Minder bedrijven, meer schaalvergroting en intensievere veehouderij, maar ook meer bio in Vlaamse landbouw
In nog geen 15 jaar tijd is het aantal land- en tuinbouwbedrijven in Vlaanderen met één derde afgenomen. Dat blijkt uit cijfers van Statistiek Vlaanderen. Vlaanderen telde in 2018 23.361 land- en tuinbouwbedrijven. Verder blijkt uit de cijfers dat de schaalvergroting en intensieve veehouderij toeneemt. Ook het aandeel van biobedrijven stijgt verder door.
Het Vlaamse Gewest telde in 2018 23.361 land- en tuinbouwbedrijven, waarvan 77% met een beroepsmatig karakter. Dat laatste wil zeggen: met een standaardopbrengst van minstens 25.000 euro.
Het aantal land- en tuinbouwbedrijven is ten opzichte van 2005 met ongeveer één derde teruggelopen.
Cultuurgrond per bedrijf
Tussen 2005 en 2018 is de gemiddelde oppervlakte cultuurgrond per bedrijf met bijna de helft gestegen, tot 26,5 hectare. Dat geeft aan dat vooral kleinere bedrijven stoppen, wat leidt tot een voortdurende schaalvergroting.
Ook de evolutie van de gemiddelde veebezetting per bedrijf wijst op een schaalvergroting. Het gemiddeld aantal grootvee-eenheden per bedrijf en de gemiddelde grootte van de veestapel per gespecialiseerd rundvee-, varkens- en pluimveebedrijf stegen tussen 2005 en 2018 continu.
Aantal biobedrijven
Eind 2019 waren er in het Vlaamse Gewest 562 biologische landbouwbedrijven actief, inclusief de bedrijven in omschakeling. Hiermee vertoont het aantal bioproducenten tussen 2010 en 2019 een gemiddelde groei van 9% per jaar en is het aantal biobedrijven meer dan verdubbeld.
De biobedrijven bewerkten eind 2019 samen 8.677 hectare (waarvan 6.974 ha biologisch areaal en 1.703 ha areaal in omschakeling) of ongeveer 1,4% van het volledige landbouwareaal. Ook dat is een toename van bijna 10% tegenover 2018.
Gemiddelde oppervlakte
De gemiddelde oppervlakte per landbouwbedrijf ligt het hoogst in Vlaams-Brabant en Limburg en het laagst in West- en Oost-Vlaanderen.
Grootvee-eenheid (GVE): een landbouwkundige omrekeningsfactor. Elk rund ouder dan 2 jaar en een fokpaard ouder dan 6 maanden komt overeen met 1 GVE, een rund van 6 maanden tot 2 jaar is 0,6 GVE, fokzeugen 0,3 GVE, mestvarkens 0,143 GVE, schapen en geiten zijn 0,15 GVE, leghennen 0,009 GVE en slachtkippen 0,003 GVE.
Standaardopbrengst: de geldwaarde van de bruto landbouwproductie per eenheid tegen prijzen af boerderij en exclusief BTW. Er wordt geen rekening gehouden met subsidies. Ook specifieke kosten (zoals zaad, meststoffen, bestrijdingsmiddelen, voeders en energie) worden niet afgetrokken.
Bedrijven in omschakeling: om van een gangbaar bedrijf een biologisch bedrijf te maken, moet de boer 'omschakelen'. Als de boer de bioregels volgt en de controleorganisatie hem een certificaat uitreikt, is de boer na één jaar gecertificeerd ‘in omschakeling naar bio’. Na twee jaar (eenjarige gewassen als bijvoorbeeld groenten) of drie jaar (meerjarige gewassen als bijvoorbeeld pitfruit) krijgt de boer dan het officiële biocertificaat van de controleorganisatie en mag hij zijn product als biologisch verkopen.
