Nog steeds veel nood aan Boeren op een Kruispunt
De aanmeldcijfers bij Boeren op een Kruispunt blijven hoog, ondanks het dalende aantal landbouwbedrijven in Vlaanderen. Dat blijkt uit het jaarverslag van de organisatie.
De voorbije 4 jaar staan in de top 5 van het aantal aanmeldingen bij Boeren op een Kruispunt, net als het aantal psychosociale sessies (386 in 2024). In 2024 waren er 246 nieuwe meldingen, tegenover 247 een jaar eerder en 302 in 2022. Het hoogste aantal meldingen van vorig jaar gebeurde in de maanden juni en juli. West-Vlaanderen vertegewoordigt 40% van de nieuwe meldingen, Limburg slechts 8%.
Na 2023 werden in 2024 het hoogste aantal bezoeken (942) afgelegd door de adviseurs in de geschiedenis van de organisatie. Ook de bezoeken door de vrijwilligers (180) belanden in 2024 op de tweede hoogste plaats sinds het ontstaan van de vzw.
Nood blijft hoog
Veel aanmeldingen, meerdere problematieken per aanmelding en langere begeleidingen dus.Ondanks het feit dat het aantal landbouwbedrijven jaar na jaar blijft dalen, blijven de noden hoog.
Sinds de oprichting vonden in totaal al meer dan 3.600 boeren de weg naar een begeleiding. Men vindt dus steeds gemakkelijker de weg naar Boeren op een Kruispunt. Al blijft de hulpvraag nog voor sommigen een drempel.
Binnen de beschikbare tijd en middelen blijft Boeren op een Kruispunt zich tegelijk inzetten op steeds belangrijker wordende preventie, met oa thema’s als eenzaamheid en veerkracht.
2024 was een jaar met verkiezingen op alle niveaus. Voor elk niveau maakte de organisatie een memorandum en hopen ze dat de adviezen ter harte worden genomen. De adviezen spruiten voort uit het werkveld, met de botten in de stal en de koffie aan de keukentafel.
Beleid moet inzetten op eenzaamheid bij boeren
In 2024 werd eenzaamheid volop in de kijker gezet in de Warmste Week. De moedige getuigenis van een landbouwer in het tv-programma Terzake’ maakte veel los. Eenzaamheid komt vaak in beeld bij de adviesvragers. Reeds geruime tijd besteedt de loeg van Boeren op een Kruispunt hier aandacht aan en ze zullen dit ook blijven doen. Ze hopen dat ook beleidsmatig hier meer wordt op ingezet.
Steeds meer stoten ze in de begeleidingen op situaties van eenzaamheid, in alle vormen. Alleen zijn staat immers niet synoniem met zich alleen voelen. Soms is het moeilijk om gevoelens te delen of is er een gemis aan een intieme partner (emotionele eenzaamheid). Soms is er onvoldoende een sociaal netwerk (sociale eenzaamheid). Soms hebben boeren het gevoel opgesloten te zitten door werkdruk, door afgezonderd te wonen of zijn er economische problemen (situationele eenzaamheid). Wanneer de zingeving ontbreekt, ongeacht de relaties die men heeft, spreken we van existentiële eenzaamheid.
Chronische eenzaamheid kan fysieke problemen veroorzaken
Land- en tuinbouwers werken inderdaad lange uren, vaak alleen. Maar ook de verschillende stressfactoren die een impact geven op het mentaal welbevinden kunnen bijdragen tot een gevoel van eenzaamheid. Eenzaamheid moet ernstig worden genomen. Het kan leiden tot serieuzere problemen, niet alleen mentaal. Chronische eenzaamheid kan ook fysieke problemen veroorzaken. We denken hierbij aan een verhoogd risico op hartziekten, een hoge bloeddruk of een verzwakt immuunsysteem.
Bij een gebrek aan klankbord en ondersteuning is er tevens een kans tot verminderde motivatie en efficiëntie op de boerderij. Met hierdoor dan weer een mogelijk hoger risico op ongevallen en economische gevolgen. Boeren op een Kruispunt probeert waar mogelijk de eenzaamheid te doorbreken en de eenzame land- of tuinbouwer een sociaal netwerk te geven of dat gevoel van waardering te tonen. Niet voor elke vorm van eenzaamheid is er dezelfde oplossing. Ze organiseren sinds een paar jaar Boerencafés, verspreid over Vlaanderen.
Vroeger ging men naar de kerk en daarna op café. In veel gemeentes is er geen kerk meer en geen café. Dat misschien kleine, maar belangrijkd sociald netwerkmomentje, over koetjes en kalfjes kunnen praten, is weggevallen.
Boerenwandelbabbels
In het kader van De Warmste Week starten ze met Boerenwandelbabbels. Een wandeling van ongeveer 5 km, in een aangenaam Vlaams decor, met onderweg een quiz, een dilemma om over te praten of gewoon een babbel. Met een warme afsluiter, een pannenkoek en een goodiebag vol tips en informatie én hopelijk nieuwe contacten. Ook zo wil de organisatie bijdragen aan een verminderd gevoel van eenzaamheid. Ze blijven ook nadenken over andere manieren om de land- en tuinbouwers zich opnieuw gewaardeerd te laten voelen.
