“Reclame op de stal naast

de snelweg werkt super”

Stijn Peters runt de leghennenhouderij in Didam in maatschap met zijn ouders Jos en Karin. “Deze locatie is al vanaf 1883 in de familie, alleen werden de gronden in 1945 gesplitst door de aanleg van de A12”, vertelt Stijn. “Op zich was dat in die tijd wellicht ongunstig, maar nu is het voor mij supergunstig door de directe ligging aan één van de belangrijkste snelwegen van Nederland, de A12.”

Stijn en zijn ouders namen de boerderij in 2018 over van opa en oma Peters. Er stonden nog een aantal oude stallen in die tijd. Meteen na de overname van opa en oma werd de maatschap opgericht van Stijn en zijn ouders en kon ook een vergunning aangevraagd worden voor een splinternieuwe pluimveestal voor 21.000 leghennen. In januari 2021 was de vergunning binnen en ging firma Beek Agri aan de slag met de bouw van de nieuwe stal.

Bekend met pluimvee

In zijn jonge jaren had Stijn al als hobby het verkopen van jonge leghennen. Vanuit die hobby ontstond zijn interesse voor pluimvee. Daarna ging hij in weekenden en tijdens vakanties werken bij een pluimveevermeerderaar. Vervolgens deed hij een middelbare en hogere beroepsopleiding richting pluimveehouderij. Stijn: “Mijn ouders hebben sinds 2013 een pluimveebedrijf en hebben dit uitgebouwd naar meerdere locaties.”

Stijn is ook zeer goed bekend met de pluimveesector, omdat hij na zijn studies aan de slag kon als voorlichter Vleeskuikenouderdieren regio Midden-Noord bij het Nederlandse mengvoerbedrijf ABZ Diervoeding uit Nijkerk. Hij houdt zich bezig met de technische begeleiding van klanten en het verkopen van voer en vleeskuikenouderdieren. Stijn heeft dus, voor hij samen met zijn ouders besloot om met scharrelhennen te beginnen, eerst gekeken of hij met vleeskuikenouderdieren kon beginnen. Hij ging zelfs naar diverse locaties om te kijken of het hem aanstond, maar uiteindelijk is dat niets geworden. Hij had daarvoor, tussen 2019 en 2021, al wel een huurstal waarin hij zogeheten ‘broederhaantjes’ grootbracht. Dit zijn de mannelijke haantjes die overblijven nadat de leghennenkuikens uitgebroed zijn. In het kader van de Duitse Ohne Kükentöten (OKT)-wetgeving mogen deze haantjes niet meer gedood worden net nadat ze uitgekomen zijn. Stijn: “Het grootbrengen hiervan is geen aantrekkelijk concept door de ongunstige voerconversie. Door dit werk heb ik wel ervaring opgedaan met ondernemerschap en met het verzorgen van pluimvee. Daar was het ook vooral om te doen.”

Toch leghennen

Dat Stijn uiteindelijk tóch voor leghennen koos, is omdat de locatie pal langs de A12 ligt, de belangrijkste Nederlandse snelweg naar Duitsland. Dat is dus een perfecte zichtlocatie. De luxescharrelstal met ‘Wintergarten’ heeft een totale lengte van maar liefst 90 m en is 21 m breed. In de eerste 10 m van de stal bevindt zich de hygiënesluis, de eisorteerruimte, de technische ruimte, de eieropslag en maar liefst 3 ontvangst- en educatieruimtes en een skybox (die 7 dagen per week toegankelijk is). Aansluitend ligt het stalgedeelte voor de leghennen, dat is 75 m lang. De laatste 5 m van de stal is de geïntegreerde mestloods. Van de 21 m stalbreedte omvat het binnenverblijf 14 m en de ‘Wintergarten’ 7 m. Ook zit er in de zijkant van de stal een daglichtstraat, die 75 m lang is en 1 m hoog. Het dak is voorzien van diverse daglichtvensters. Stijn: “Die kunnen wij open- en dichtdoen, zodat we de kippen kunnen voorzien van de juiste hoeveelheid licht. Deze stal voldoet dan ook ruim aan de eisen voor het ‘Beter Leven 1 ster’-keurmerk, waar wij voor produceren.”

