Pachtdecreet belangrijk voor de toegang tot grond

In deze Vlaamse legislatuur moet de hervorming van de Pachtwet worden goedgekeurd.
In deze Vlaamse legislatuur moet de hervorming van de Pachtwet worden goedgekeurd. - Foto: LBL

I n het Vlaams regeerakkoord (zie hieronder) staan de voornaamste krachtlijnen, overeengekomen en ondertekend door de partijen die deel uitmaken van de Vlaamse regering.

De conceptnota van N-VA-parlementsleden (zie volgende pagina) borduurt daarop verder, maar legt ook enkele nieuwe klemtonen.

Gedachtewisseling

In een gedachtewisseling in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement werd daar verder op ingegaan. De bedoeling is dat nu alles samen wordt gebundeld en overgemaakt aan Vlaams landbouwminister Hilde Crevits, die de Vlaamse regering in deze legislatuur een nieuw Pachtdecreet moet voorleggen.

Bart Dochy (CD&V), voorzitter van de commissie Landbouw, benadrukt dat de krachtlijnen uit het Vlaams regeerakkoord de leidraad verder moeten vormen.

“Vergeet niet dat die hervorming van de Pachtwet al vele jaren op de agenda van de Vlaamse regering staat, maar dat bijvoorbeeld in een vorige legislatuur geen overeenstemming werd bereikt.”

Toch is elke partij het erover eens dat het nu wel eens moet gebeuren.

“Een gepensioneerde pachter moet eenvoudiger zijn opzeg kunnen krijgen en hij verliest zijn voorkooprecht als er geen opvolger is of als die niet tijdig wordt aangesteld”, stelt Vlaams volksvertegenwoordiger Bart Dochy.

Vertuining tegengaan

Voor CD&V moet seizoenspachten wel nog mogelijk zijn. “Zeker ook voor meerjarige teelten, maar dan moet de mestregelgeving hierop ook inspelen”, stelt Bart Dochy. Verder is CD&V voorstander om in de toekomst in een afzonderlijke regeling te voorzien voor eigenaars die over een klein landbouw areaal (max 1,5 ha) beschikken. “Op die manier willen we ook de verdere vertuining tegengaan.”

Eén van de heikele punten blijft ongetwijfeld de pachtprijs. Voor Dochy moet die prijs evenwichtig zijn en zou een stijging van de pachtprijs moeten voldoen aan 3 parameters: indexering, landbouwrendabiliteit en waardestijging van de grond. ”Er moet ook meer duidelijkheid komen over de berekening van de vergoeding bij het einde van de pacht.” Zo heeft volgens Dochy de Oost-Vlaamse Landbouwkamer een berekeningsmethode ontwikkeld, die beter voor heel Vlaanderen wordt uitgerold.

Korte duur bespreekbaar?

Voor Bart Van Hulle, Vlaams parlementslid voor Open VLD, moet de hervorming van de pachtwetgeving samengaan met andere doelstellingen, zoals onder meer de toekomst van onze Vlaamse landbouw. “Het ziet er verder naar uit dat er in onze landbouw meer professionalisering, meer competitie, meer internationalisering én meer vennootschappen komen. Daar moet ook de nieuwe pachtwet op inspelen.”

In tegenstelling tot andere partijen wil Open VLD de pacht van kortere duur bespreekbaar maken. “Maar we moeten ook achterpoortjes sluiten. Zo zou het niet langer mogelijk moeten kunnen zijn dat bijvoorbeeld een gepensioneerde landbouwer die grond in pacht heeft, die jaar na jaar als seizoenspacht verhuurt aan andere landbouwers.”

Voor de liberalen is het duidelijk dat er aan de vrijeteeltkeuze niét mag worden geraakt. “Daarin gaat de conceptnota van N-VA te ver. Die voorziet eventueel bijkomende voorwaarden. Absolute teeltvrijheid is voor ons heel belangrijk. Voorwaarden, zoals op het vlak van ecologie, aan de pachter opleggen, kan voor ons niet.” Open VLD zet ook vraagtekens bij het feit dat openbare besturen pachters zouden kunnen opzeggen in niet-agrarische gebieden om bijvoorbeeld die grond een andere bestemming te geven.

Goede conditie grond

Voor Vlaams Belang, bij monde van Leo Pieters, zouden goede landbouwpraktijken moeten kunnen worden opgenomen in het pachtcontract. “We denken dan aan de goede conditie van de grond. Verpachters zouden gronden gemakkelijker moeten kunnen laten overgaan naar een andere verpachter of een andere pachtovereenkomst sluiten, wanneer die voorwaarde (goede conditie van de grond) niet wordt gerespecteerd”, stelt Leo Pieters. Het Vlaams Belang wil ook de oude pachtcontracten laten registreren.

Net als Open VLD wil Vooruit ook dat er aandacht gaat naar andere doelstellingen. “Zoals de richting die het Vlaams landbouwbeleid verder wil inslaan. “Dan gaat het bijvoorbeeld over de omzetting van de Vlaamse invulling van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid”, zegt Vlaams parlementslid Ludwig Vandenhove. Dan verwijst hij naar bijvoorbeeld keuzes op het vlak van bodem, klimaat of biolandbouw. “Daar moet de toekomstige pachtwetgeving dan ook rekening mee houden.”

Openbare besturen

Verder vindt Vooruit dat gemeenten en OCMW’s de keuze moeten hebben om voor een bepaalde teelttechniek of een bepaalde teeltkeuze te gaan. “Zo kunnen openbare besturen mee de motor zijn achter het Europees en Vlaams GLB-beleid.” Maar meten is weten en zo’n centrum, dat ‘pacht’ als expertise heeft, bestaat in Vlaanderen echter niet.

Voor Chris Steenwegen, Vlaams parlementslid voor Groen, zijn 3 uitgangspunten belangrijk. Vooreerst wil Groen dat pacht weer het leidende principe wordt voor het gebruik van gronden door landbouwers. “Veel eigenaars weigeren vandaag in een pachtsysteem te stappen, omdat ze denken dat die pacht eeuwigdurend is. Ook voor jonge boeren is het belangrijk om voldoende toegang tot grond te kunnen hebben.”

Groen vindt dat er voor pensioenboeren een omgekeerde bewijslast moet komen: zelf aantonen dat ze nog boer zijn en als ze het bedrijf aan een opvolger overlaten, moet dit de start van een nieuwe overeenkomst zijn. “Er moeten ook parameters op het vlak van kwaliteit in het pachtcontract worden opgenomen.” Dan denkt Groen onder meer aan de landschappelijke invulling, de bodemkwaliteit en de biodiversiteit. “Een plaatsbeschrijving kan in het pachtcontract worden opgenomen.”

Voor Groen is de teeltkeuze niet alleen de beslissing van de pachter. “Wie als verpachter vele jaren de grond biologisch liet bewerken, moet die keuze voor bio ook aan de pachter kunnen opleggen. Er gebeurden dan heel wat inspanningen, zoals de erkenning voor biolandbouw”, aldus Chris Steenwegen.

Veel meer transparantie

Dan is er nog transparantie. “Er moet veel meer duidelijkheid komen over wie welke gronden pacht.” Vandaag bestaan daar geen of weinig gegevens over. Beleid voeren is dan ook moeilijk. “Schriftelijke overeenkomsten zouden een grote stap vooruit zijn, maar ook bestaande overeenkomsten moeten worden omgezet. Dat verhoogt de transparantie”, besluit Steenwegen.

Lieven Vancoillie

Meest recent

Meest recent