Kathleen Helsen: "Het is een uitdaging om voldoende agrarische locaties ter beschikking te houden"
Gedeputeerde van Landbouw van de provincie Antwerpen Kathleen Helsen (cd&v) wil zoveel mogelijk praktijkonderzoek in de provincies houden. “Iedere landbouwstreek is uniek en kent zijn eigen uitdagingen. Daarom is het relevant dat de Hooibeekhoeve ook diepgaand onderzoek doet naar voedergewassen op zandgronden.”

Over welke realisatie op provinciaal vlak bent u het meest tevreden?
Dat is wel erg moeilijk kiezen, want met 2 provinciale praktijkcentra en een beleidsdienst landbouw hebben we de afgelopen jaren heel wat zaken kunnen realiseren. Ik denk aan grote projecten zoals MiteControl, het landbouwkompas, Fabulous Farmers, etc.
Om er toch één uit te kiezen: het life project Aclima. Met dit project trachten we het watergebruik op landbouwbedrijven te verduurzamen. Dit project is niet alleen noodzakelijk voor onze landbouwbedrijven, het is ook een straffe samenwerking. Dankzij 4 betrokken praktijkcentra in onze provincie, onze Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij, een regionaal landschap, een watermaatschappij en een privébedrijf kunnen we ons richten op héél veel landbouwbedrijven (pluimvee, melkvee, groenten in openlucht en onder glas, aardbeien…), en dit zowel op de bedrijfszetel als op de akkers.
Waar wilt u werk van maken in de volgende legislatuur?
Agro-ecologische landbouw. Landbouw is absoluut noodzakelijk, het levert ons voedsel, maar kan ons ook andere producten leveren, denk maar aan grondstoffen voor biogebaseerde materialen. Tegelijkertijd zitten we met enorme uitdagingen op het vlak van emissies, biodiversiteit, water… Agro-ecologische landbouw biedt perspectief, op deze manier combineren we de zorg voor de omgeving met een rendabel verdienmodel voor de landbouwer.
Maar… deze keuze betekent niet dat we niet meer moeten inzetten op onze huidige prioriteiten, want ook agro-ecologische landbouwers hebben ruimte, gronden en gebouwen nodig om te kunnen ondernemen.
Welke landbouwbevoegdheid hoort volgens u meer thuis op provinciaal niveau?
Vanuit de provincie trachten we in te zetten op de zaken waar andere niveaus net niet op inzetten. Dat zijn meestal zaken die te lokaal zijn voor Vlaanderen, maar die wel gemeentegrensoverschrijdend zijn. Een voorbeeld is onze aandacht voor agrarische infrastructuur. In de provincie Antwerpen is het meer dan in andere provincies een uitdaging om voldoende agrarische locaties ter beschikking te houden, in het bijzonder voor onze veeteelt en glastuinbouw. Dus nemen we die uitdaging op, ondertussen zien we dat onze oplossingen worden meegenomen naar andere provincies en beleidsniveaus.
Een ander voorbeeld is het project paluDIGIcultuur. PaluDIGIcultuur, natte landbouw, zou een oplossing kunnen zijn voor percelen waarop het grondwaterpeil verhoogd wordt. Zou… want eigenlijk weet vandaag niemand of dit type van landbouw ook financieel haalbaar is in onze provincie.
Ten slotte is het ook zeer relevant om het praktijkonderzoek in de provincies te houden. Iedere landbouwstreek is uniek en kent zijn eigen uitdagingen. Zo kennen we in de Kempen onze typische zandgronden. Daarom is het relevant dat de Hooibeekhoeve ook diepgaand onderzoek doet naar voedergewassen op deze zandgronden.
Wat doet uw provincie om landbouw meer klimaatrobuust te maken?
Zo goed als alle projecten van onze praktijkcentra hebben een link met het klimaat. De provincie heeft ook een eigen klimaatplan, Plan Vandaag. Daarin krijgt landbouw ook een belangrijke rol. Om maar enkele voorbeelden te geven: we zetten projecten op om het koolstofgehalte van de bodem te verhogen, we verduurzamen het watergebruik van onze landbouwbedrijven, we doen onderzoek naar nieuwe gewassen, we trachten landbouwbedrijven in te schakelen in energienetwerken en we voeren projecten uit met het verminderen van broeikasemissies door vee als doel.
Hoe gaat uw provincie om met het spanningsveld tussen landbouw en natuur?
Dat is geen gemakkelijke uitdaging, maar door met elkaar te blijven spreken komen we vaak tot goede oplossingen. De landbouw speelt bijvoorbeeld in de open ruimte een belangrijke rol in het laten infiltreren van water, het langdurig vastleggen van koolstof en het opwekken van energie. Hierdoor kan de sector bijdragen aan oplossingen die bijdragen aan de natuur en waarbij de groeiende interesse van burgers in voedsel en voedselproductie een positieve rol kan spelen.
Wij willen het agrarisch gebied ten volle blijven benutten voor landbouw en lokale voedselvoorziening en tegelijkertijd dus de open ruimte maximaal vrijwaren voor een duurzame en klimaatrobuuste landbouw. In het project {beek.boer.bodem} werken we bijvoorbeeld samen met natuurexperten aan een verbeterde waterhuishouding in de vallei van de Kleine Nete. We trachten ook landbouwzetels te vergroenen door kwaliteitsvolle landschapsintegratie met inheems groen. De inspiratie daarvoor halen we onder meer bij onze dienst milieu en natuur. En natuurlijk ook met onze inzet op agro-ecologische landbouw gaan we voor (voedsel)productie in samenspraak met natuur, water en biodiversiteit.