Els Lemeire focust op het belang van bodem in het kader van klimaat

Hoe heb je 2022 beleefd?

Op 5 december – World Soil Day – nam ik, samen met een honderdtal andere geïnteresseerden, deel aan de Soil Health Conference van ILVO, Wervel en VUB in Brussel. Het belang van een gezonde bodem kan niet genoeg benadrukt worden, zeker in het licht van de klimaatverandering.

Een belangrijke sleutel voor een gezonde bodem is het organischestofgehalte. Mits een goed beheer kunnen onze landbouwbodems beduidend meer organische koolstof opslaan dan nu het geval is. Hoe meer CO2 we wegvangen uit de atmosfeer en onder die vorm vastleggen, hoe beter voor het klimaat. Als landbouwers hier bewust maatregelen voor nemen, leveren zij de belangrijke klimaatdienst die we ‘carbon farming’ noemen.

Het afgelopen jaar ging veel aandacht naar de hefbomen die we nodig hebben om carbon farming in de praktijk te stimuleren. De expliciete maatregelen voor koolstofopslag onder akker- en grasland in het nieuwe GLB zijn daar een mooi voorbeeld van. Verder sleutelt de Europese Commissie aan kwaliteitsvolle, betrouwbare koolstofcertificaten als basis voor publieke en private vergoedingen en brengt het ILVO met zijn partners in kaart hoe een Vlaamse koolstofmarkt er voor landbouw zou kunnen uitzien.

Toch is het belangrijk om de bodem niet te reduceren tot een koolstofvangnet dat ons klimaatprobleem moet oplossen. Een gezonde bodem omvat méér dan organische stof en doet méér dan koolstof opslaan. In een bodem met hoog organischestofgehalte, een goede structuur én een actief bodemleven groeien planten beter en zijn water en nutriënten beter beschikbaar. Een gezonde bodem is daardoor ook beter gewapend tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Terecht werd herstel van bodemkwaliteit opgenomen in het recent gepubliceerde Klimaatadaptatieplan 2030.

Wat hoop je voor 2023?

Het ILVO-Expertisecentrum Landbouw en Klimaat zet in 2023 verder in op een klimaatslimme bodem. Ook vanuit een bredere kijk op duurzame landbouw is dat nodig, want wie werkt aan klimaatrobuuste teelten, verliezen beperken, wateropslag in het landschap, meer biodiversiteit… komt uiteindelijk ook weer bij een gezonde bodem uit.

MV