Praktijkopleiding op maat van leerkracht en leerling

Het Regionaal Technologisch Centrum Antwerpen (RTC-Antwerpen) had tot voor kort nog geen aanpak voor agrarische opleidingen in de provincie Antwerpen. Daar kwam dit schooljaar verandering in dankzij een samenwerking met de Belgische Federatie van de Toeleveranciers van machines, gebouwen en uitrustingen voor de Landbouw en voor de Groenvoorzieningen Fedagrim en de afdeling Agro- en Biotechnologie op Thomas More - Campus Geel.

RTC duidt scholieren op opleidingsmogelijkheden

Cas Vervaeren is als consulent bij RTC Antwerpen van nabij betrokken bij dit project. “Met de provinciale RTC’s trachten we scholieren, én hun ouders, een betere kijk te geven op het aanbod van de technische scholen. Wie naar een technische (hoge)school gaat, heeft vandaag immers een sterk profiel op de arbeidsmarkt. We willen dit positieve imago versterken.

Als neutrale partner maken we dit mogelijk door scholen, werkplekken en stakeholders samen te brengen in partnerships. Deze samenwerkingsverbanden bestaan intussen voor heel wat technische profielen zoals elektrotechniek, hout- en bouw, chemie… Dit schooljaar startten we in de provincie Antwerpen dus ook een afdeling ‘Agro’.” RTC, Fedagrim en Thomas More sloegen daarvoor de handen in mekaar.

Kris Michiels, docent landbouwmechanisatie op Thomas More, vult aan: “We geven hier al zo’n 10 jaar opleidingen over landbouwmechanisatie. Toch bleek er nog een leemte te bestaan in de kennisoverdracht over de nieuwste technieken en machines. Ik kende het bestaan van gelijkaardige RTC-schoolprojecten in de provincie Oost-Vlaanderen waarin Fedagrim ook betrokken was. Een toevallige vraag hierover aan een fabrikant bracht me bij RTC Antwerpen. Eens de contacten waren gelegd, ging de bal aan het rollen.”

Nood aan geschoolde werkkrachten

“Technologie evolueert zeer snel”, bevestigt Cas Vervaeren. “Scholen staan dikwijls ver van nieuwe technologieën. Het is dus wel nodig dat er een systeem bestaat waarbij het departement van Onderwijs en Vorming financieel tussenkomt om die innoverende technieken via partners en/of bedrijven aan te leren.”

Gert Van Thillo, coördinator federatiewerking binnen Fedagrim, beaamt: “Er is vandaag dan ook een grote nood aan goed getrainde mensen binnen de land- en tuinbouwsector. Dat ervaren onze leden dagelijks tijdens hun zoektocht naar nieuwe werkkrachten.

De land- en tuinbouw(mechanisatie) heeft bovendien geen goed imago, waardoor je er moeilijk gemotiveerde werkkrachten voor kan vinden. Het is geen proper werk. De werkuren vallen niet standaard tussen negen en vijf en in het hoogseizoen moeten herstellingen ook ‘s avonds en tijdens het weekend gebeuren. Bovendien vergt sleutelen aan landbouwmachines een brede kennis, gaande van elektronica tot hydraulica. Bedrijven in de sector moeten daardoor vaak hun werkvolk zelf scholen. We moeten scholieren warm maken voor deze stiel.”

Train The Trainer

Gert Van Thillo en Kris Michiels zorgden voor de contacten met enkele machinefabrikanten. Van Thillo: “Bedrijven staan open voor zo’n samenwerking met scholen, zeker als de opleiding gebeurt op één locatie. Fabrikanten zien niet graag hun machines van de ene locatie naar de andere verhuizen, dat is bijvoorbeeld verzekeringstechnisch niet evident.”

Vervaeren: “We passen het systeem toe van Train The Trainer (TTT). We scholen daarbij eerst de leerkrachten bij via een lesdag door bedrijfsspecialisten van de betreffende machinemerken. Vervolgens geven deze leerkrachten hun kennis door aan hun leerlingen. Al deze lessen, zowel aan de leerkrachten als aan de leerlingen, worden op één locatie georganiseerd. De lessen gebeuren dus allemaal op de Campus Geel van Thomas More.”

