Beperking gewassen in biobrandstoffen

Het Europees Parlement wil dat voor een steeds groter deel van de energieconsumptie van de transportsector hernieuwbare bronnen worden gebruikt. Tegelijk wil het voorkomen dat de productie van biobrandstoffen leidt tot een hogere voedselprijs of leidt tot voedseltekorten en milieuschade. Het Parlement kiest daarom voor een quotum van 7 procent voor biobrandstof op basis van producten als mais, suikerriet, koolzaad en soja.

Ook wil het parlement de doelstelling voor het totale aandeel aan duurzame energie in 2030 aanscherpen tot 35 procent, maar in de verdere uitwerking bleek het Parlement echter minder ambitieus. De doelstelling wordt niet vertaald naar nationaal bindende doelstellingen, zoals nu wel het geval is. Europarlementariër Bart Staes van de Groene fractie voorspelt dat daardoor de energiemarkt in Europa scheef gaat lopen: “Landen die al volop in de transitie zitten zullen het juiste pad blijven volgen, terwijl de twijfelaars blijven hangen. Uiteindelijk hindert dat een goed functionerende Europese energiemarkt.”

Palmolie wordt wat het Parlement betreft als grondstof van biobrandstoffen vanaf 2021 zelfs helemaal verboden. Het leidde direct tot stevige kritiek van de Maleisische regering, die in een verklaring zelfs spreekt van “gewas-Apartheid”. Minister voor plantages en grondstoffen Mah Siew Keong suggereert zelfs dat Maleisië wraak zal nemen door producten uit de EU te weren. Het land is samen met Indonesië de grootste producent en exporteur van palmolie. De Aziatische landen zijn al ontevreden omdat de EU eerder hoge strafheffingen instelde op de import van biodiesel op basis van palmolie. Volgens de EU wordt biodiesel in deze landen op diverse illegale wijzen gesubsidieerd, maar de Aziatische landen noemen het protectionisme.

Landbouwlobby sceptisch

Het besluit van het Parlement wordt door de lobbyorganisatie voor boeren en agrarische coöperaties Copa-Cogeca als een stap in de goede richting gezien. De doelen zijn volgens secretaris-generaal Pekka Pesonen niet ambitieus genoeg. “Het is goed nieuws dat parlementsleden vandaag overeen zijn gekomen om het maximale aandeel van biobrandstoffen op basis van gewassen in transport te limiteren tot 7 procent in 2030”, aldus Pesonen.

Maar de Finse veteraan-lobbyist wijst erop dat de verwachting is dat ten minste 80 procent van de nieuwe wagens een interne verbrandingsmotor zal hebben. Het is daarom volgens Pesonen niet realistisch van het Parlement te verwachten dat straks 12 procent van de transportbrandstoffen afkomstig is van hernieuwbare bronnen, zoals auto’s die rijden op waterstof of elektriciteit.

Pesonen denkt ook dat het uitsluiten van brandstoffen die zijn vervaardigd met als duurzaam gecertificeerde energiegewassen contraproductief is. Investeerders zullen door de strengheid hun vertrouwen verliezen in de EU-wetgevers, waardoor ook minder geld zal vloeien naar meer geavanceerde biobrandstoffen. “Alleen fossiele brandstoffen, die minder milieuvriendelijk zijn, zouden profiteren.” Doelen op het gebied van klimaat en energie raken zo uit beeld.

Pesonen vraagt het Parlement dan ook open te staan voor een betere, werkzame oplossing voor het gebruik van agrarische biomassa. Het onderwerp zal aan bod kunnen komen in de zogeheten trialoog tussen het Parlement, de Europese Commissie en de Europese Raad. Het is uiteindelijk de Commissie die met een concreet voorstel moet komen dat vervolgens door het Parlement en de Raad – waarin lidstaten zijn vertegenwoordigd – wordt goedgekeurd.

De wensen van het Parlement wijken alvast af van de lijn die de VS kiest. In de VS wordt het percentage bio-ethanol juist opgevoerd. In de praktijk wordt voor de productie hiervan vooral mais als grondstof gebruikt. Ongeveer een derde van de Amerikaanse maisteelt is voor de dieselproductie bestemd. De VS wil de bijmengplicht opvoeren van 10 procent naar 15 procent.

Volgens het American Farm Bureau, dat duizenden Amerikaanse boeren vertegenwoordigt, is dat percentage problematisch. De motoren van circa 15 procent van de auto’s en vrachtauto’s in de VS zou een dergelijk percentage niet aankunnen. J.C.B