WHO: tabak vervangen door voedsel
Ondanks alle anti-rookcampagnes en -maatregelen blijft de tabaksindustrie groeien. Daarom vraagt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aan boeren om hun tabakgewassen te vervangen door voedselproductie.
Elke minuut steken 10 miljoen rokers een sigaret op. Op evenveel tijd sterven wereldwijd 15 personen aan de gevolgen van tabak. Naar schatting van de WHO en het Amerikaanse kenniscentrum The Tobacco Atlas zijn meer dan een miljard mensen op de wereld rokers. Elk jaar consumeren zij samen ruim 5.000 miljard sigaretten.
Dat aantal neemt al enkele jaren af. Terwijl in 2000 een derde van de bevolking boven de 15 jaar rookte, is dat vandaag ongeveer 20%. Die daling is onder meer te danken aan de vele anti-tabaksinitiatieven van de landen zelf, zoals belastingsverhogingen.
Meer landbouwgrond voor tabak
Toch blijft de industrie groeien. Twee Amerikaanse analysebureaus voorspellen dat de sectoromzet jaarlijks met nog 2,5% zal blijven stijgen, toch zeker de komende 5 tot 8 jaar. In 15 jaar tijd is het landbouwgebied voor tabak wereldwijd met 20% toegenomen.
In rijke landen zetten de bedrijven in op alternatieven, zoals elektronische sigaretten. In de rest van de wereld geven tabaksproducenten waanzinnige bedragen uit om anti-tabaksmaatregelen te bestrijden, aldus de WHO.
"Door te kiezen voor de teelt van voedsel in plaats van tabak geven we prioriteit aan gezondheid, behouden we ecosystemen en versterken we de voedselzekerheid voor iedereen", zegt WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Meer subsidies dan voor tarwe
De WHO wees in een rapport op Europese landen die tabak verbouwen, waaronder Noord-Macedonië, dat tot de 20 belangrijkste tabaksexporteurs ter wereld behoort. Daar krijgt de tabaksteelt subsidies tot 2.300 dollar per ha, terwijl voor tarwe maximaal 250 euro wordt uitgetrokken.
In Zwitserland ontvingen tabaksboeren tussen 2015 en 2020 ongeveer 30 miljoen euro aan subsidies, aldus het rapport. In de Verenigde Staten en Argentinië vloeiden in deze periode enkele honderden miljoenen dollars belastinggeld naar de tabaksteelt, aldus het rapport.
Cyclus van afhankelijkheid
In totaal groeien tabaksplanten op 3,2 miljoen ha in 124 landen wereldwijd, waarbij veel landarbeiders ziek worden van de extreem hoge blootstelling aan nicotine. "De tabaksindustrie verstrikt boeren in een cyclus van afhankelijkheid", zegt Rüdiger Krech, een Duitse WHO-deskundige.
Bedrijven schieten geld voor om de hoge kosten van zaden, kunstmest en herbiciden te dekken, maar deze worden vervolgens aan het eind van het seizoen door de boeren betaald, waardoor een cyclus van schulden en afhankelijkheid ontstaat.
Sinds 1993 gelden er in de EU productiebeperkingen voor tabak en sinds 1 januari 2010 verleent de EU geen subsidie meer voor de productie van ruwe tabak.
