Tinne Rombouts, Vlaams parlementslid voor CD&V, zette de heikele relatie tussen de wolvenpopulatie in Vlaanderen en (klein) vee op de agenda van de commissie Leefmilieu in het Vlaams parlement. Niet alleen beet een wolf de voorbije weken en maanden schapen dood, er dook een geval van een doodgebeten rund op.
Grote onrust
“Op het moment dat de schadegevallen bekendgemaakt worden, worden eigenaars aangezet om hun kleinvee te beschermen met een wolfwerende omheining, of eventueel worden de dieren tijdelijk opgesloten, in afwachting dat er meer duidelijkheid zou zijn over de wolf”, stelt Tinne Rombouts.
“Een pittig detail in heel deze situatie is wel dat de schapenhoeder van wie de schapen doodgebeten werden, die ook effectief al beschermd had met een wolfproof afrastering van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB).
Ik denk dat iedereen ook opgeschrikt is door de beelden en het signaal van wat de wolven in Limburg hebben aangericht, namelijk dat een kudde runderen is aangevallen, waarbij één rund ook het leven heeft moeten laten. Dit verontrust mij toch bijzonder sterk.
Daar waar experten tot voor kort, tot voor dit voorval, altijd beweerden dat het ondenkbaar is dat groot rundvee, hoefdieren, aangevallen zouden worden, zeker al niet in een kuddetoestand, moeten we vaststellen dat de realiteit blijkbaar toch anders is. Niet één rund, niet één verzwakt rund, maar een kudde jonge, gezonde runderen werd aangevallen.”
Geen nulrisico
Volgens de informatie op de website van ANB stelt men dat er in de toekomst maar schadevergoeding gegeven kan worden wanneer er preventieve maatregelen genomen zijn. “Een nulrisico bestaat echter niet, als we weten dat de wolven in de omgeving zitten of kunnen komen, wetende dat wolven tot 50 km per dag kunnen afleggen en dus overal in Vlaanderen kunnen opduiken. Dat zou willen zeggen dat iedereen met vee op een weide zijn weide wolfproof moet afrasteren?”, vraagt Tinne Rombouts zich af.
Vandaag is er een subsidie voor wie een wolfwerende afrastering plaatst in risicogebied. De afbakening van risicogebieden is dus cruciaal. “Hoe zijn deze risicogebieden initieel bepaald en wanneer worden de risicogebieden bijgewerkt? Is dat periodiek of na een aantal waarnemingen? Hoe wordt bij de afbakening van risicogebieden omgegaan met de extreme mobiliteit van een wolf die tot 50 km per dag kan afleggen? We moeten vaststellen dat er regelmatig op diverse plaatsen, in de Kempen bijvoorbeeld, wolven opduiken en dat die de nodige sporen achterlaten”, aldus Tinne Rombouts.
Het Wolvenplatform
Vlaams Omgevingsminister Zuhal Demir heeft op het eerdere Wolvenplatform aangekondigd dat er bij de geactualiseerde subsidieregeling een koppeling zal worden gemaakt tussen het nemen van preventieve maatregelen en het verkrijgen van een schadevergoeding, weliswaar met een overgangsperiode.
“Dat was vooral om ervoor te zorgen dat er voldoende preventieve maatregelen genomen zouden worden. Zoals op de website wordt aangegeven, zal dergelijke koppeling enkel gemaakt worden in gebieden waar wolven gevestigd zijn en de kans op wolvenaanvallen groter is”, aldus minister Demir.
Zo is er voor de gevestigde roedel in Noord-Limburg in 2018 al een risicogebied afgebakend waar een hoger risico bestaat, en waarbinnen al verschillende jaren sterk is ingezet op ondersteuning. “Na een overgangs-periode kan er verwacht worden dat in het risicogebied voldoende maatregelen worden genomen door de veehouders om de dieren te beschermen. Het kan niet de bedoeling zijn dat veehouders een schadevergoeding krijgen als ze geen preventieve maatregelen willen nemen.”
Buiten de risicozone is het risico op aanvallen op kleinvee iets kleiner, maar niet onbestaand. “Er kan van de veehouders echter niet verwacht worden dat zij wolfwerende maatregelen nemen. Uiteraard moedigen wij alle initiatieven in heel Vlaanderen aan en kunnen ook de veehouders voor advies terecht bij het Wolf Fencing Team, dat wij ook hebben bijgestuurd op vraag van de sector”, gaat minister Demir verder.
Wijzigingen subsidie
Er komen enkele wijzigingen aan het subsidiebesluit. Zo is er een betere omschrijving van de te hanteren normen en materialen. Er is ook een uitbreiding van het aantal kleinveesoorten: schaapachtigen, kameelachtigen en hertachtigen. Er is verder de subsidiëring van niet-elektrische aanpassingen om ondergraving tegen te gaan. Ook verenigingen kunnen een aanvraag indienen.
“Er wordt een hoger subsidiepercentage toegekend, namelijk 90%. Er is verder een forfaitaire vergoeding voor de onderhoudskost. Naast de aanpassing van een bestaand raster wordt in enkele gevallen ook de mogelijkheid geboden voor het plaatsen van een nieuw raster, bijvoorbeeld bij natuurlijke barrières die voor de wolf wel overbrugbaar zijn. En een raster voor kwetsbare koeien, net na het kalveren of wanneer ze ziek zijn, wordt voor 90% gesubsidieerd.”
Volgens minister Demir is het een uitdaging om met de wolf samen te leven. “Er is een kader, ook voor probleemwolven. Er is voldoende financiering. We gaan die ook aanpassen, op basis van terechte bekommernissen. En telkens als er schade is, moeten we er snel bij zijn. Maar ik luister natuurlijk ook graag naar andere voorstellen, die we eventueel nog kunnen meenemen”, besluit minister Demir.
