Lagere verkoop van boter in de retail
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 23 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten.
De in recordsnelheid stijgende rente heeft de voorbije weken enkele Amerikaanse regionale banken en nadien ook een belangrijke Europese bank, Credit Suisse, in de problemen gebracht. Naar aanleiding van de macro-economische onrust hadden sommigen verwacht of gehoopt op een rentepauze van de centrale bankiers.
Stress in het financiële systeem
“De Europese Centrale Bank (ECB) week echter niet af van zijn hoofddoel: de inflatie bestrijden. De ECB-bankiers verhoogden de rente al voor de zesde keer in 8 maanden, met nu terug 50 basispunten naar een beleidsrente van 3%”, legt Raf Beyers uit. “De Federal Reserve (FED) koos in week 12 toch eerder voor de gulden middenweg, met een verhoging van maar 25 basispunten. De FED hield rekening met zowel prijs- als financiële stabiliteit. De rente forser verhogen zou mogelijk nog meer banken in moeilijkheden brengen, aldus de FED-voorzitter Powell.
De FED signaleerde tegelijk een beleidsrente tegen eind dit jaar van 5,1%, wat doet vermoeden dat de rente nog 1 keer met 0,25% zal opgetrokken worden. Er ging een zucht van opluchting door de financiële markten, ware het niet dat Janet Yellen, de Amerikaanse minister van Financiën, even later kwam vertellen dat de regering geen onbeperkte depositogarantie overweegt voor nog aankomende banken in problemen. De plotse verliesreactie op dit nieuws bewijst de stress in het financiële systeem.”
De groeivrees, met daarnaast het verschil in groeitempo tussen Azië, Europa en de Verenigde Staten (VS), blijft wegen op de olieprijs, die nu schommelt rond 75 dollar per Brent-vat. Tekenend voor de situatie zijn de Amerikaanse ruwe olievoorraden, die in week 11 stegen met 1,1 miljoen vaten naar het hoogste niveau sinds mei 2021. Ook de EUR/USD-wisselkoers schommelt mee met de onrust. Op een week tijd zagen we zowel een verhouding van 1,053 als van 1,092.
Op de Global Dairy Trade (GDT)-veiling van 21 maart kreeg de index een oplawaai van -2,6%. Raf Beyers: “Hiermee komt de index op het laagste niveau sinds december 2020.”
Goede grasgroei in Nieuw-Zeeland geeft hogere melkproductie
De EU27-melkaanvoer over januari komt 0,8% boven 2022 en ook nog 0,3% boven 2021. “Opvallende dalers bij het jaarbegin zijn Frankrijk (-2,1%), Hongarije (+3,0%), Ierland (-2,4%), Italië (-3,0%), Litouwen (-4,7%) en Spanje (-2,0%). Stijgers zitten in onze buurt, met België (+4,7%), Duitsland (+3,6%), Nederland (+4.6%), Roemenië (+12,3%), Estland (+3,2%) en Zweden (+2,1%)”, beschrijft Raf Beyers de situatie in de Europese Unie (EU).
“Goed melkweer en voldoende regen in Nieuw-Zeeland, op beide eilanden sinds begin februari, resulteren in een grasgroei die duidelijk boven het 5-jaargemiddelde ligt. De melkaanvoer van Nieuw-Zeeland over februari stijgt dan ook met 2,3% tegenover vorig jaar. Op basis van de grasgroei kan zich dat over maart herhalen. In de VS melken ze over februari nog altijd meer koeien dan vorig jaar. Met 0,6% meer koeien melken ze 0,8% meer in de tweede maand van dit jaar. Signalen van koeien die afgevoerd worden, situeren zich vooral in het zuiden van de VS en ook nog maar sinds enkele weken. Mogelijk kunnen we volgende maand een effect daarvan verwachten. In onze contreien is er seizoenmatig voor de verwerkers momenteel voldoende grondstof beschikbaar, wat terug te zien is aan de spotmelkprijs die nog maar net 30 cent kan halen.”
Lagere boterconsumptie
De Duitse en Nederlandse boterprijs is nu al enkele weken stabiel op respectievelijk 4.750 en 4.800 euro/ton. Het is de Franse boterprijs, mogelijk door hun schaarse melkvetaanvoer, die in week 12 terug naar 5.000 euro/ton trok. Beyers: “Zo komt de Europese boterindex deze week op 4.850 euro/ton, wat neerkomt op ongeveer de gemiddelde Europese boterprijs van de voorbije 3 jaar. De boterconsumptie in de retail is de voorbije maanden gedaald. We zien zo tot 30% gedaalde volumes in Nederland en het Verenigd Koninkrijk en tot 20% minder verkoop in Duitsland en Frankrijk.”
De Europese botergrondstof is intussen wel aantrekkelijker geprijsd voor export. “Zo ging er in het begin van het jaar meer Europese boter naar de VS en Zuid-Korea. Op de GDT was boter, zoals alle producten, de voorbije veiling ook negatief. De prijs daalde op de veiling met 3,0% naar een wisselkoers gecorrigeerde prijs van nog 4.400 euro/ton. In de eerste 2 maanden van het jaar importeerden de Chinezen 22,3% minder boter en AMF (Anhydrous Milk Fat, vochtvrij melkvet). Vooral de Nieuw-Zeelandse boterprijs heeft daar last van. Het valt op dat de Chinese zuivelimport in januari 2023 nog desastreus was, met 43,4% daling tegenover 2022, toen de import ook al -5,7% lager was dan in 2021. De Chinese covidzorgen en lockdowns hebben daar zeker mee te maken. We zagen gelukkig in februari ook herstel van de Chinese zuivelimport, met nog maar 6,5% minder dan vorig jaar.”
Poederprijzen onder druk
De Europese mageremelkpoederprijs (Skimmed Milk Powder, SMP) blijft wat onder druk staan. In week 12 ging er 90 euro/ton af, naar nog 2.493 euro/ton. Deze Europese SMP-prijs staat nu op de gemiddelde prijs van de voorbije 5 jaar. “Ook de poederprijzen staan onder druk, want ook op de GDT zagen we de poeders slecht presteren. Ondanks het feit dat er sinds begin februari terug meer Chinese kopers op de GDT actief waren, daalde de index toch stevig. Omdat SMP en WMP (Whole Milk Powder, WMP) meer dan 75% van de GDT-veiling uitmaken, zijn het ook deze producten die de index het meest beïnvloeden”, legt Raf Beyers ons de prijsevolutie uit.
“SMP ging 3,5% naar beneden naar nog een prijs van 2.450 euro/ton en WMP ging voor een mildere 1,5% daling naar 2.990 euro/ton. We zien een toenemend, maar normaler, verschil tussen de SMP- en WMP-prijs op de GDT. Het is al van augustus 2021 geleden dat we nog zo’n prijsverschil tussen WMP en SMP zagen. Het belangrijkste Chinese zuivelimportproduct WMP deed het dan ook heel slecht in de eerste 2 maanden van het jaar. Zo ging er 68% minder WMP richting China. We zien betere cijfers voor SMP, waarvan er maar 2,1% minder naar China ging.”
De Europese kaasprijzen zijn nu al een 4-tal weken ongeveer stabiel. Voor cheddar zien we een prijs van 4.075 euro/ton, voor gouda 3.180 euro/ton en voor mozzarella 3.100 euro/ton.
