“We verkochten ons vleesvee en kochten melkgeiten in de plaats”

In 2015 schakelde het koppel om naar melkgeiten, nadat er gedurende zo’n 45 jaar hobbymatig vleeskoeien werden gehouden op het bedrijf. De ouders van Dirk hadden vroeger ook melkvee, maar hielden het na een tijd bij vleesvee, omdat dat minder arbeidsintensief was. Dirk en Karlien namen dat bedrijf over en hielden het zo nog enkele jaren hobbymatig in stand, tot ze beiden besloten dat ze liever voltijds tussen de dieren werken.

Voltijds op boerderij

Dirk was landmeter en Karlien medische secretaresse. Ze zijn beiden nog deels buitenshuis blijven werken tot in 2019, toen de hoevewinkel en de verwerking erbij kwamen. Ze gaven hun jobs op en werken sindsdien enkel nog op de boerderij. Karlien startte ook met het organiseren van verjaardagsfeestjes en boerderijkampen.

“De hoevewinkel hebben we opgestart omdat we graag mensen ontvangen op ons bedrijf en omdat we geitenmelk dichter bij de consument wilden brengen”, zegt Karlien. “Alle klanten mogen daarom vrij in de stallen lopen. Soms ontsnapt er wel eens een geit, waarna die tussen de tafels op ons terras gaat lopen. Dat vinden wij helemaal niet erg, en de klanten vinden dat ook wel eens leuk om mee te maken. Ook onze kippen, kuikentjes, eend en honden lopen los op het erf. Verder hebben we nog 2 ezels, 5 pony’s en 4 alpaca’s als blikvangers.”

Onbekend terrein

“Voor ons was de geitensector voor 2015 nog volledig onbekend terrein,” legt Dirk uit, “maar er moest iets veranderen om ons bedrijf rendabel te maken en om de kansen op een overname door de volgende generatie te vrijwaren. In die tijd kwam er een boerenzoon aan mij vragen of ik als landmeter een serrebedrijf wilde opmeten waarin hij melkgeiten wou houden. Hij was heel enthousiast over zijn plannen en heeft zo dat enthousiasme aan ons doorgegeven. Vooral Karlien was meteen te vinden voor de omschakeling naar geiten, want koeien waren totaal niet haar ding.

Niet veel later deden we onze koeien weg en kochten we volwassen geiten aan, die we meteen konden melken. Toen op 3 juli 2015 de eerste geiten aankwamen, was dat ook meteen de eerste keer dat wij een geit molken. We zijn nooit gaan helpen op een ander bedrijf. Wel hadden we een cursus ‘kleine herkauwers’ gevolgd, maar dat was het.

Het was een grote uitdaging om die volwassen geiten te doen wennen aan een nieuwe stal, waarbij ze ook nog moesten wisselen van stal om gemolken te worden. Dat waren ze natuurlijk niet gewoon. Om naar de melkstal te gaan, moeten de geiten een stukje door openlucht, en die aangekochte geiten waren nog nooit buiten geweest.

Onze geiten staan dus niet in gesloten stallen. Dat is heel ongebruikelijk voor een melkgeitenbedrijf. Op de meeste bedrijven staan de geiten binnen en ervaren ze amper welk seizoen het is. Bij ons maken ze elk seizoen mee, en wij geloven dat ze daardoor ook gezonder zijn.

Daardoor daalt wel de jaarmelkproductie per geit. Tijdens de koudere maanden merken we een winterdip, want dan gaat er veel energie van de geit naar het op peil houden van haar lichaamstemperatuur. De waardes van onze geitenmelk zijn echter wel heel goed, waardoor onze melkprijs steeds positief wordt gecorrigeerd.”

Melkprijs stijgt niet mee

“De marktprijs voor geitenmelk is trouwens niet even goed gestegen als die voor koeienmelk, en dat zorgt ervoor dat dit een heel moeilijk jaar is voor ons”, gaat Dirk verder. “Onze kosten zijn sterk omhooggegaan, maar de inkomsten zijn niet gevolgd. Als daar dan nog eens een zware energierekening bij komt, vrezen we voor ons inkomen van dit jaar. Dit zou wel eens een overbruggingsjaar kunnen worden. Gelukkig hebben we wel het gevoel dat de melkprijs heel geleidelijk toch aan het stijgen is, maar niet snel genoeg. Ik denk dat er tijdens deze crisis in de winkels ook minder geitenmelkproducten worden verkocht, omdat die meestal iets duurder zijn. In tijden als deze ontwijkt de consument die producten gedeeltelijk.”

Karlien: “Voorlopig is de verkoop van onze eigen hoeveproducten nog geen hoogvlieger. Tijdens de eerste maanden van de coronacrisis ging de verkoop goed, en stonden ze hier in een rij aan te schuiven. Toen mensen terug naar de winkel durfden gaan, werd dat weer minder. Geitenmelk blijft een onbekend, dus onbemind product. Mensen denken dat de smaak daarvan veel verschilt van koemelk, maar dat is niet echt zo.

