Beperkte aanwezigheid van veterinaire antibiotica vormt geen risico voor drinkwater
Uit een onderzoek van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) blijkt dat de beperkte aanwezigheid van veterinaire antibiotica momenteel geen risico vormt voor het drinkwater, geleverd in Vlaanderen. Verdere opvolgcontrole is wel aangewezen, stelt de VMM.
Geneesmiddelen zijn vaak noodzakelijk om de gezondheid van mens en dier te herstellen of te bevorderen. “Na gebruik belanden ze op allerlei manieren in het leefmilieu en in de watercyclus en zorgen daar voor verontreiniging”, stelt de VMM.
Wereldwijd worden ongeveer 2.000 verschillende stoffen gebruikt als geneesmiddel. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) onderzocht in de periode 2014-2016 de aanwezigheid van humane geneesmiddelen in de waterketen. In dit vervolgonderzoek kijken we naar een subgroep van de veterinaire geneesmiddelen, de veterinaire antibiotica.
De OESO publiceerde in 2019 een uitgebreid rapport over geneesmiddelen en hun afbraakproducten in zoet water waarin gewezen wordt op de gevaren en beleidsopties toegelicht worden. Dat er veterinaire antibiotica in het water zit kan een probleem vormen, ook de verspreiding van resistentie tegen antibiotica (Antimicrobial resistance, AMR) is voor de WHO2 een van de grootste bedreigingen van de volksgezondheid.
Over de periode 2017/2018
Het nieuwe rapport vat de onderzoeken samen die de VMM uitvoerde naar de aanwezigheid van veterinaire antibiotica in de waterketen in Vlaanderen in 2017 en 2018.
“Zowel in oppervlaktewater als in grondwater worden veterinaire antibiotica vastgesteld. In oppervlaktewater werden maximaal 10 verschillende van de 58 onderzochte stoffen op 1 meetpunt aangetroffen, in grondwater maximaal 3 per meetpunt.
Ook in het aantal teruggevonden stoffen en hun concentratie zijn er verschillen te zien. In grondwater werden er van de 58 onderzochte stoffen 11 teruggevonden in de meest ondiepe watervoerende lagen van Vlaanderen. De vastgestelde concentraties bedragen maximum 52 ng/l en liggen daarmee aan de lage kant. In oppervlaktewater werden 22 verschillende antibiotica in uiteenlopende concentraties (tussen de 1 en 1000 ng/l) teruggevonden.”
Antibiotica-resistentie van indicatorbacteriën, zoals Escherichia coli, is op basis van de huidige onderzoeksresultaten, van ondergeschikt belang en wordt hooguit sporadisch vastgesteld in grondwater (1 op 29). Ook in oppervlaktewater komt resistentie relatief weinig voor, al werden er multiple-resistente bacteriën gevonden in zowel landbouwgerelateerde meetpunten als in andere, grotere systemen.
Verdere opvolgcontrole
Ook het oppervlaktewater en grondwater bestemd voor de productie van drinkwater werd onderzocht. Op basis van de vastgestelde concentratie in de bronnen bestemd voor de productie van drinkwater kunnen we besluiten dat de beperkte aanwezigheid van veterinaire antibiotica momenteel geen risico vormt voor het drinkwater geleverd in Vlaanderen. Het spreekt voor zich dat een degelijke en doordachte verdere opvolgcontrole aangewezen blijft.