Hennen piekten flink

De voorkant van de stal heeft een zeer open karakter. Dit valt onmid-dellijk op, doordat er veel glaswerk gebruikt werd. Op de achterzijde van de stal staat levensgroot de reclame voor het eigen concept van Stijn: ‘EiLokaal Didam, Verse eieren te koop’.

In de nieuwe leghennenstal staat een volièresysteem van Jansen Poultry Equipment. Stijn: “Het prettige aan dit systeem is dat het degelijk én overzichtelijk is. Zowel onder als langs deze volière kunnen de leghennen scharrelen.” De jonge hennen krijgt hij via Verbeek in Lunteren. Hij koos voor het ras Novogen Brown Light. Die kwamen op het bedrijf op een leeftijd van 17 weken. Stijn: “Deze soort is rustig en prettig in de omgang. En het is een hen die veel eerste soort eieren legt. Ze piekten ook vroeg, rond de 25 weken lag het legpercentage op maar liefst 97%.” Nu, op inmiddels 40 weken, ligt het legpercentage nog op gemiddeld zo’n 96%. Omdat deze hen een lange ronde makkelijk aankan, wil Stijn ze aanhouden tot zo’n 90 weken. “Het mooiste is als ze goed blijven leggen tot na Pasen 2023, dan pak ik die gunstige periode ook nog even mee.” Je zou wellicht denken dat de jonge pluimveehouder als voorlichter vleeskuikenouderdieren zelf geen voorlichter nodig heeft, maar die heeft hij wel, natuurlijk via ABZ Diervoeding, en dan een speciale leghennenvoorlichter.

Wat ook bijzonder is in de stal bij de familie Peters, is de stuurbare ledverlichting. Stijn: “Het aanleren van het slapen in het volièresysteem bereiken wij door tijdens het dimproces van het licht, het licht op de grond eerder uit te doen dan de lampen aan het plafond. Dit stimuleert de hen om van de grond af te gaan en om in de volière te gaan.” De leghennen zitten bij de pluimveehouder ’s nachts bovenin een kunstmatige boom op een trigoonbuis (driehoekige zitstok). Op deze buis met een driehoekige vorm heeft de kip goed grip met haar poten. Verder is deze buis zeer hygiënisch doordat de stang goed te reinigen is. Al is de stal nog zo luxe, toch besloot Stijn er tweedehands inlaatventielen van Big Dutchman in te zetten. Stijn nuchter: “Ze waren stukken goedkoper dan nieuwe, dus waarom niet.”

Optimaal stalklimaat met warmtewisselaar

Om een optimaal stalklimaat te bereiken heeft de familie Peters geïnvesteerd in een warmtewisselaar van Vencomatic, de Agro Supply. Deze warmtewisselaar warmt de koude buitenlucht met warme stallucht op voordat die de stal weer ingeblazen wordt. De opgewarmde verse lucht wordt vervolgens door het volièresysteem in de lengte van de stal verdeeld. Stijn: “Hierdoor kunnen wij het klimaat in de hele stal optimaal houden. Dat wil zeggen: goed op temperatuur en met genoeg verversing van de lucht. Als er extra ventilatie nodig is, kunnen we de 8 plafondventilatoren inschakelen.” Met de warmtewisselaar wordt tevens de mest op de mestbanden gedroogd, waardoor de ammoniakuitstoot bij de bron wordt aangepakt. Doordat de mest wordt gedroogd, reduceert ook het gewicht van de mest.

De jonge Nederlandse pluimveehouder heeft over veel dingen in de bedrijfsvoering goed nagedacht. Zo is de silocapaciteit zo ingesteld dat er 20% graan bijgemengd kan worden. Stijn: “Nu doen wij dat niet met die hoge graanprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne, maar zodra de tarweprijzen weer dalen, beginnen we hiermee.” Naast tarwe mengt hij CCM bij met een CCM-bak van VTL. Deze bak heeft een volume van 2.400 kg. De aangekochte CCM kuilt hij in bij een melkveehouder in de buurt. “In totaal hebben wij 270 ton CCM ingekuild. Als ik zowel tarwe als CCM bijmeng, dan is zo’n 40 - 45% van het rantsoen voor de hennen regionaal. Stijn: “En dat past precies bij ons concept om zo veel mogelijk in de regio te werken.”