We merken wel dat mond-tot-mondreclame zijn werk doet voor ons, waardoor onze verkoop stilaan stijgt. We zouden ook producten van andere boeren kunnen verkopen om ons winkelaanbod uit te breiden, maar dat zie ik niet zitten. Uit fierheid verkoop ik graag enkel de producten die ik zelf gemaakt heb.

We organiseren regelmatig originele evenementen. Twee winters geleden hebben we een ijspiste gecreëerd in een lege sleufsilo. We organiseren ook elk jaar een ‘lammetjesknuffeldag’, een vaderdagontbijt en een opendeurdag. Daarvan brengen we natuurlijk steeds verslag uit op onze sociale media.

Kampen en feestjes

“Boerderijkampen en kinderfeestjes op onze boerderij zijn zeer populair”, zegt Karlien trots. “Tijdens de kampen kunnen kindjes van 5-12 jaar 5 dagen op rij van ’s morgens tot ’s avonds naar onze boerderij komen. De leeftijdsgroepen zijn verdeeld over verschillende weken, omdat zij nood hebben aan een andere tijdsinvulling. De kinderen beleven onvergetelijke dagen onder begeleiding van 2 monitoren die leuke activiteiten op de boerderij in elkaar steken. Iedereen krijgt hier eten en drinken, waaronder een warm middagmaal, dus de ouders moeten enkel speelkleren voorzien. We noemen het ook wel eens een ‘all-in zonder overnachting’.

Ik probeer gedurende die kampweek alle kindjes te laten proeven van alle producten die we verkopen. We beginnen met ijsjes, want die vinden ze natuurlijk allemaal lekker. Tegen het eind van de week proeven ze ook de yoghurt, dessertjes en uiteraard geitenkaas.

Kinderen zijn onze klanten van morgen, maar we willen hen vooral al vroeg vertrouwd maken met geiten en geitenmelkproducten. De mensen van onze eigen generatie zijn daar te weinig mee in aanraking gekomen, en, zoals ik al zei, onbekend is onbemind.

Lasagnekuilen

“Onze geiten krijgen als ruwvoeder hoofdzakelijk een mengeling van gras en maïs”, zegt Dirk. “Wij maken lasagnekuilen met verschillende lagen producten, zodat we maar één kuil moeten openen. In de kuil die we nu voederen, zit grasklaver, gehakselde triticale met veldbonen en maïs. Nu zit er dus geen bietenpulp in omdat de kuil in de zomer is aangelegd. Om dat te compenseren hebben we de kuil deze keer bovenaan afgedekt met citruspulp.

We experimenteerden ook al enkele keren met zonnebloemen die gehakseld werden en mee de kuil in gingen. De kwaliteit werd daardoor niet per se beter, maar de geiten lusten dat wel heel graag. En met dat veld droegen we ook ons steentje bij aan de bescherming van de bijenpopulatie.

Een ander voordeel van dat veld was dat het mensen aantrok. Wij hebben daarop ingespeeld en plaatsten een verhoogd podium met paletten in dat veld, zodat mensen gemakkelijk foto’s konden maken tussen de bloemen. De zon ging ook onder achter het veld, waardoor die foto’s er vaak prachtig uitzagen. Het was een voltreffer voor het imago van de landbouw.”

Geen grote innovaties

“Om van ons vleesveebedrijf een geitenbedrijf te maken, hebben we geen grote veranderingen gedaan”, gaat Dirk verder. “Het enige dat we zeker nog moesten aankopen, was een melkinstallatie. Die hebben we in occasie van iemand in Nederland overgekocht, en zo zijn we met een beperkt budget kunnen omschakelen. We melken nu 2 keer 3 uur per dag en dat is wel wat te veel. We kunnen 2x20 geiten melken. Na 10 beurten zijn ze allemaal gemolken. Vooral de geiten halen neemt veel tijd in beslag, want die moeten van de andere stal komen.

Veel technologie is in onze stal niet aanwezig, en dat hoeft voor mij ook niet. Als een geit ziek is of minder melk geeft dan normaal, dan zal ik dat zelf wel opmerken. Dat moet voor mij niet op een computerscherm staan.

We hebben 2 zonen en de jongste, Aaron (21), zou graag later de boerderij overnemen. We zijn er nog niet 100% zeker van dat hij het bedrijf zal overnemen. Aaron studeert nu voor bio-ingenieur en heeft nog geen vriendin.

Karlien: “Als Aaron het bedrijf zou overnemen, zou hij graag meer geiten houden en innoveren. De verbreding is niets voor hem, maar dan zal ik die voortzetten, want mijn pensioen is nog ver weg. We kunnen de taken dus nog goed verdelen.”

Sanne Nuyts