Drie generaties straffe vrouwen op één bedrijf
In het kader van Wereldvrouwendag gingen we langs bij kalverhoudster Emelie Laeremans uit Herselt. Ze had het druk, dus we spraken haar ’tussen de soep en de patatten’, vlak voor een vracht kalveren geleverd werd. Ook haar telefoon stond niet stil.
Emelie is de derde generatie vrouwen op rij die voor het boerenleven kiest. Ons gesprek voeren we in wat ooit het huis van haar grootouders was. Nu woont Emelie daar met haar man en 2 dochters. Tot 2010 hadden haar ouders daar ook nog een melkveestal en een legkippenstal, maar door allerlei omstandigheden heeft de familie beslist om de exploitatie op die locatie stop te zetten en om enkel voor kalverhouderij te gaan. In de plaats staat er nu een succesvolle manege.
Focus op kalverhouderij
Toen Emelie in 2007 afstudeerde van de middelbare school, stapte ze in het bedrijf van haar ouders. Dat bestond toen nog uit legkippen, melkvee en kalveren. Vijf jaar later werd de beslissing gemaakt om voluit voor de kalverhouderij te gaan. In 2018 kochten ze de kippenstal van hun buurman over en eind 2019 kochten ze nog 2 stallen bij.
“Ik zit dus al wel een tijdje in de sector”, vertelt Emelie. “Sinds ik bij in het bedrijf stapte, hebben we al veel veranderd en geïnnoveerd. We gingen van kooikalveren naar groepshuisvesting, en automatiseerden de voersystemen. Onze stal beschikt ook over vloerverwarming en de verse luchtaanvoer wordt berekend volgens de grootte van de kalveren.”
‘Teamwork makes the dream work’
“Momenteel hebben we een bedrijf met 4 vestigingen”, legt Emelie uit. “Het doel van de aankoop van die bedrijven was om onze capaciteit veilig te stellen. Op 2 jaar tijd verdubbelden we zo het aantal kalveren. Bij het overkopen van een bedrijf, koop je ook de stikstofruimte over, en die hebben we nodig om later op de meest ideale locatie één groter toekomstbestendig bedrijf uit te bouwen.
In het begin was het combineren van die 4 vestigingen een hele uitdaging. Ik moest het ritme en vooral de controle zoeken over het werk. Als ik daar nu op terugkijk, was dat met momenten best rampzalig”, lacht Emelie, “maar vandaag kan ik zeggen dat die controle best goed lukt. Elke week brengt nieuwe uitdagingen, maar die pakken we goed aan.
Natuurlijk doe ik al dat werk niet alleen. Mijn ouders helpen ook veel en we hebben ook veel hulp van onze vaste kracht Robbe. Samen zijn we een goed team. We hebben allemaal onze eigen taken, we communiceren goed en vullen elkaar aan waar nodig.
Bij het onderhouden van 4 vestigingen komt heel wat kijken. De bestellingen moeten in orde zijn, er moeten controles gebeuren, de vaste administratie kan je niet ontlopen en we moeten natuurlijk ook steeds op zoek blijven gaan naar manieren om ons bedrijf te optimaliseren, zodat we toekomstperspectief hebben.”
Kiezen voor de beestjes, maar niet zonder feestjes
“Ik neem mezelf altijd voor dat iedereen in ons team zo nu en dan overbodig kan zijn. We moeten regelmatig tijd voor onszelf nemen. Dan gaan we een weekendje weg, een nachtje stappen of een dagje uit. Dat is allemaal mogelijk met zo’n goed team.
Al 3 generaties lang staan vrouwen hier aan het roer. Mijn grootmoeder woont ook nog steeds bij mijn ouders op het bedrijf. Ikzelf woon 1 km verder. Samen met mijn dochters zijn we met 4 generaties heel veel samen. Onze meisjes, Olivia (5) en Marie (10), zijn dan ook in de schoot van mijn moeder en grootmoeder groot geworden. Doordat we zelf niet op het bedrijf wonen, moeten Marie en Olivia altijd mee naar daar. Dan zijn ze het vaste gezelschap van ‘ons Moe’.
Als het druk is, kunnen we altijd rekenen op hulp van mijn schoonouders en vrienden om het (nacht)werk wat op te vangen. Ik ontferm me natuurlijk ook nog over het huishouden, en dat is soms een moeilijke combinatie. Ik ben heel trots op alle vrouwen in de landbouw. We houden altijd veel ballen tegelijkertijd hoog en dat doen we supergoed. Het meest van al ben ik trots op mijn moeder”, vertelt Emelie.
Vierde generatie staat klaar
“Het is niet altijd gemakkelijk om ons kalverbedrijf te combineren met ons gezin, vooral doordat ik niet aan het bedrijf woon. Om onze kinderen toch zo goed mogelijk op te vangen, schakelen we soms iemand in om onze kinderen naar school te brengen, en om ze op te halen. Tijdens vakanties slapen Marie en Olivia ook veel bij mijn ouders, die wel aan het bedrijf wonen. Marie doet niets liever dan mee in de stal gaan. Als er kalveren geleverd worden en Marie is thuis, wil ze dat voor geen geld van de wereld missen.
