BoerderiEnergie stelt enkele energiebesparende en -opwekkende investeringen voor
De aankoopprijs van energie en aardgas steeg in 2022 sterk. Om de energiekosten van een landbouwbedrijf te verminderen, zetten 5 studenten Agro- en Biotechnologie van Thomas More Geel de meest interessante energiebesparende en energieopwekkende investeringen op een rijtje binnen hun project BoerderiEnergie.
De eerste maatregel die je kan nemen is het aankopen van een landbouwbatterij. Een batterij zal de overtollige energie opslaan zodat die op een later moment opnieuw gebruikt kan worden. Bijvoorbeeld ‘s nachts wanneer melk-, mest- en voerrobots energie blijven verbruiken. Piekstromen kunnen beperkt worden waardoor ook de eindafrekening tot 25% goedkoper kan worden. Daarnaast kan men ook van VLIF-steun genieten wanneer de batterij over een back-up functie beschikt.
Nog interessanter is dat je via een dynamisch energiecontract je energie slim kan in- en verkopen. Dit kan financieel interessant zijn doordat het verschil tussen duurste en goedkoopste uur op een dag al snel kan oplopen tot 30 cent per kilowattuur.
Ijskoeling
Als volgende kan je je melk koelen met behulp van een ijskoeler. De ijskoeler zorgt ervoor dat er ijswater ontstaat. Dat ijswater wordt in tegengestelde richting van de melk door de buizenkoeler gepompt om zo de melk meteen te laten koelen. De melk wordt gekoeld tot een temperatuur van 4°C. Op die manier moet de melkkoeltank niet meer koelen. Een bijkomend voordeel van dit systeem is dat er geen kiemen ontstaan in de leidingen omdat de melk al koud is. Dat is vooral belangrijk bij robotmelken omdat daar voortdurend aanvoer is van melk in de koeltank.
Als je dit systeem inzet in combinatie met zonnepanelen kan je instellen dat de ijsbank overdag als er stroom opgewekt wordt door de zonnepanelen gekoeld wordt, en dat er ’s nachts niet of beperkt gekoeld moet worden. Dat zorgt voor minder kosten op de energiefactuur. Het is belangrijk dat je de ijsbank voldoende groot aankoopt zodat je zeker voldoende capaciteit haalt.
LED-verlichting
In de landbouw worden nog veel stallen en loodsen verlicht met tl-lampen. In de veehouderij wordt 10% van de totale energie verbruikt door verlichting. Het energieverbruik is door een simpele aanpassing sterk te verlagen. Namelijk door tl-buizen te vervangen door LED-tl-buizen. Deze investering is snel terugverdiend. Naast het verbruik heeft LED ook nog vele andere voordelen zoals een 5 keer langere levensduur, tot wel 1500 Lumen meer licht en het is in alle kleuren verkrijgbaar.
Als we aannemen dat het verbruik van een LED-tl-buis (150 cm) 23 W is, en een standaard tl-buis (150cm) 52W, dan krijg je een besparing van 29 W per lamp. Als die lampen gemiddeld 8 uur per dag zouden branden aan een energieprijs van 0,22 euro, geeft dat een besparing van 18,6 euro per jaar per TL-buis.
Pocketvergister
Een pocketvergister (mestvergisting op kleinere schaal) op een landbouwbedrijf werkt als volgt: verse mest wordt rechtstreeks naar de silo gepompt en daar op een constante temperatuur (39-42°C) gemixt. Daardoor produceren anaërobe organismen methaangas, dat wordt afgeleid naar de container. Daar wordt zwavel eruit gefilterd en worden energie en warmte opgewekt met behulp van een verbrandingsmotor en een generator. Na vergisting is het digestaat vloeibaarder. Ideaal om akkers en weilanden te bemesten. Om met mestvergisting te kunnen starten zijn 3 essentiële voorwaarden: je dient minimaal 1.500 m³ drijfmest per jaar te produceren, er is voor de installatie minimaal 200 m² nodig en er is verse mest nodig zodat die goed kan vergisten. Afhankelijk van het vermogen is er dan meer mest en/of plaats nodig voor de installatie.
De voordelen van deze installatie zijn jezelf onafhankelijk maken van het net, een extra bron van inkomsten gerealiseerd uit eigen reststromen en duurzaam ondernemen.
Zonneboiler
Op een landbouwbedrijf wordt vaak veel energie verbruikt om warmte te produceren voor machines te spoelen, af te wassen… Deze energie kan vaak efficiënter geproduceerd worden door middel van een zonneboiler. Voor de bestaande boiler die dient voor de melkinstallatie te reinigen, wordt een zonneboiler geplaatst. Die zal ervoor zorgen dat je geen water van 85°C op voorraad hoeft te houden maar maximaal op 50°C. Daardoor beperk je het stilstandverlies tot het minimum, pas bij het reinigen van de melkinstallatie wordt het water door een speciale na-verwarmer op 80-85°C gebracht. Het grote voordeel van een zonneboiler is dat het een besparing van wel 50% kan opleveren. Verder heeft het een langere levensduur door de beperkte kalkafzetting in het voorraadvat. Door VLIF-steun aan te vragen zou de terugverdientijd 3,5 jaar zijn.
Frequentieregelaar
In de landbouwsector zijn er verschillende toepassingen waarbij motoren regelmatig in- en uitschakelen of waarbij het motorvermogen op bepaalde momenten te groot is, zoals bijvoorbeeld ventilatoren, koelinstallaties, grondwaterpomp en vacuümpomp. In al deze toepassingen kan een frequentieregelaar een oplossing bieden. Met een frequentieregelaar kan hertz traag worden opgevoerd van 0 hz tot 50 hz. Op die manier wordt de opstartstroom, en dus de piekbelasting van het net, afgevlakt. Verder kan men door middel van een frequentieregelaar een beperkt percentage van de maximale snelheid laten lopen. Het beste voorbeeld hierbij is de pomp bij een gangbare melkinstallatie. Tijdens het reinigen van de installatie heeft dergelijke pomp het maximale vermogen nodig. Maar tijdens het melken is dat maximale vermogen niet nodig en is de extra verbruikte energie dus verlies.
Tot slot is het opstarten het meest schadelijke voor een motor. De levensduur van een motor kan verlengd worden door het aantal keren opstarten te beperken. Bijvoorbeeld een ventilator die een moment in de dag niet meer moet draaien kan men beter op een zo laag mogelijke frequentie heel traag te laten draaien dan te laten uitvallen en inschakelen achteraf. Uit een onderzoek van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is gebleken dat er gemiddeld 4,7 kWh per 1000 liter melk bespaard kan worden door een vacuümpomp bij een melkstand door het installeren van een frequentieregelaar.
Afhankelijk van bedrijfssituatie
Er zijn verschillende energiebesparende en energieopwekkende maatregelen mogelijk die afhankelijk zijn van de bedrijfssituatie. Uiteraard kan je verschillende technieken combineren, zoals ijskoeling en een frequentieregelaar of een batterij en LED-verlichting. Hierbij zijn slechts enkele oplossingen besproken, er zijn nog tal van alternatieven zoals een windmolen of warmterecuperatie aan de hand van de koelinstallatie.
