Wij lichten toe wat veranderde en brengen een aantal zaken in herinnering.
Vlaamse bevoegdheid
Bij de zesde staatshervorming in 2014 werd de bevoegdheid voor dierenwelzijn overgeheveld naar de gewesten. Voordien was dierenwelzijn een bevoegdheid van de Belgische staat, die daarvoor met de Wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren een volledige regeling had uitgewerkt. Sinds de bevoegdheidsoverdracht naar de gewesten hebben de 3 gewesten wijzigingen aangebracht binnen deze wet. Op 4 oktober 2018 heeft het Waals Gewest zelfs een eigen Dierenwelzijnswetboek afgekondigd. Dit wetboek trad op 1 januari 2019 in werking en verving gedeeltelijk de Dierenwelzijnswet op het grondgebied van het Waals Gewest. In Vlaanderen blijft de Dierenwelzijnswet wel bestaan, maar brengt het Vlaams parlement er door eigen decreten wijzigingen in aan die enkel in het Vlaamse gewest gelden.
Verhoging straffen
Zo worden door het decreet van 4 februari 2022 de verschillende strafmaten uit de Dierenwelzijnswet enerzijds significant verhoogd en anderzijds gelijkgeschakeld. Alle inbreuken op de Dierenwelzijnswet worden strafbaar met een gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar en met een geldboete van 52 euro tot 100.000 euro (te vermenigvuldigen met opdeciemen, die momenteel 8 bedragen) of met 1 van die straffen alleen, dit voor zover er in het Strafwetboek geen strengere straffen van toepassing zijn.
Volgens de memorie van toelichting bij dit nieuwe decreet is deze verhoging nodig om overtredingen op de dierenwelzijnswetgeving te kunnen bestraffen met straffen die enerzijds voldoende ontradend zijn en die een afschrikking vormen van het ongewenste gedrag en die anderzijds tot een gedragsverandering leiden en een stimulering tot het gewenste gedrag, zijnde respectvol gedrag naar dieren toe.
Herhaling
Door het decreet van 4 februari 2022 worden personen die een tweede maal een inbreuk plegen op de strafbepalingen van de Dierenwelzijnswerk voortaan ook strenger bestraft.
Diegene die binnen een termijn van 5 jaar na een eerdere veroordeling in herhaling valt en een nieuwe overtreding begaat, riskeert immers door de doorgevoerde wijziging voortaan een gevangenisstraf en een boete gelijk aan het dubbele van het maximum dat bepaald is voor het laatst begane misdrijf, of één van die straffen alleen, zonder dat deze straf lager mag zijn dan 200 euro of 15 dagen gevangenisstraf.
Daarbij werd de oorspronkelijke termijn van 3 jaar na een eerdere veroordeling opgetrokken naar 5 jaar. Volgens de parlementaire voorbereiding was dit nodig om zowel rekening te houden met de tijd die het parket van de procureur des Konings nodig heeft om onderzoek te voeren vooraleer deze besluit om tot dagvaarding van de verdachte over te gaan, als met de traagheid in de rechtsbedeling eens het dossier bij de bevoegde strafrechter voorligt. Daardoor werd herhaling binnen een termijn van 3 jaar na een eerdere veroordeling in de praktijk een lege doos.
Sluiting
In de parlementaire voorbereiding wordt uitgelegd dat de handhavingsinstrumenten waarover een rechter beschikt, voldoende ruim moeten zijn, opdat hij gepast en afdoende bestraffend kan optreden in concrete situaties, en dit ongeacht het feit of er sprake is van herhaling na een eerdere veroordeling binnen een termijn van 5 jaar.
Inbreuken
Alle strafbare gedragingen uit de Dierenwelzijnswet bespreken, zou ons in het bestek van dit artikel veel te ver leiden. Toch willen we een aantal verboden in herinnering brengen. Zo wordt met de hiervoor vermelde straffen gestraft hij die een dier doodt in strijd met de Dierenwelzijnswet; hij die een dier arbeid laat verrichten, die kennelijk de natuurlijke krachten van het dier te boven gaat; hij die de aanvalsdrift van een dier opdrijft door het op te hitsen tegen een ander dier en hij die amputaties verricht die verboden zijn.
Ook wanneer dieren worden vervoerd zonder de regels te respecteren inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten, kunnen dezelfde straffen worden opgelegd.
In werking
Het decreet met de strafverhoging is in werking getreden op 20 maart 2022. Dit betekent dat voor inbreuken die gepleegd werden na die datum de zwaardere straffen kunnen worden opgelegd. Voor de misdrijven die wel voor 20 maart 2022 werden gepleegd maar pas later voor de rechtbank komen, gelden nog steeds de oude sancties. Een zwaardere strafwet kan immers enkel voor de toekomst worden opgelegd.
