Edito: Een wrange verjaardag
In 2007 werd de hulporganisatie Boeren op een Kruispunt boven de doopvont gehouden. Het bleek toen nodig. Jammer genoeg is dat vandaag nog steeds het geval, meer dan ooit zelfs...
Op 15 september werd Boeren op een Kruispunt (BoeK) – tijdens de 90ste verjaardag van het Instituut voor Landbouw, Visserij en Voeding (ILVO) – in de bloemetjes gezet. Deze hulporganisatie kreeg sinds 2007 niet minder dan 3.039 oproepen. Oproepen van land- en tuinbouwers die op de een of andere manier hulp nodig hadden. Ze stonden ‘op een kruispunt’: hoe moet het verder met mijn bedrijf, met mezelf...? Er is duidelijk – nog steeds – nood aan een externe, neutrale en vooral niet-oordelende gesprekspartner om te helpen om die juiste weg te vinden. Er zijn vandaag immers zoveel onzekerheden. Het hoeft geen betoog dat 2 recente dossiers daar niet bij helpen: het stikstofdossier hangt als een zwaard van Damocles boven het hoofd van menig bedrijf en de energieprijzen swingen als nooit tevoren de pan uit... De financiële druk, het gebrek aan een duidelijke toekomst en dus ook de psychologische druk, zijn vandaag érg hoog.
15 jaar is een kristallen verjaardag, zo leerden we uit de verjaardagstoespraak van Els Verté, directeur van BoeK. Verté maakte een mooie vergelijking van BoeK met kristal. Licht op kristal geeft een regenboog. BoeK wil toekomstgericht meedenken naar oplossingen. Kristal is zwaar. De problemen waar de organisatie mee geconfronteerd worden, zijn dat ook. En een tik tegen kristal zorgt voor een ‘zing’. De BoeK-medewerkers zijn heel ontvankelijk voor de typische signalen van land- en tuinbouwers.
De schroom om naar BoeK te stappen blijkt echter dikwijls nog groot. Ook in het prachtige, maar rauwe theaterstuk ‘Zwins’ van Theatermakerij Het Eenzame Westen dat we tijdens festILVO mochten bijwonen, komt dat duidelijk naar voor. De actrices maken op een tragikomische manier gehakt van de leefwereld van de varkensboer. Ze wroeten zich door een stal vol regels, papieren en negatieve perceptie. Maar ze houden zich trots recht, met een ziel voor de stiel. Ook het gezin uit ‘Zwins’ zette uiteindelijk de stap naar BoeK en bewandelt nu een nieuwe weg.
“We hebben geen kristallen bol”, stelt Els Verté echter in haar voorwoord van het jubileumboek van BoeK. “In de toekomst zal de landbouw grondig veranderen, maar niet verdwijnen. Boeren op een Kruispunt heeft nog een belangrijke rol te vervullen.” En daar twijfelen we jammer genoeg niet aan.
Wie het moeilijk heeft, kan gratis en 24/7 terecht op 0800 99 138 van Boeren op een Kruispunt. Het departement Landbouw&Visserij organiseert in het kader van het ‘actieplan welbevinden’ op 26 september nog een laatste webinar rond het mentaal welbevinden bij landbouwers. Dit webinar is gericht naar erfbetreders.