Voor dit pilootproject verleenden New Holland en Krone hun medewerking. New Holland leverde een T7.190 Auto Command tractor en Krone een BigPack 870 HDP XC grootpakpers. Beide firma’s zorgden telkens voor een halve dag opleiding aan de leerkrachten. Michiels was tevreden met deze machines: “Het zijn gekende machines voor de landbouwer. Zo’n pers is bovendien erg veelzijdig met diverse technieken. Gezien de beperkte opleidingstijd moet de informatie ook behapbaar zijn.”

Positieve ervaring voor leerkrachten en leerlingen

“De opleiding aan de leerkrachten moest binnen de gebruikelijke schooluren worden georganiseerd. Het is niet evident om leerkrachten hiervoor vrij te krijgen. Maar ondanks de nipte timing om de scholen te informeren over de opleidingsdatum telden we vijftien leerkrachten uit een zestal landbouwscholen”, vertelt Cas Vervaeren. “Het was een intensieve dag waarin ze ondergedompeld werden in technische materie. Dit moest redelijk beknopt gebeuren, want over beide machines krijgen de productspecialisten natuurlijk veel langer opleiding. De leerkrachten krijgen sowieso ook een hele bundel aan informatie mee naar huis. “

“De deelname was een mooi resultaat”, vindt ook Kris Michiels. “Die leerkrachten bepalen immers mee de latere studiekeuze van hun leerlingen. Hoe beter ze zelf op de hoogte zijn van nieuwe technieken en mogelijkheden, hoe beter ze de scholieren kunnen motiveren om hier later voor te kiezen.” De leerkrachten konden na hun eigen opleiding terugkomen met hun klas. Ook dat was een succes. “Op een vijftal dagen passeerden hier een zestigtal leerlingen uit de derde graad, dus uit het vijfde, zesde of zevende middelbaar. De leerkrachten kunnen de meegekregen informatie trouwens ook in de klas aan hun leerlingen overmaken of ze kunnen bij een plaatselijke dealer het praktijkgedeelte afronden.”

Volwaardig agroproject opstarten

Wanneer mijn gesprekspartners terugblikken op dit pilootproject horen we veel positieve geluiden. Cas Vervaeren: “Dit pilootproject werd op zo’n drie maanden gepland en uitgevoerd. Dat was erg kort. Wanneer dit een volwaardig RTC-project voor ‘Agro’ wordt, kunnen we onder meer beter rekening houden met de schoolkalender. De oproep tot deelname naar de scholen moet idealiter nog voor de zomervakantie rondgestuurd worden.”

“De machinefabrikanten vinden dit een goede formule. Ze zijn vragende partij om aan een RTC-project deel te nemen”, meent Gert Van Thillo. “Het is natuurlijk gunstig voor hun naam- en productbekendheid.”

Ook Kris Michiels is positief: “Het lijkt me wel nuttig om het aantal lesuren voor de leerkrachten op te trekken. Zoals eerder aangehaald is één opleidingsdag voor een trekker én een machine wel erg kort. Ik vind het ook interessant dat leerlingen andere machines en ook andere merken leren kennen dan deze die ze op school of thuis gebruiken. Het zou interessant zijn om elk schooljaar een andere trekker-machine-combinatie aan te bieden.” Michiels wijst ook op het nut voor de school: “We kunnen de leerlingen van het middelbaar onderwijs hier warm maken voor onze agroopleidingen in het hoger onderwijs. Onbekend is meestal onbemind. Ondanks onze infodagen en SID-ins zijn immers heel wat leerlingen én ouders zich niet altijd bewust van ons aanbod.”

De docenten van Thomas More zijn alvast vragende partij om ook voor de richtingen tuinbouw en park- en tuin zo’n TTT-opleiding te starten.

AV