Waar betaal je de hoogste (pacht-)prijzen in de EU?
De prijs van landbouwgrond binnen de Europese Unie (EU) loopt sterk uiteen, afhankelijk van het land en vaak zelfs van de regio. Het verschil in 2023 was frappant: de duurste hectare akkerland kostte ruim 283.000 euro, dat is 63 keer zoveel als de goedkoopste. Ook de pachtprijzen variëren sterk, wat een teken is van de grote druk op akkerland en weide.
In 2023 bedroeg de gemiddelde prijs van een hectare akkerland in de EU 11.791 euro, tegenover 11.256 euro een jaar eerder en 9.881 euro in 2021. De gemiddelde jaarlijkse pachtprijs bedroeg 173 euro/ha (akkerland en blijvende weiden). Diezelfde pacht bedroeg 169 euro/ha in 2022 (ook 173 euro/ha in 2021).
Achter die gemiddelden gaan echter enorme verschillen schuil, zo blijkt uit de cijfers die Eurostat begin dit jaar publiceerde (tabel 1).
Malta aan de top van de ranglijst
Van de 22 landen met beschikbare data noteerde Malta veruit de hoogste gemiddelde prijs: 283.039 euro/ha akkerland. Dat weerspiegelt de schaarse grond en de hoge druk op de vastgoedmarkt op het eiland. Daarna volgen 2 buurlanden van België: Nederland (91.154 euro/ha) en Luxemburg (42.540 euro/ha). Frankrijk staat met 6.200 euro/ha veel lager in de rangschikking, terwijl er voor Duitsland geen gegevens zijn.
Aan het andere uiterste van de ranglijst werden de laagste gemiddelde prijzen waargenomen in Slowakije (5.189 euro/ha), Letland (4.591 euro/ha) en Kroatië (4.491 euro/ha). Dit wijst op een lagere vraag naar grond en waarschijnlijk ook op minder speculatie.
Volgens de EuroStat-cijfers geldt bovendien dat overal in de EU akkerland duurder is dan blijvende weiden: gemiddeld zo’n 2.200 euro/ha meer.
Regionale uitschieters
Op regionaal niveau zijn de verschillen nog indrukwekkender. Buiten Malta (dat één regio vormt) is de regio Wenen het duurst met 189.000 euro/ha. Daarna volgen Flevoland in Nederland (178.093 euro/ha) en de Spaanse Canarische Eilanden j(148.247 euro/ha).
De goedkoopste gronden vind je in Zweden (1.951 euro/ha in Övre Norrland en 2.378 euro/ha in Mellersta Norrland) en in Frankrijk (2.580 euro/ha in Franche-Comté).
Ter vergelijking: landbouwgrond in Vlaanderen kostte volgens cijfers van de Landbouwbarometer van de Federatie van het Notariaat (Fednot) in de eerste jaarhelft van 2024 gemiddeld 68.934 euro/ha. West-Vlaanderen was de duurste provincie, met een gemiddelde prijs van 83.233 euro/ha, Vlaams-Brabant de goedkoopste, met 54.355 euro/ha, maar ook binnen de provincies zijn er steeds grote lokale verschillen. In Wallonië lag de gemiddelde verkoopprijs in 2023 op 39.216 euro/ha. In de lössregio van Namen werd gemiddeld 64.543 euro/ha betaald, terwijl de prijs in de Naamse Ardennen zakte tot 13.183 euro/ha.
Pachtprijzen van 67 tot 914 euro/ha
Net zoals de aankoopprijzen verschillen ook de bedragen voor pacht (akkerland of blijvende weiden) van land tot land. In 2023 bedroeg de gemiddelde pachtprijs in de EU 173 euro/ha.
Nederland voert de lijst aan met 914 euro/ha, gevolgd door Denemarken (594 euro/ha) en Griekenland (498 euro/ha). Helemaal onderaan staan Malta (91 euro/ha), Kroatië (74 euro/ha) en Slowakije (67 euro/ha). Dat is opmerkelijk, want op Malta zijn de aankoopprijzen net torenhoog. Ter vergelijking: Frankrijk zit op 163 euro/ha, Luxemburg op 280 euro/ha, en België op 315 euro/ha (een schatting van Eurostat voor 2023).
Zoals bij de verkoopprijzen werd de oefening ook op regionaal niveau uitgevoerd. Met ook hier gelijkenissen. Zo staan Flevoland (1.787 euro/ha) en de Canarische Eilanden (1.164 euro/ha) opnieuw op het podium, gevolgd door Noord-Brabant in Nederland (1.111 euro/ha). De laagste huren vinden we in Zweden (24 euro/ha in Övre Norrland en Mellersta Norrland) en Slowakije (40–43 euro/ha). In die regio’s worden landbouwgronden vooral gebruikt als weiden.
Volgens recent gepubliceerde cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau, bedroegen de nationale pachtprijzen in 2023 gemiddeld 343 euro/ha voor akkerland en 294 euro/ha voor grasland. Landbouwgrond is in Vlaanderen duurder dan in het Waals Gewest: in Vlaanderen betaalt een boer 444 euro/ha voor akkerland in vergelijking met 261 euro/ha in Wallonië. Voor grasland is dit respectievelijk 365 euro/ha en 236 euro/ha.
