreigt te leiden tot grotere volatiliteit in de landbouwopbrengsten in de EU en tot meer instabiliteit in de Europese landbouwinkomens. Daarbij zullen de verwachte verliezen tegen het midden van de eeuw met 42% tot 66% stijgen, aldus het rapport.
Het rapport omvat enkele belangrijke aanbevelingen. Om economische schokken voor boeren te beperken, moet de EU risico-overdrachtsmaatregelen nastreven, waaronder catastrofeobligaties en publiek-privé herverzekeringsregelingen. De EU moet snel reagerende financiering verstrekken wanneer er zich rampen voordoen. De sector als geheel moet meer aanpassingsmaatregelen nemen, omdat deze, zelfs met verbeterde verzekeringsdekking, cruciaal zijn om toekomstige klimaatrisico's tegen te gaan.
