D e eisen die gesteld worden aan chipsaardappelen zijn streng. De ronde knollen dienen zo veel mogelijk van de sortering 35/70 mm te zijn. Het onderwatergewicht moet minstens 400 g/5kg bedragen en de bakkleur moet nog beter zijn dan die van frietrassen. Alle rassen werden op 33-34 cm in de rij geplant (potermaat 35/55 en 40/50mm).
De chipsrassen lagen aan in Poperinge, Waterland-Oudeman en Zonnebeke op dezelfde percelen als de late friet-rassen.
In Poperinge werden enkele meer gekende chipsrassen beproefd. Het proefveld kende een zeer moeilijke groei omwille van de hardnekkige droogte. Het ging om de rassen Lady Claire en VR808 en die het grootste areaal innemen in Vlaanderen. Daarnaast lag ook nog Heraclea mee aan. Enkel Heraclea is vatbaar voor aardappelcystenaaltjes. De rest kent een resistentie tegen Globodera Ro1.
Lady Claire aanzien we nog steeds als de referentie binnen de chipsrassen, maar haalde wel duidelijk de laagste netto-opbrengst (+35mm zonder uitval) ten gevolge van de droogte in het voorjaar (cfr 2017). Na aftrek van 20% voor kopakkers, spuitsporen, … haalde Lady Claire in Poperinge slechts 29,1 ton/ha. De volledige oogst behoorde tot de gewenste sortering 35-70m.
Heraclea en VR808 haalden beiden een grote meeropbrengst in vergelijking met de referentie van respectievelijk +68 en +51%. Enkel bij VR808 waren er knollen die té grof waren gegroeid (9% in de sortering +70mm).
De onderwatergewichten van Lady Claire en Heraclea bleven zeer laag in Poperinge met respectievelijk 314 g/5kg en 329 g/5kg. Beide rassen hadden heel veel drijvers. VR808 daarentegen haalde wel een hoog onderwatergewicht van 408 g/5kg. De blauwgevoeligheid van de rassen volgden de logische trend van het onderwatergewicht.
Zowel de chipskleur, smaak als uitzicht van Heraclea was zeer slecht in Poperinge. Lady Claire en VR808 haalden op die locatie ook net wel of net niet een voldoende score voor deze parameters. VR808 bleek wel het gevoeligst te zijn voor gewone schurft. Let op: VR808 is zeer gevoelig voor metribuzin in de onkruidbestrijding!
In 2018 werden nieuwe chipsrassen aangeplant in Waterland-Oudeman en Zonnebeke. In Waterland-Oudeman lag de opbrengst voor de chipsrassen lager in vergelijking met Zonnebeke en dit omwille van de droogte. Op vlak van onderwatergewicht waren de verschillen kleiner en ze kwamen vlot boven 400 g/5 kg. De onderwatergewichten in Waterland-Oudeman lagen wel iets hoger, terwijl de hoogste blauwgevoeligheden toch terug te vinden waren in Zonnebeke. De verschillen qua chipskleur, uitzicht en smaak tussen de locaties waren minimaal.
In de tabel werd voor Lady Claire het gemiddelde weergegeven van de drie proefplaatsen samen, terwijl hier in de bespreking enerzijds Poperinge apart en anderszijds Waterland-Oudeman samen met Zonnebeke werd besproken.
Lady Claire
Het middenvroege chipsras Lady Claire bleef ook nog het referentieras in de rassenproeven van Waterland-Oudeman en Zonnebeke. Dit ras kende een vlotte opkomst, maar was wel snel afgerijpt. Het is nu ook éénmaal het meest vroegrijpe ras in proef. Het aantal knollen en stengels per struik varieerde niet veel over de rassen heen. Lady Claire vormde 14 knollen en 6,6 stengels per struik.
De netto-opbrengst (+35mm zonder uitval) lag voor de twee proeflocaties extreem laag met een gemiddelde van 22,0 ton/ha. De proefopbrengst van 2018 is vergelijkbaar met een ‘praktijk’opbrengst van 17,6 (!) ton/ha (na aftrek van 20% voor invloed van kopakkers, spuitsporen, …). Dit is voor beide locaties de laagste opbrengst van alle chipsrassen in proef. Net zoals bij de andere variëteiten was de hoeveelheid uitval verwaarloosbaar alsook de grove knollen +70mm ontbraken. Het is gekend dat Lady Claire helemaal niet tegen droogte kan.
