Edito: waarde van een sterke boerenorganisatie
De financiële holding van Boerenbond blikt terug op een sterk jaar. Zo’n 32,5 miljoen euro kon worden overgemaakt aan de beroepsorganisatie. De rijkdom van Boerenbond is soms het mikpunt van grappen of cynisme. Maar het is de vraag of boeren op langere termijn beter zelf wat rijker zouden zijn, en de Boerenbond armer.
Boeren zijn arm, de Boerenbond rijk: het wordt vaak en gemakkelijk gezegd en er zit een kern van waarheid in. Er zijn grote onderlinge verschillen, maar door de band genomen is een landbouwer niet rijk. Boerenbond heeft via haar financiële holding MRBB een beleggingsportefeuille die eind 2019 een waarde vertegenwoordigde van 1,4 miljard euro. Geen beleggingsjaar is hetzelfde, maar vorig jaar werd op deze portefeuille een rendement geboekt van maar liefst 14,8%. Zet dat maar eens af tegen jouw spaarrente.
Haar belang van circa 11% in KBC vertegenwoordigt nog eens een waarde van zo’n 2,5 miljard euro. Met 47 miljoen aandelen en een jaarlijks dividend van 3,50 euro zit de holding goed bij kas. MRBB is ook nog eens eigendom van Arvesta (agrodistributie), Acerta (HR-diensten) en SBB (accountancy), en beheert via een fonds belangen in startups in de land- en tuinbouw, zoals biotechbedrijf Biotalys.
Het is verleidelijk om te denken aan een scenario waarin Boerenbond als de ultieme aandeelhouder de MRBB-miljarden te gelde maakt en de euro’s dan overmaakt aan de kleine 16.000 leden van de organisatie. De gedachte is misschien aantrekkelijk, maar buiten de vraag of je het vermogen geheel als boerengeld mag beschouwen en hoe je dat dan verdeelt, is er ook nog zoiets als het collectieve belang.
Boerenbond heeft vandaag mede dankzij MRBB een in onze buurlanden ongezien sterke positie in de lobby richting bestuur en beleid. De wanordelijke landbouwprotesten in Nederland zijn geen teken van kracht, maar van zwakte. De grootste landbouworganisatie van Nederland heeft controle over boeren noch politiek. In Vlaanderen is het quasi ondenkbaar dat de politiek zo ver zou gaan met een boeronvriendelijk beleid, als in Nederland.
Vanzelfsprekend draagt Boerenbond met haar grote onderliggende vermogen ook een grote verantwoordelijkheid om ook echt op te komen voor de vele landbouwers die zijn aangesloten. Ze doet dat ook niet alleen door voor boervriendelijk beleid te lobbyen, maar ook door haar gewicht te zetten achter bijvoorbeeld sociale projecten en innovatie. Over het beleid kan een mens twisten, maar hoge bomen vangen veel wind en het is ook aan de boeren zelf om hier via de uitgebreide structuur op toe te zien.
