Trage tractoren
Op tientallen kruispunten sloten andere, protesterende landbouwers met hun tractoren – en veel spandoeken voor boeren die rechtszekerheid en ruimte zoeken – aan bij de traag rijdende colonnes.
De tractoren puften daarna al toeterend verder op de ringwegen rond Roeselare, Gent, Tienen, Geel en Hasselt. Hier en daar was Vlaams minister Zuhal Demir kop van Jut, zo bleek onder meer op een kartonnen bord: ‘C4 voor Demir’.
In Roeselare liep de Ringweg kort na 14 uur volledig vol met tractoren met betogende landbouwers. Uit alle windstreken kwamen ze de Ring opgetreden. Ook op alle toegangswegen rond Roeselare was er al vlug stilstaand verkeer of werden wegen door de lokale politiediensten afgesloten.
Joris Vande Vyvere, voorzitter Boerenbond West-Vlaanderen : “De actie was broodnodig en was een heel groot succes. Het kan zo niet meer verder. Het slot zit volledig op het vergunningenbeleid, wat voor veel boeren de toekomstplannen onzeker of onmogelijk maakt.”
Met de handen in het haar
Ook loonwerker Kurt Vergote uit Ruiselde sloot zich aan bij de actie. “Het is genoeg geweest, zo kan het niet meer verder. Vroeger vroeg men om te groeien en te groeien, wat voor welvaart zorgde. En nu zitten veel landbouwers met de handen in het haar, want men weet niet meer hoe het verder kan en moet.”
In Geel kwamen meer dan 700 tractoren de straat op, wat zorgde voor een veel grotere opkomst dan verwacht. Opvallend veel tractoren hadden een vrouwelijke bestuurder, en daar is Sabina Vandeweyer van Ferm best trots op: “Ook de agravrouwen zijn heel bezorgd over de toekomst, en ik ben trots dat ze hier zo massaal aanwezig waren. Mijn eigen landbouwbedrijf heeft op dit moment geen nieuwe vergunning nodig, maar wel over enkele jaren. Dan moet ons bedrijf ook aan alle voorwaarden voldoen die in het nieuwe stikstofkader zullen verschijnen. We willen dus graag snel weten op wat we ons moeten voorbereiden.”
Haalbaar en betaalbaar
Phille Renders, voorzitter Groene Kring Antwerpen, hoopt ook dat er snel meer duidelijkheid komt: “Wij leven al een jaar in onzekerheid en kunnen daardoor als jonge landbouwers geen bedrijf overnemen. Wij moeten grote leningen aangaan en kunnen zonder stikstofkader niet inschatten of we die kunnen aflossen. We willen zeker mee op de kar van de toekomst springen en inspanningen doen voor het milieu, maar die moeten haalbaar en betaalbaar zijn.”
Met het stikstofarrest van 25 februari kwam heel het kader rond stikstof op losse schroeven te staan en ging de vergunningsverlening in de landbouw de facto op slot. De Vlaamse regering beloofde snel een einde te maken aan het vacuüm dat gecreëerd werd met een definitief stikstofkader dat rekening zou houden met ecologische en socio-economische doelstellingen.
Géén definitief PAS
In mei kwam nog een instructie die soepel was voor de industrie en heel streng voor landbouw. “Sindsdien bleef het stil en intussen is één ding zeker: er komt geen definitief PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) voor het einde van het jaar. Bedrijfsmodellen en toekomstplannen werden van de ene dag op de andere onderuitgehaald, bedrijfsontwikkelingen (in welke vorm dan ook) zijn onmogelijk en zelfs een regeling voor vergunningen die op korte termijn aflopen was niet mogelijk”, zegt Georges Van Keerberghen, ondervoorzitter Boerenbond.
“We beseffen dat het stikstofdossier heel complex is en dat ook de landbouwsector zware inspanningen zal moeten leveren, al is duidelijk dat de landbouwsector alleen het probleem niet zal kunnen oplossen. We willen – net zoals in het verleden – blijven samenwerken om oplossingen te vinden. Al is de ironie nu juist dat het jonge bedrijven zijn die sterk geïnvesteerd hebben in emissiebeperkingen bij wie nu het water aan de lippen staat.”
