70 jaar Nukamel: Blijven innoveren in voeding voor jonge dieren
Jonge dieren correct voeden, was al in 1954 de missie van Nukamel. Dit Belgisch-Nederlandse bedrijf staat na 70 jaar nog steeds aan de top van de wereld binnen de sector van de melkvervangers. “We streven naar de beste nutritionele oplossingen voor jonge en zogende dieren”, stelt Stephen Van Den Meersch, jongveespecialist bij Nukamel.

Inzet van waardevolle voedingsingrediënten
Vandaag de dag is de slogan van Nukamel ‘The art of growing’, maar in de beginjaren was dit ‘De eerste en de beste’. Van Den Meersch: “In onze thuisbasis, in België en Nederland, zijn melk en melkderivaten altijd overvloedig beschikbaar geweest en daarrond heeft zich een hele industrie ontwikkeld. Wat ooit bijproducten van de zuivelindustrie waren, zoals vloeibare wei, zijn vandaag heel waardevolle voedingsingrediënten. We zijn begonnen met de productie van melkvervangers voor wit kalfsvlees. Vandaag de dag heeft Nukamel oplossingen voor vele voersystemen en hoog presterende productiedieren, waaronder de opfok van kalveren, biggen, lammeren... en zelfs van kalkoenen en vleeskuikens.”
Wereldwijd actief
Naast de diverse melksoorten behoren de productie van zuivelingrediënten en emulgatoren tot de hoofdactiviteiten van Nukamel. “Momenteel zijn we actief in meer dan 65 verschillende landen”, haalt Stephen Van Den Meersch aan. “Onze focus is en blijft echter nog steeds onze thuismarkt in Europa; met productielocaties in Olen in België en in Weert in Nederland.
Nukamel was in het verleden onderdeel van grotere organisaties, zoals Wessanen en FrieslandCampina. Sinds een management buy-out in 2003 is Nukamel een volledig onafhankelijke organisatie. Sindsdien zijn we van een handvol mensen gegroeid naar een zestigtal werknemers in het binnen- en buitenland.”
Innoveren met melkcomponenten
Na 70 jaar blijft Nukamel verder innoveren in het domein van de voeding voor jonge en zogende dieren.
“Er is bijvoorbeeld al heel wat geweten over de samenstelling van koemelk, maar er is nog steeds heel wat onverkend terrein”, legt Van Den Meersch uit. “Zo is milk fat globule membrane (MFGM) een component die al jaren bekend is in de humane voeding. Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat MFGM heel wat voordelen heeft voor de ontwikkeling en gezondheid van pasgeboren baby's en zogende dieren. Nukamel heeft de voordelen van de incorporatie van deze component onderzocht in kalvermelk en in andere producten voor biggen en vleeskuikens.”
De structuur van MFGM is, zoals de volledige naam al doet vermoeden, een membraan dat de melkvetdruppel omringt door middel van een drielagige structuur van polaire vetten. Het membraan is verder bezaaid met eiwitten (meer dan 500 soorten, voornamelijk glycoproteïnen die bestand zijn tegen vertering) en koolhydraten (glycoproteïnen of glycolipiden).
Van Den Meersch beschrijft de werking van MFGM: “Sommige van deze specifieke MFGM-componenten zijn bioactief en ze bieden ook synergetische voordelen vanwege hun structurele organisatie. De lipide-lipide- en lipide-eiwitinteracties binnen de MFGM-structuur geven deze moleculen een zekere persistentie in het maagdarmkanaal. Daardoor worden ze naar de dikke darm getransporteerd, waar ze specifieke rollen spelen, zoals het versterken van de immuunrespons, het bevorderen van de darmontwikkeling en het bieden van directe antimicrobiële effecten. Bij baby’s is aangetoond dat de consumptie van met MFGM-verrijkte flesvoeding het aantal dagen met koorts vermindert. Ook studies bij knaagdieren en biggen hebben aangetoond dat MFGM gunstig is voor het voorkomen van infecties en ontstekingen, voor de ontwikkeling van de hersenen, de integriteit van de darmbarrière en de ontwikkeling van de darmen.”
MFGM bij kalveren en jongvee
Hoewel er weinig studies bekend zijn over de rol van MFGM in jonge dieren, trok het gebruik van deze component in babyvoeding de aandacht van Nukamel. “Wat kon MFGM betekenen voor onze producten? Eerst en vooral kwam de vraag hoe we deze natuurlijke componenten konden verkrijgen. Met MFGM-verrijkte zuivelingrediënten kunnen commercieel worden geproduceerd op basis van wei- of roomconcentraten. Ze zijn pas sinds een jaar of 5 in grotere hoeveelheden verkrijgbaar, omdat de belangstelling voor het gebruik van MFGM in zuigelingenvoeding is toegenomen. Een grondige analyse van verschillende grondstoffen was noodzakelijk om met de nodige garanties producten te formuleren. Bovendien hielden we altijd rekening met een lagehittebehandeling van de zuivel om zoveel mogelijk de biologische waarde te behouden. In 2019 voerden we onze eerste proeven uit met vleeskuikens en kalveren, waarbij we verschillende formuleringen en percentages MFGM hebben getest.”
Nukamel zag perspectief in de ontwikkeling van een specifieke melk voor kalveren (melk, vlees of kruising) na de biest, om de kloof tussen biest en kalvermelk te verkleinen. “Het was een geweldige kans om de bioactieve moleculen in MFGM te onderzoeken. We hoopten dat MFGM in deze levensfase van het kalf positieve voordelen zou bieden, zoals een betere ontwikkeling van de darmen en stimulering van het immuunsysteem, naar analogie met eerder (humaan) onderzoek.”
Protect en Go
Het bedrijf deed in 2020 proeven waarbij kalveren die melk met MFGM kregen, vergeleken werden met een controlegroep. “Bij de behandelde groep zagen we effectief voordelen op het gebied van groei, gezondheid en startvoederopname. Op basis hiervan ontwikkelden we het ProtéGo-concept voor kalveren in de eerste levensweken of voor de gehele melkperiode. Kalveren hebben bescherming nodig om te overleven en immuniteit op te bouwen; daarna zijn ze klaar om voluit te groeien. Vandaar de naam van het concept: Protect en Go. ProtéGo is een kalvermelk met 24,5% eiwit, 22% vet en 40% mageremelkpoeder.”
Volgens Stephen Van Den Meersch biedt het ProtéGo-concept grote mogelijkheden in de strijd tegen antibioticaresistentie. “Het beste wat we kunnen doen om het antibioticagebruik te verminderen, is voorkomen dat ziekten zich voordoen. Diarree is de meest voorkomende doodsoorzaak bij kalveren jonger dan één maand, terwijl longontsteking dat is bij kalveren tussen 1 en 5 maanden. Investeren in goed management en goede voeding – vanaf het begin – is cruciaal om dit te voorkomen.”