Een gasaansluiting heeft de nieuwe stal niet, omdat de stal dermate geïsoleerd is dat dit niet nodig is. De offertes voor het installeren van zonnepanelen liggen al klaar. Stijn: “Het aantal zonnepanelen dat wij aanschaffen, hebben wij afgestemd op de energiebehoefte van ons bedrijf.” In het eierinpaklokaal van het bedrijf staat een eierinpakmachine van Damtech, de Optipack 70. Deze heeft een capaciteit van 25.000 eieren/uur. Stijn: “Wij kunnen echter maar 18.000 eieren/uur aan, omdat de Damtech-sorteermachine die ervoor staat, die capaciteit heeft. Maar dan nog is die capaciteit voldoende.”

Naar 100% eigen afzet

Op het terrein van familie Peters staat ook een halletje waar eierautomaten staan voor de particuliere verkoop van de eieren. Stijn: “Het potentieel aan klanten is hier enorm, omdat de gemeentes Didam en Zevenaar in totaal zo’n 45.000 inwoners tellen. Dat is ook de reden dat ik voor kwalitatief goede tafeleieren ben gegaan.” Momenteel verkoopt de jonge leghennenhouder via de eierautomaten zo’n 2% van zijn eieren rechtstreeks en aan de plaatselijke horeca, streekwinkels en land- en boerderijwinkels nog eens zo’n 20%. De rest gaat naar eierhandel Gebr. Van Beek in Wehl. Stijn wil echter naar 100% eigen afzet van zijn tafeleieren. “Vandaar ook ons nieuwe concept EiLokaal Didam. Binnenkort staat deze slogan ook op al onze eierdoosjes. De slogan staat voor regionaal en transparant produceren.” Het is een stip op de horizon, naar 100% eigen afzet, maar de jonge leghennenhouder doet er alles aan om zijn doel te bereiken. Vandaar ook dat over de volle lengte van de stal naast de ‘Wintergarten’ binnen enkele maanden een smalle bosrand wordt gecreëerd. “Deze bosrand is geen verplichting, in ons geval, maar een initiatief van onszelf. Wanneer de hen wakker is, heeft gemest, gegeten, gedronken en een ei heeft gelegd, gaat het uitloopluik open, zodat er ook in de Wintertuin gescharreld kan worden en binnenkort dus ook op een strook grond waaronder meer boomstronken komen te liggen.”

Trotse pluimveehouder

De jonge Nederlandse pluimveehouder organiseert zelfs speciale promotiedagen om zijn concept in de markt te zetten. Zo organiseerde hij half april in een weekend een speciale paasactie, waarbij gezinnen met kinderen eieren konden komen schilderen en paasknutselwerkjes konden maken. Ook stond er een groot springkussen op het boerenerf. Er kwamen zo’n 30 gezinnen op het evenement af. Stijn: “En die waren ook heel enthousiast. Het waren geen mensen die ik ken, dus dit is echt een goede manier om mijn concept te promoten. Hopelijk komen die mensen op den duur allemaal eieren bij mij kopen of kopen ze mijn eieren bij de streekwinkels en land- en boerderijwinkels hier in de buurt.” De leghennenhouder wil op den duur, als dat lukt, zelfs aan supermarkten in de regio tafeleieren leveren.

Met zijn speciale promotiedagen wil Stijn niet alleen zijn eigen bedrijfsimago verbeteren, maar ook dat van de gehele Nederlandse pluimveesector. “De reden is omdat ik trots ben op de Nederlandse pluimveehouderij. Wij, als familie, komen daaruit voort en daarom wil ik ook mijn collega’s steunen. Vandaar ook dat wij niet bezuinigd hebben op ontvangst- en educatiemogelijkheden en op een luxeskybox.” Hiermee wil hij laten zien hoe de pluimveesector in de praktijk functioneert. Stijn wijst daarbij nog even op de huidige campagne in de varkenshouderij in Nederland. “Die hebben als slogan ‘Het ware verhaal’ en dat is precies waar het om draait. Nu wordt er door sommige media een verkeerd beeld van onze sector geschetst.” Het uiteindelijke doel van Stijn is om een volwaardig inkomen te kunnen halen uit zijn nieuwe pluimveestal met 21.000 hennen.

Dick van Doorn