Startpagina Archief

Het geboortemoment

In ons artikel van vorige maand hadden we het over de voorbereiding van de geboorteperiode op een schapenbedrijf. Ondertussen is het half maart en zitten we midden in de geboorten. Het aantal levende lammeren per ooi is cruciaal voor de rendabiliteit. Het verschil tussen een levend of een dood lam tijdens de geboorte is echter soms een kwestie van minuten!

Leestijd : 3 min

Geregeld wordt vooropgesteld dat bepaalde rassen alleen lammeren en dat geen geboortetoezicht nodig is. Wij willen ons daar uitdrukkelijk van distantiëren. Klassiek ligt de lamsterfte rond de geboorte tussen 10 en 25%. Een bedrijf dat zonder toezicht laat aflammeren, en waar maar 10% van de lammeren verloren gaat, mag stellen dat geen toezicht nodig is, maar dit soort bedrijven zal schaars in aantal zijn. Toezicht bij de geboorten is een must! Wie zijn uitvalpercentage kan beperken tot ongeveer 12% aan het einde van het aflamseizoen heeft goed geboerd.

Wanneer zal onze ooi lammeren?

De gemiddelde drachtduur bedraagt 145 dagen, maar met een spreiding tussen dag 138 en dag 152. Wanneer , zoals aan te raden, de ooi in de week vóór het lammeren bijgeschoren wordt om de vulvaregio en de buik wolvrij te maken, zal men de ontwikkeling van de uier en het opzwellen van de schaamlippen goed kunnen volgen. Het geboortemoment juist inschatten kan alleen door geregeld de dieren grondig gade te slaan. Als men tweemaal per dag de dieren grondig observeert, dan kan men mits enige ervaring, zeker voor oudere ooien het geboortemoment vrij goed inschatten, zeker voor ooien die een meerling dragen. Ooien die slechts één lam krijgen, veranderen vrij snel en kort voor de geboorte. Ook ooilammeren, die in het eerste levensjaar werpen, kunnen soms vrij onverwacht aan de geboorte toe zijn. Hier is dus nog meer aandacht voor nodig.

Gedragingen van de ooi

Een ooi die aan lammeren toe is, heeft normaal een gevulde uier, heeft een rood opgezette vulva , maar staat ook recht, terwijl alle andere ooien rusten. Ze urineert ook meer dan in normale situaties, krabt met de voorpoten op de grond, legt zich frequent neer en staat weer op, en dit alles vooraleer het persen begint en de vruchtblazen tevoorschijn komen.

Start van de geboorte

Bij een normale geboorte komt na het persen eerst de waterblaas en dan de vruchtblaas. Soms breekt het water echter intern, zodat er weinig te zien is. Als de ooi na 1 à 2 uren onrustig is en met het persen geen vooruitgang boekt, is het aangewezen om even te voelen wat er aan de hand is. Meestal zal bv. bij stuitligging van het eerste lam immers alles geblokkeerd zijn. Heeft men zelf onvoldoende ervaring, dan roept men het best de dierenarts ter hulp.

De geboorte

Een lam wordt normaal geboren met de kop op de gestrekte voorpoten. Er zijn echter veel afwijkingen mogelijk: een kop zonder poten, een kop met één poot, poten zonder kop. Telkens moet eerst gecorrigeerd worden, anders kan het lam niet geboren worden, behalve als het zeer klein is. Bij een achterste voor opstelling moeten de 2 achterpoten gestrekt eerst komen, en mag de geboorte niet te veel tijd in beslag nemen. Bij stuitligging (dit is wanneer het achterste van het lam met het staartje in de geboorteweg geduwd wordt), is de geboorte meestal onmogelijk. Dan moeten, met enige ervaring en zorg om de baarmoeder niet te beschadigen, de achterpoten gestrekt worden . Een achterwaartse ligging is steeds behoorlijk risicovol om de geboorte tot een goed einde te brengen.

Voor schapenhouders met weinig geboorte-ervaring is het steeds aangeraden om tijdig hun dierenarts ter hulp te roepen.

Andre Calus

Actueel

Voir plus d'articles
Meest gelezen