Edito: Willen we dat zomeruur wel?
De omschakeling naar de zomertijd – en weer terug naar de wintertijd – beroert al jaren de gemoederen. Is het niet hoog tijd voor een definitieve regeling?
De komende 7 maanden zitten we opnieuw in de zomertijd. We wijken dan af van de standaardtijd. Tijdens de 2 Wereldoorlogen werden we door Duitse bezetters verplicht om – net als zij – tweemaal per jaar onze klok te verzetten. In 1946 werd het opgelegde draaien aan de wijzers afgeschaft, maar in 1977 werden de zomer- en wintertijd alweer ingevoerd. Dit keer vanwege de oliecrisis. Door in de zomer langer gebruik te maken van het zonlicht, zou er energie bespaard worden. Helaas blijkt er slechts weinig bewijs te bestaan dat de zomertijd effectief energie bespaart, zeker niet met onze huidige leefgewoontes.
Voor wie steeds op hetzelfde uur moet opstaan, betekent de omschakeling naar het zomeruur die zondag dus een uurtje minder slaap. Sommigen moeten een week recupereren van die uurwissel, anderen hebben er totaal geen last van.
Hoeveel hinder landbouwdieren hiervan ondervinden, is niet zo duidelijk. Er blijkt amper tot geen wetenschappelijke research rond te bestaan. Heel wat dieren krijgen ad lib voedering, en eten dus sowieso wanneer het hun past. Wanneer op vaste tijdstippen wordt gevoederd – zoals bijvoorbeeld bij zeugen – is het aan de boer om de timing van de voercomputer al dan niet aan te passen. Ook het melken wordt vaak op een ‘vast’ tijdstip uitgevoerd. En ook hierover hoor je uiteenlopende echo’s. De melkveehouder gaat soms zelf een uurtje vroeger aan de slag, of hij introduceert het nieuwe melktijdstip geleidelijk om de koeien hieraan te laten wennen. Bij anderen hoor je dat dit sowieso niet zo nauw steekt, omdat het melken elke dag wel wat varieert. Bij gebruik van een melkrobot, dan speelt dat effect zelfs niet mee; de koe kiest zelf haar tijdstip. Doordat de klok vooruitgaat, mis je hier op de eerste dag na het verzetten ervan wel een uurtje ‘melk’, maar op jaarbasis krijgt je er dat in het najaar weer bij.
Het systeem van halfjaarlijkse klokwisselingen wordt terecht steeds meer in twijfel getrokken. Uit een bevraging in de EU in 2019 bij 4,6 miljoen Europeanen bleek 84% voorstander te zijn van het stopzetten van de halfjaarlijkse omschakeling van de klok. Oorspronkelijk was het de bedoeling om hier na 2021 mee te stoppen. Elk EU-land mocht dan zelf kiezen om permanent zomertijd of wintertijd te hanteren. Gelukkig zat niemand te wachten op een lappendeken aan tijdzones en wijzigde er uiteindelijk niets. We blijven dus met zijn allen tweemaal per jaar aan de klokken morrelen. Zou een ‘Belgisch compromis’ – een nieuwe standaardtijd door de klok een half uurtje te verzetten – iedereen niet gelukkig kunnen maken?
