Startpagina RULA Sierteelt

In de Jardin des Sens spelen bloemen een belangrijke rol

Marguerite de Crayencour komt uit Brussel, maar het is in Bornival, een deelgemeente van Nijvel, dat haar spade, kruiwagen en hark nu thuis zijn. Ze kweekt er geen groenten, maar bloemen, en niet alleen voor het mooie uitzicht. Haar bloemen worden bewonderd, men kan ervan genieten en ze doen ons goed.

Leestijd : 5 min

Marguerite, opgeleid als advocaat, probeerde het aan de balie, maar besefte al snel dat deze werkomgeving niet bij haar paste: "Ik was ongelukkig en ik had behoefte om te leven, om met mijn lichaam te werken, om een beetje schoonheid en natuur te herontdekken.” De aanleiding was eigenlijk een bezoek aan de Franse boerderij van Bec Hellouin in Normandië, een experimentele microboerderij die werkt volgens de principes van de permacultuur. "Ik werd verliefd op het concept en besefte dat dit was wat ik wilde in mijn leven. Ik wilde een producent van grondstoffen zijn en niet alleen een consument. Het idee sloeg aan. Ik heb ook The Moneyless Man van Mark Boyle gelezen, dat heeft me erg geïnspireerd.”

Van advocaat tot bloementeler

Toen ze haar baan verloor, ging Marguerite werken (kost en inwoning in ruil voor kleine taken) op een zelfvoorzienende boerderij. "Ik voelde me een beetje een sukkel in deze omgeving, die duidelijk in het begin niet echt mijn ding was, maar toch geraakte ik ervan overtuigd dat het dat was wat ik wilde doen. Daarom heb ik me ingeschreven bij Le Crabe in Jodoigne, dat onder meer een beroepsopleiding in biologische landbouw aanbiedt. Omdat mijn project helaas nog niet erg concreet was, werd mij geadviseerd om mij het jaar daarop opnieuw in te schrijven.”

Marguerite besloot daarom om haar project te verfijnen en om bij te leren door te reizen. Zij liep verschillende stages in België, Zuid-Amerika en ten slotte in Wallis, Zwitserland, waar zij een moestuin verzorgde voor een restaurant en samenwerkte met een producent van aromatische en geneeskrachtige planten. "Ik ontdekte dat je bloemen kon kweken. Tot dan dacht ik dat van de landbouw leven ofwel akkerbouw ofwel groenteteelt op kleine oppervlakten inhield.”

Na haar terugkeer en met deze ontdekking in haar achterhoofd, schreef zij zich opnieuw in bij Le Crabe, met de ambitie om moestuinen aan te leggen voor particulieren: "Het was moeilijk voor mij om me voor te stellen als boerin op mijn eigen land. Dit doel leek mij onbereikbaar. Dus besloot ik om mijn diensten aan te bieden aan mensen die er geen tijd voor hadden. Naarmate mijn opleiding vorderde, ben ik me echter meer gaan richten op aromatische en geneeskrachtige planten.”

De jonge vrouw beëindigde haar studiejaar bij ‘Un brin de campagne’, een producent van aromatische en geneeskrachtige planten in Tintigny: "Het was magisch, ik vond het geweldig en het heeft me zeker overtuigd, maar ik had nog een echte opleiding nodig. Ik vernam dat er een theoretische specialisatie en tegelijk ook een praktijkopleiding bestond over de productie en de verwerking van aromatische en geneeskrachtige planten voor voeding en cosmetica in de Jura (F). Het enige wat ik moest doen, was sparen om het te kunnen betalen.” Daarom werkte zij enkele maanden bij een traiteur, die aanbood om haar terug in dienst te nemen na haar opleiding.

Waardevolle ondersteuning

"Toen ik terugkwam van mijn 7 maanden durende stage, heeft Jean-Michel Loriers (JML Concept) me weer aangenomen en me geholpen om mijn project verder te ontwikkelen. Ik had het geluk een stuk grond te vinden niet ver van mijn werk, gelegen in een Natura 2000-zone. Dat stuk grond was achtergelaten door een groenteteler en werd gratis aan mij uitgeleend door de eigenaars. Vanaf 2018 en gedurende bijna 2 jaar ontwikkelde ik de ‘jardin des Sens’ en de teelt van eetbare bloemen, tegelijkertijd met mijn fulltime baan bij JML. Deze laatste was mijn eerste klant en hun vertrouwen was kostbaar, omdat ik mijn product rechtstreeks kon testen en de evolutie ervan kon zien van de pluk tot op het bord, inclusief het vervoer en het bewaren in de koelkast.”

