De voorbije jaren namen de land- en tuinbouwsector en Boerenbond al verschillende maatregelen om spaarzaam watergebruik te stimuleren, maar ook op beleidsvlak zijn er extra inspanningen nodig, zegt de organisatie.
Het warme weer van de voorbije dagen en de aanhoudende droogte dwingen de overheid om maatregelen te nemen om het watertekort aan te pakken. Op verschillende plaatsen in Vlaanderen werden al captatieverboden ingesteld. In West-Vlaanderen bijvoorbeeld geldt al een totaal captatieverbod in het IJzerbekken. Voor een aantal gewassen in bepaalde regio’s dreigen problemen bij landbouwers waarvan de eigen watervoorraden uitgeput zijn, zoals sommige akkerbouwgewassen. Voor sommige groenten, zoals bloemkool, is de waterafhankelijkheid momenteel heel kritisch in West-Vlaanderen.
Oplossingen voor een klimaatrobuustere land- en tuinbouw
“De land- en tuinbouwsector heeft water nodig om dieren en planten te laten leven en groeien. Als antwoord op de droogte van de voorbije jaren namen de sector en Boerenbond al verschillende initiatieven om spaarzaam watergebruik te stimuleren, maar ook het beleid kan hieraan bijdragen”, zegt Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens.
Boerenbond roept de overheid op om mee te werken aan oplossingen om de Vlaamse land- en tuinbouwsector nog klimaatrobuuster te maken. Het inzetten op waterbuffering, zowel op bedrijfsniveau als collectief via een gebiedsgerichte aanpak, is een cruciale maatregel om voldoende water te voorzien. Te vaak botst de sector daar op sectorale regelgeving (erfgoed, landschap, grondverzet) die vergunningverlening vertraagt of onmogelijk maakt. Boerenbond vraagt daarom een sectoroverschrijdend beleid dat vergunningverlening voor wateropvang faciliteert.
Samenwerking met andere sectoren zorgt voor meer circulair water(her)gebruik. Boerenbond verwacht dat het beleid mogelijke samenwerkingen mee onderzoekt en dat de betrokken administraties in dergelijke projecten het ‘hokjesdenken’ verlaten om deze samenwerkingsverbanden sneller operationeel te maken. De implementatie van de Europese verordening afvalwater zorgt hier voor bijkomende uitdagingen, denk maar aan het recent verbod om nog water van Aquafin te gebruiken voor irrigatie. Ook hier vraagt Boerenbond dat de Vlaamse overheid meewerkt aan de meest haalbare aanpak.
Investeringen in onderzoek en ontwikkeling
Ook investeringen in onderzoek en ontwikkeling blijven cruciaal. Er werd de voorbije jaren al geïnvesteerd in onderzoek naar waterbesparende technieken. Toch liggen hier zeker nog kansen en uitdagingen om blijvend en versneld efficiëntere watergifttechnieken te onderzoeken en te implementeren. Andere elementen die belangrijk blijven zijn onder meer de kennis over de voor-en nadelen van gebiedsgerichte peilgestuurde drainage en het onderzoek naar klimaatbestendigere rassen, die beter bestand zijn tegen (te) droge periodes en (te) natte, winderige periodes.
Aangepaste voorwaarden op korte termijn
Tot slot vraagt Boerenbond de overheid op heel korte termijn een aantal voorwaarden aan te passen die door de aanhoudende droogte niet langer haalbaar zijn of getroffen landbouwers wat ondersteuning kunnen bieden. Het gaat dan over de voorwaarden rond inzaai van vanggewassen en het begrazingsverbod tot 15 augustus op percelen waar de agromilieumaatregel gras-klaver toegepast wordt. Ook het gegeven dat het afsluiten van de brede weersverzekering voor heel wat landbouwers nog altijd een drempel vormt, dient verder aangepakt te worden.
