Efficiënt spoelen van de veldspuit op het veld
Het wordt aangeraden om de sproeier goed te spoelen op het veld, met zo min mogelijk water. Daar horen wel enkele technische aanbevelingen bij. Als de landbouwer deze goed opvolgt, vermindert hij de benodigde hoeveelheid schoon water en verbetert hij de prestaties van het veld.
Het intern spoelen van de sproeier is een essentiële en systematische handeling die aan het einde van de sproeibewerking moet worden uitgevoerd. Door technische beperkingen zijn sproeiers immers nooit helemaal leeg aan het einde van een behandeling. Er blijft een residu over op de tankbodem dat moet worden verdund om de tank te legen. Dit verdunningsproces kan veel water vragen, vooral als er een grote hoeveelheid ongebruikte spuitvloeistof overblijft. De hoeveelheid schoon water die meekomt, is echter wel beperkt.
Door het toepassen van bepaalde aanbevelingen is het echter mogelijk om de behoefte aan water voor het spoelen te verminderen, waardoor het mogelijk is om de schoonwatertank te gebruiken voor andere toepassingen in het veld, zoals het wassen van de carrosserie of het reinigen van de filters. Het is mogelijk om met alle fytosanitaire effluenten komaf te maken in het veld; dat is goedkoper dan de installaties te voorzien om op de boerderij te werken.
Tip 1: Beperk het overschot sproeivloeistof aan het einde van de behandeling
Tip 2: Verdun 100 keer
Na de toepassing van het spuitmengsel moet het overschot verdund worden tot een 100ste van de oorspronkelijke concentratie van de actieve stof. Deze verdunning is nodig voordat de spuittank kan worden geleegd.
Weinig veldspuiten zijn echter uitgerust met een schoonwatertank met genoeg schoon water om in één keer tot 100 te verdunnen. Dit betekent dat de verdunning moet worden opgesplitst. Het is in het algemeen aangeraden om de verdunning in 3 opeenvolgende stappen uit te voeren. Vaak denkt men dat het efficiënter is om de veldspuit te spoelen met een grote hoeveelheid water, maar eigenlijk wordt het beste resultaat verkregen door het spoelen op te splitsen in meerdere stappen, met telkens minder water. Dit wordt geïllustreerd in de grafiek.
Door de verdunning in 3 stappen te splitsen, is in totaal 109 liter water nodig om het overschot van een 10-liter tankbodem 100 keer te verdunnen, vergeleken met 990 liter voor één enkele spoeling. Na 3 stappen is de extra waterbesparing minder interessant in vergelijking met de tijd die voor de extra keren spoelen nodig is.
Na elke verdunning moet het verdunde volume op het behandelde veld worden uitgespoten, totdat de pomp leeggelopen is. Het is aangeraden om met een hoge snelheid en lage druk te spuiten.
Wanneer uiteindelijk 100 keer is verdund, kan het laatste restje in de tank, net als de watervolumes voor eventuele extra spoelingen, worden geloosd. Dat kan in het veld, op een grasveld of op een afgesloten terrein op het bedrijf, op voorwaarde dat deze plaats is aangesloten op een opslag- of een fytosanitair afvalwaterzuiveringssysteem.
Om het aantal spoelbeurten en de benodigde hoeveelheid water om het restant in de tank 100 keer te verdunnen, in te schatten, is een ‘verdunningscalculator’ beschikbaar op de website www.protecteau.be (Phytos > Pulvérisations > Remplissage, rinçage et nettoyage du pulvérisateur). Na het invullen van de spuitparameters (restvolume in de tank en capaciteit van de spoelbak) berekent de tool het aantal verdunningsstappen en de hoeveelheden water die nodig zijn om 100 keer te verdunnen en het volgens de voorschriften te kunnen spuiten (tabel 1).
Tip 3: Maak de filters in het veld schoon
Aan het einde van de spoelprocedure is het essentieel om de filters te demonteren en te reinigen om verstopping te voorkomen. Het wordt aanbevolen om dit in het veld te doen, om te voorkomen dat er fyto-effluenten naar het bedrijf worden teruggebracht. De filters moeten dan wel gemakkelijk bereikbaar en verwijderbaar zijn in het veld(figuur 3).
Tip 4: Vermijd onnodig spoelen
Een slechte ervaring met spoelen leidt er soms toe dat sommige professionelen te veel water gebruiken als veiligheidsmaatregel. Een zeer grondige reiniging en grote hoeveelheden water zijn echter meestal niet nodig. Een eenvoudige verdunning is meestal voldoende voor:
- behandelingen die worden uitgevoerd op hetzelfde gewas of op een compatibel gewas (controleer of het product is goedgekeurd voor het volgende gewas);
- behandelingen, gevolgd door de toepassing van vloeibare stikstof;
- fungicide- en insecticidebehandelingen.
Tip 5: Kies voor een goed ontworpen en goed uitgeruste spuit
Wettelijke vereisten voor het spoelen en schoonmaken in het veld
Voor het spoelen en de interne reiniging is een schoonwatertank essentieel. Die moet groot genoeg zijn om het restant op de tankbodem 100 keer te verdunnen, de tank te reinigen, de spoelbeurten uit te voeren en, indien nodig, de buitenkant van de veldspuit te reinigen.
Aangezien de reinigingsprestaties worden verbeterd door de aanwezigheid van een interne sproeikop (voorbeelden in Fig. 4) in de hoofdtank, zal het volume van de schoonwatertank gelijk zijn aan:
> 10% van het volume van de hoofdtank, als er een inwendige spoelbuis aanwezig is;
> 20% van het volume van de hoofdtank, als er geen inwendige spoelbuis is.
De schoonwatertank kan vast worden gemonteerd of op de sproeier worden aangesloten
Voor het reinigen van de buitenkant is naast de schoonwatertank een spuitstuk of pistool met een pomp en een buis die lang genoeg is, nodig. Bij sommige modellen van sproeiers zijn waskits verkrijgbaar (fig. 5). Het is ook mogelijk om je te voorzien van een autonome waskit.
Info
Hebt u vragen over hoe u uw schoonwatertank beter kunt gebruiken tijdens het reinigen van uw sproeier? Neem dan zeker contact op met uw Protect'eau-adviseur voor een gratis, neutraal en vertrouwelijk advies. Meer informatie is ook beschikbaar op www.protecteau.be.