Lady Claire haalde gemiddeld een onderwatergewicht van 433 g/5kg en dit met een blauwgevoeligheidsindex van ‘slechts’ 154. Lady Claire had zoals gewoonlijk een (zeer) goede chipskwaliteit. Op vlak van kleur en uitzicht haalde hij de beste score samen met SH C 1010. Lady Claire was wel de beste voor de smaak van de chips.
Levinata
Levinata lag voor het derde jaar op rij aan in de rassenproeven. Dit ras kende een vlotte opkomst (cfr. Lady Claire) én startte laat aan de afrijping. Levinata vormde slechts 10 knollen per struik. Pas op: Levinata is zeer gevoelig voor metribuzin in voor-opkomst.
In de sortering +35mm haalde dit ras een meeropbrengst van 60% t.o.v. Lady Claire. Voor Zonnebeke betekende dit de hoogste opbrengst en voor Waterland-Oudeman de op één na hoogste. Door zijn lage knolaantal kan Levinata te grof uitgroeien (+70mm), maar door de moeilijke groeiomstandigheden in 2018 was dit veel minder het geval.
Zijn onderwatergewicht lag op 416 g/5kg. Dit is hoger dan deze van de referentie, maar zijn blauwgevoeligheid lag wel lager met een index van 109. Voor de chipskwaliteit haalde Levinata een lagere score als de referentie. Zowel het uitzicht als de smaak waren wel steeds (zeer) goed. Zijn chipskleur viel iets minder positief uit (tussen voldoende en goed).
Hiermee worden de resultaten op vlak van kwaliteit bevestigd ten opzichte van 2016 en 2017.
Pirol
Pirol is een ras die enkele jaren geleden reeds in proef lag en na een korte onderbreking (omwille van pootgoedproblemen) terug in de praktijk verschenen is. Vandaar dat deze variëteit voor het tweede jaar op rij terug in de proeven werd opgenomen. Pirol kende een zeer trage opkomst en ook een iets latere afrijping dan de andere rassen. Nochtans is dit ras iets vroeger rijp dan de andere nieuwe chipsrassen. Pirol vormde in 2018 13 knollen per struik.
Als netto-opbrengst (+35mm zonder uitval) haalde Pirol een meeropbrengst van 49% t.o.v. de referentie. Quasi alle knollen behoorden tot de gewenste sortering 35-70mm.
Het onderwatergewicht van Pirol lag op 428 g/5kg. Zijn index voor blauwgevoeligheid lag hoog met 221. Zijn chipskleur was maar net voldoende (laagste in proef). Zijn uitzicht en smaak van de chips was net goed te noemen. Hiermee scoorde Pirol wel de laagste chipskwaliteit.
SH C 1010
Dit ras lag voor het tweede jaar op rij aan in onze rassenproeven. SH C 1010 kende de vlotste opkomst. Ondanks zijn late rijpheid verliep zijn afrijping ‘gemiddeld’ snel. Dit ras vormde 12 knollen per struik. In 2017 werden bij dit ras het hoogste aantal knollen geteld (17).
In de sortering +35mm haalde SH C 1010 een meeropbrengst van 29% t.o.v. Lady Claire.
Net zoals in 2017 haalde SH C 1010 in 2018 het hoogste onderwatergewicht met een gemiddelde van 439 g/5kg. Zijn blauwgevoeligheid lag dan ook opnieuw zeer hoog. Vooral in Waterland-Oudeman haalde dit ras eenzelfde of betere score voor kleur, uitzicht en smaak van de chips t.o.v. Lady Claire. Ook in Zonnebeke was het uitzicht en de kleur niet veel minder dan de referentie. Enkel de smaak viel in Zonnebeke iets lager uit met de laagste score van alle rassen.
Op vlak van kwaliteit scoorde SH C 1010 beter in het jaar 2018 dan in 2017. In beide jaren werd een meeropbrengst t.o.v. Lady Claire gemeten. In beide proefjaren bleek dit nieuwe ras wel gevoelig te zijn voor lakschurft op de schil. In 2018 werd op één locatie ook meer diepschurft en gewone schurft gezien.
V. De Blauwer (Inagro), M. Peumans (PIBO), I. Eeckhout (PCA),
P. Vandemoortele (LTCW),
P. Vermeulen (VTI)