Ze heeft er helemaal geen probleem mee om in het midden van de nacht op te staan om kalveren binnen te zetten, al mag ze dat enkel tijdens vakanties. Op schooldagen mag ze mee opstaan vanaf 5 uur, op voorwaarde dat ze goede resultaten haalt op school, en dat is zeker het geval. Al vanaf het eerste leerjaar controleerde ze mee de nummers van de kalveren, die ze net had leren lezen. Vraag je aan haar wat ze later wil worden? Dan is haar antwoord sowieso boerin. Ook onze jongste dochter Olivia gaat veel mee de stal in. De vierde generatie vrouwen lijkt verzekerd, maar dat mogen ze van ons helemaal zelf kiezen.”
Boerensjaal
Naast het uitbaten van een kalverbedrijf, draagt Emelie haar steentje ook bij aan verschillende boerenorganisaties. Één daarvan is Boerensjaal in Actie. “Ik ben in die groep gerold na de bruggenactie die we vorig jaar deden omtrent het stikstofdossier. Ik kwam in een WhatsApp-groep terecht met zo’n 20 mensen verspreid over heel Vlaanderen. Het doel van die groep is om alle Vlaamse boeren, in alle uithoeken van het land, op de hoogte te brengen van nieuws of acties. We hebben rode boerensjaaltjes verspreid over heel Vlaanderen. Die sjaaltjes zijn nog steeds regelmatig te zien in het straatbeeld en dat zorgt voor een soort van draagvlak. De sjaal is een symbool geworden van steun voor onze sector.
We deelden die sjaaltjes ook uit op de parking van supermarkten, om daar met de consument in gesprek te gaan over de uitdagingen binnen de landbouwsector. Ik ben ook al uitleg gaan geven aan grotere groepen tijdens infomomenten, maar die materie aan de man brengen is niet zo eenvoudig. Na 5 minuten raak je hen kwijt, omdat de materie gewoon te ingewikkeld is. Burgers gaan er ook van uit dat dit alles een ver-van-hun-bedshow is, maar niets is minder waar. Als de boeren verdwijnen uit Vlaanderen, zal dat een heel grote impact hebben op de kwaliteit en de prijs van hun voedsel.
Toch zijn we er zeker van dat onze inspanningen hun vruchten afwerpen. We merken dat er heel wat solidariteit en begrip komt vanuit de bevolking, en natuurlijk doet het ook deugd om veel boerensjaaltjes aan auto’s, deuren en fietsen te zien hangen. Als we dat zien, geeft dat voldoening voor onze inspanningen. Mijn dochter heeft zelfs een spreekbeurt gedaan over stikstof, en dat deed ze met hart en ziel. Wat ben ik daar trots op.”
Sectorvakgroep Vleesvee en Kalveren
Sinds 4 jaar zit Emelie ook in de werkgroep vleeskalveren, wat haar de mogelijkheid geeft om goed op de hoogte te blijven van alle veranderingen en nieuwigheden in de sector. “Ik merkte dat ik de dossiers en uitdagingen binnen de sector niet meer kon volgen. In de vakgroep kan ik met ‘medekalverhouders’ in gesprek gaan en zo leren we veel van elkaar. Kalverhouders hebben over het algemeen onderling weinig contact, dus dat doet wel deugd.
Een verwezenlijking van onze vakgroep vorig jaar was het finaal doordrukken van het digitale paspoort. Het werd hoog tijd dat dat in voege trad. Al jaren waren we daarmee bezig. Ikzelf moest elk jaar 5.000 paspoorten invullen. Dat gaf mij minstens 20 uur extra werk in een slachtweek. Nu is dat een fluitje van een cent.
Een tweede verwezenlijking was dat een kalf pas verhandeld kan worden nadat het BVD-resultaat van het oorbiopt bekend is én nadat er 10 dagen verstreken zijn na de meldingsdatum. Voor kalverhouders is dat belangrijk, want op ons bedrijf kwamen veel kalveren toe die duidelijk nog niet zo oud waren. De kalveren die nu geleverd worden, zijn veel gezonder en sterker dan voordien.”
Verder zit Emelie ook nog bij de Bedrijfsgilde, waar ze als voorzitter de bekommernissen en advies verder meeneemt naar de Regioraad en het Provinciaal Bestuur. Zij bekijken die bekommernissen en adviezen, voegen er zelf nog enkele toe, en zo komt dat uiteindelijk terecht bij het bestuur van Boerenbond. “Sommige dossiers zijn zeer ingewikkeld, maar uitdagend”, zegt Emelie. “Ik hoor van boeren uit verschillende regio’s de uitdagingen waarmee zij te maken krijgen, en die zijn helemaal anders dan bij ons. Zo blijven we altijd van elkaar leren.”