De Jardin des Sens kweekt meer dan 60 soorten eetbare bloemen, aromatische kruiden en geneeskrachtige planten in Bornival in Waals-Brabant.
De Jardin des Sens kweekt meer dan 60 soorten eetbare bloemen, aromatische kruiden en geneeskrachtige planten in Bornival in Waals-Brabant. - Foto: DJ

Op het bord maar ook in de beker

Mosterd, bernagie, korenbloem, citroentijm, Oost-Indische kers, cosmea, viooltjes, agastache... : al deze bloemen, en soms zelfs hun bladeren, kunnen vers worden geplukt en versieren nog dezelfde dag uw borden en brengen uw gerechten op smaak.

De bloemen worden vers geplukt, in kleine doosjes gedaan en dezelfde dag nog geleverd. Ze worden vaak meteen gegeten, maar kunnen enkele dagen in de koelkast worden bewaard.
De bloemen worden vers geplukt, in kleine doosjes gedaan en dezelfde dag nog geleverd. Ze worden vaak meteen gegeten, maar kunnen enkele dagen in de koelkast worden bewaard. - Foto: DJ

Verse bloemen zijn goed, maar ze zijn maar kort houdbaar: "Ik heb over mijn productie nagedacht in termen van seizoensgebondenheid. Om altijd iets te bieden te hebben, heb ik andere gamma's ontwikkeld.” In 2019 installeerde Marguerite een droger in haar flat om kruiden te drogen. Ze bood kruidenthee van ijzerkruid en rozemarijn aan, waar haar vrienden en familie snel fan van werden.

Een deel van de bloemen worden in een droger gelegd om er kruidenthee van te maken.
Een deel van de bloemen worden in een droger gelegd om er kruidenthee van te maken. - Foto: DJ

De tuin nam steeds meer van haar tijd in beslag, dus dacht Marguerite eraan om deeltijds te beginnen werken om het onder controle te houden, maar de pandemie versnelde alles en uiteindelijk werkte ze voltijds in haar tuin. "De situatie is een beetje ingewikkeld en de verkoop is pas onlangs weer op gang gekomen, maar daardoor kon ik 100% van mijn tijd aan mijn project besteden en nieuwe producten bedenken.”

Zeep, balsems en oliën door zonne-infusie

Zij breidde haar assortiment aromatische planten en kruidenthee uit en besloot om zich met cosmetica bezig te houden. "Eenmaal gedroogd, laat ik de bloemen gedurende 6 weken in de serre trekken in jojoba-, olijf- of zonnebloemolie. Dankzij de warmte van de zon en op een zeer zachte manier brengt de plant haar parfum en haar geneeskrachtige eigenschappen over op de olie.” Met deze nieuwe grondstof maakt Marguerite zepen, balsems of lichaamsoliën van lavendel, calendula, damastroos of edele kamille. Zij heeft onlangs een distilleerketel aangeschaft en begint te distilleren om een gamma bloemenwaters te lanceren (rozemarijn, roos, korenbloem, lavendel, edele kamille...).

Dankzij kruidenthee en cosmetica kan Marguerite het hele jaar door producten van haar oogst aanbieden.
Dankzij kruidenthee en cosmetica kan Marguerite het hele jaar door producten van haar oogst aanbieden. - Foto: DJ

"Er moet nog gezaaid en geoogst worden. Met een beetje meer planning kan ik andere producten verwerken en ze in het laagseizoen afwerken en verkopen. Ik hou ook van het idee dat al deze assortimenten representatief zijn voor de ‘Jardin des Sens’: we hebben de aanblik, smaak en geur met de bloemen, smaak en geur met de kruidenthee, geur en gevoel met de cosmetica... en dan voor het gehoor, zijn er de vogels in de tuin!" Marguerite wil dat haar bloemen een rol hebben en dat ze nuttig zijn voor het lichaam. "Ze dienen niet alleen als decoratie op een tafel, we kunnen ze ook deel laten uitmaken van onze gewoonten en van onze zorg.”

Marguerite werkt samen met verschillende restaurants, waaronder JLM concept (uiteraard) en Tero (in Bierges en Brussel). Ze levert ook aan Brufresh Food, dat met de fiets levert aan geïnteresseerde Brusselse restaurants. Kruidenthee en cosmetica zijn verkrijgbaar via haar webshop.

Delphine Jaunard

Lees ook in RULA Sierteelt

Kwekersrecht beschermt de kweker van een nieuw plantenras

RULA Sierteelt Wie een nieuw plantenras wil laten beschermen, kan daarvoor een kwekersrecht aanvragen. Het kwekersrecht is een intellectueel eigendomsrecht voor veredelaars van nieuwe plantenrassen. Hun werk wordt beschermd als het ras onderscheiden, homogeen, bestendig en nieuw is. België hanteerde daarvoor gedurende lange tijd de wet van 20 mei 1975 tot bescherming van kweekproducten. Vandaag de dag is het kwekersrecht opgenomen in het Wetboek van Economisch Recht (hierna : WER).
Meer artikelen bekijken