Phytofar zoekt antwoorden en duidelijkheid over toepassing van Europese spelregels in België
Of het nu gaat over uw wagen, uw lippenstift, uw griepvaccin of een ander product, Europa harmoniseert de veiligheidsnormen en voorwaarden om producten op de markt te brengen, kortweg "productnormen". Op deze manier genieten alle Europese burgers van veilige kwaliteitsproducten met éénzelfde standaard.
Samenwerken op Europees niveau resulteert ook in diverse andere voordelen zoals het efficiënt gebruik van overheidsmiddelen en personeel, én dus ook van uw belastinggeld. Een ander voordeel voor de burger is een sterk doorgedreven risicoanalyse gebaseerd op het voorzorgsprincipe door verschillende specialisten van Europese agentschappen, de Europese Commissie en de nationale bevoegde autoriteiten. Producenten en handel kunnen binnen dit kader innoveren, investeren en op de markt brengen. Consumenten profiteren hiervan onder de vorm van welvaart en welzijn.
Sinds de jaren 70 heeft de EU getimmerd aan een zeer strikt beleid inzake het op de markt brengen van producten, onder andere gewasbeschermingsmiddelen. Dit zijn geneesmiddelen voor planten die onze voeding beschermen tegen schimmels, insecten en onkruid. Ze verhinderen ook kwaliteitsbederf zoals het voorkomen van het giftige doornappel bij aardappelen, of giftige onkruidzaden in erwten, het vermijden van kankerverwekkende toxines in ons brood en fruitsap en het aanwezig zijn van maden en hun uitwerpselen in onze appels. Ze worden bovendien in alle landbouwsystemen toegepast: gangbaar, biologisch of IPMii.
Maar net zoals geneesmiddelen, zijn deze stoffen biologisch actief. Ze worden uitgebreid onderzocht en grondig geëvalueerd alvorens ze op de markt mogen komen. Een toelating bepaalt op welke plaatsen of teelten en tegen welke problemen ze mogen ingezet worden en onder welke gebruiksvoorwaarden. Daarnaast is een degelijke omkadering uitgewerkt voor correcte toepassing. De Europese regelgeving voorziet ook dat voor bepaalde aspecten, zoals gevoelige bevolkingsgroepen en kwetsbare (natuur)gebieden, men lokaal bijkomende beperkingen kan motiveren.
Problematisch wordt het wanneer het ganse systeem door regionale besturen onderuit gehaald wordt en dit rechtsonzekerheid creëert voor alle betrokkenen. Om dit aan te klagen heeft Phytofar gerechtelijke stappen ondernomen tegen de regio.
De rechtsonzekerheid voor producten op de Belgische markt en het risico op een verdere fragmentering in drie kleine markten zou het concurrentievermogen van ons land, zijn landbouw en zijn industrie schaden. Bovendien creëren dergelijke niet-handhaafbare regels ook maatschappelijke problemen en introduceren ze nieuwe risico’s naar volksgezondheid en landbouw, ook buiten de gewestgrenzen.
"We zouden liever geen juridische stappen ondernemen, maar de regio’s laten ons geen keuze ", zegt Peter Jaeken, secretaris-generaal van Phytofar.
Aangezien de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten op juridisch vlak alle drie elkaars gelijke zijn en in principe bevoegd zijn voor verschillende domeinen, is Phytofar onder de huidige omstandigheden dus verplicht om deze duidelijkheid en rechtszekerheid via juridische weg uit te klaren: mogen de Belgische gewesten zich loskoppelen van de Europese harmonisatie en afspraken?
De gewasbeschermingsindustrie is een dynamische sector in België die, zoals de ganse chemie en lifesciencesector, sterk inzet op innovatie. De sector investeert zelf zeer veel in productveiligheid en correct gebruik. Het is een sterk export gerichte sector met toegevoegde waarde, waardoor ze voor jobs kan concurreren met andere landen. Het is dan ook logisch dat de sector vraagt om op Belgisch niveau de zaken efficiënt en coherent aan te pakken.
