Op bezoek bij Marcel Marchand
Deze keer brengen we een bezoek aan Marcel Marchand te Zwalm. De 82-jarige Marcel is vooral bekend als speaker op menig paardenprijskamp.
Zijn levensloop begint op 30 oktober 1943 in het Egmontkasteel in Zottegem, dat tijdens de tweede wereldoorlog dienst deed als ziekenhuis. Zijn ouders hadden een boerderij in Hundelgem, waar ze ook meststoffen en voeders verhandelden. De zoon van Marcel bewoont nu de gerestaureerde gebouwen van zijn grootouders waar onze gastheer zijn jeugd doorbracht. Kort na zijn geboorte speelde het trekpaard een belangrijke rol in zijn leven, daar hij voor een dringende chirurgische ingreep zo spoedig mogelijk naar het ziekenhuis van Oudenaarde moest. Het enige vervoermiddel dat op dat moment voorhanden was tijdens de oorlog, was een kar met trekpaard. Fier vertelt hij meermaals deze gebeurtenis op menig paardensamenzijn.
Actief in het onderwijs
Later werd hij vroeg het veld op gestuurd bij zijn grootouders en nonkels met trekpaarden die beter dan Marcel wisten wat er van hen verwacht werd. Na het middelbaar onderwijs volgde hij regentaat Mechanica in Deurne bij Antwerpen, met vooral als doel om in die tijd een garage te beginnen. Het lot bepaalde anders. Na zijn huwelijk met Gerda was hij dan 40 jaar actief in het gemeenschapsonderwijs in Herzele.
Na schooltijd gaf hij cursussen voor landbouwers in verband met het onderhoud van de toen snel opkomende landbouwtractoren. De overige vrije dagen gaf Marcel voor Syntra nog middenstandsonderwijs.
Start als speaker
Door andere omstandigheden woonde hij de jaarlijkse trekpaardenkeuring bij in Baaigem waar hij op sleeptouw genomen werd door Marnix De Brabander. Die gaf hem rap de uitleg om bij zijn shows met trekpaarden de micro te doen aan het publiek. Het hek was van de dam voor Marcel, die nood had aan iets anders dan zijn drukke lerarenloopbaan. Spoedig kwamen de vragen om de micro in handen te nemen op heuse trekpaardwedstrijden waar hij met duidelijke taal het verloop ter ore bracht.
Trekpaarden opleren
Op zeker moment leerde hij tussen de voor hem bekend wordende fokkers Marie-Louise en Theo Vermeulen kennen. Die boden hem een moederloos opgefokt hengstveulen aan, namelijk Gerdan van ’t Keerkenhof (v. Marc van ’t Keerkenhof), geboren in 2001. Marcel beleefde veel plezier aan Gerdan en leerde hem op voor alle veldwerk en aangespannen ritjes op de traamkar.
Tot op zijn 21 jaar hebben Gerda en Marcel veel tijd met Gerdan doorgebracht. Daarna moesten ze hem uit handen geven. Ze kochten dan bij de familie De Brabander Lies van de Molenput (v. Eduard van de Klaverhoeve), geboren in 2018, als tweejarige. Lies werd ondertussen goed opgeleerd en loopt op de weide bij de woonst van Marcel samen met runderen, schapen en een pony.
Na het overlijden van zijn vrouw Gerda vult Marcel zijn dagen met het onderhouden van zijn 5 ha gronden, met de vele aanwezigheden op paardenevenementen en met het nostalgisch bekijken van zijn verzameling paardengarelen en -tuigen. In de zelfgebouwde stallen en loodsen getuigen alle door paarden getrokken werktuigen, van ploegen tot oogstmachines, van hun toen belangrijke verleden.
Na de rondleiding luisteren we naar zijn neutrale meningen over het trekpaardenwereldje. Hij besluit dat het misschien goed is dat er meerdere verenigingen zijn, op voorwaarde dat er meer moet samengewerkt worden tot één doel, namelijk het voortbestaan van het levend erfgoed, ‘ons Belgisch trekpaard’.
Het aantal kleine fokkers gaat zienderogen achteruit door allerlei factoren, die dringend moeten worden aangepakt.
We hopen dat Marcel nog op vele gebeurtenissen te zien en te horen mag zijn.
