Boerenbond: "Stikstofdecreet moet terug naar de tekentafel"

De Raad van State bracht vandaag opnieuw een advies uit over het aangepaste voorstel van stikstofdecreet van de 3 Vlaamse meerderheidspartijen (N-VA, Open Vld en cd&v). Andermaal stelt de Raad van State kritische vragen.

Boerenbond en hun jongerenorganisatie Groene Kring, stelden van bij het eerste PAS-akkoord dat de kritische depositiewaarde (KDW) geen goede basis is om mee te werken. "De enige weg vooruit is om nu terug te keren naar de tekentafel en werken op basis van een emissiereductiemodel met een concreet actieplan", stelt Boerenbond.

Niet op te lossen met wat oplapwerk

Op 3 oktober 2023, na het eerste advies van de Raad van State, gaf Boerenbond al mee dat de toen aangehalade problemen niet op te lossen waren met wat lapwerk. "Men moet samen met alle betrokkenen de basis herdenken en een nieuw regelgevend kader bouwen", klonk het toen. Boerenbond kwam einde 2022 al met voorstellen van oplossingen en is nog steeds bereid om met open vizier en oplossingsgerichte voorstellen aan tafel te zitten. De landbouwsector heeft al veel inspanningen geleverd en is bereid hierin verder stappen vooruit te zetten.

"Het is duidelijk dat de fundamenten van dit akkoord heel wankel zijn en ervoor zorgen dat jonge boeren dus geen perspectief en rechtszekerheid krijgen. Alleen een onderhandeling die vanaf nul start, kan oplossingen bieden. Voor Groene Kring moet dit terug naar de tekentafel", aldus Maarten Moermans, ondervoorzitter van Groene Kring.

Emissiemodel biedt geen garanties

Boerenbond wees al meermaals op de problemen inzake rechtszekerheid in het dossier. Het gebruik van een theoretisch emissiemodel waarvan niet bewezen is dat het de nodige resultaten zal opleveren om de doelstellingen te bereiken, zal volgens de organisatie nooit de nodige rechtszekerheid bieden.

“Gedaan met oplapwerk. Terug naar de tekentafel”, reageert Lode Ceyssens, voorzitter van Boerenbond. “Indien de meerderheid tegen beter weten in blijft vasthouden aan deze manier van aanpak en het voorstel van decreet in het Vlaams Parlement goedkeurt, zien we geen andere uitweg meer dan effectief naar het Grondwettelijk Hof te stappen”, besluit Lode Ceyssens. Boerenbond uitte hetzelfde dreigement toen het akkoord eind december 2023 zou gestemd worden in het parlement. Het kwam toen niet tot een stemming.

Rechtsonzekerheid blijft

Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) volgt net als Boerenbond de kritiek van de Raad van State. “Net zoals bij het vorig advies van de Raad van State over het eerste ontwerp van stikstofdecreet lijkt de meerderheid de kritiek naast zich neer te leggen”, zegt voorzitter Hendrik Vandamme. Het ABS neemt akte van de communicatie door de regeringspartijen als zou de landbouw er beter uit komen.

“We begrijpen niet hoe men als beleidsmaker zo nonchalant en eigenwijs omgaat met een negatief advies van de Raad van State. We zijn dan ook blijvend vragende partij om ook dit voorstel van decreet niet goed te keuren en het huiswerk van voor af aan te herdoen.”

“In het advies van de Raad van State van 2 oktober werd bijvoorbeeld heel duidelijk de schending van het grondwettelijk gelijkheidsprincipe benoemd, met de expliciete verwijzing naar verschillende artikelen in de grondwet. Die opmerking werd in het nieuw voorstel van decreet niet weggewerkt, bijvoorbeeld door het verschil in aanpak tussen landbouw en industrie te behouden. De deur naar procedures bij het Grondwettelijk Hof werd daarmee wagenwijd opengezet door de indieners van het decreet zelf”, stelt Vandamme. Ook het ABS zal in een procedure stappen bij het Grondwettelijk Hof tegen het stikstofdecreet als het wordt goedgekeurd door het parlement.

“Het feit dat de Raad van State wijst op het onrechtmatige gebruik van de modelmatige berekende impactscore van een bedrijf op de kwetsbare natuurgebieden in de omgeving als beoordelingscriterium en dat de meerderheid dat naast zich neerlegt wijst eens te meer op de eigengereide kijk op dit dossier. De daarmee gepaard gaande aftoetsing ten opzichte van de Kritische Depositiewaarde (KDW) voor een bepaalde vegetatie blijft een puur computermatige benadering en die methodiek is nog steeds niet gebaseerd op effectieve metingen van emissies op boerderijniveau.

Men blijft doorgaan met een verschillende drempelwaarde voor landbouw en industrie, een gegeven waar meer onderbouwing voor gevraagd werd door de Raad van State in het eerste advies van 2 oktober. We begrijpen niet dat men binnen de meerderheid volhardt in deze dwaling, ondanks de expliciete verwijzing door de Raad van State naar verschillende niet gerespecteerde grondwetsartikelen in dat verband.”

Zolang men vasthoudt aan het bewust fout interpreteren van data en de computermatige beoordeling van deposities in plaats van rekening te houden met effectieve metingen van emissies, is er volgens het ABS geen wetenschappelijke basis om vergunningsaanvragen te beoordelen.

FVDL